Từ sàn phim hoạt hình "lậu", startup này đang vươn lên thành "YouTube của Trung Quốc"

Bilibili, công ty giải trí online có trụ sở tại Thưởng Hải vừa niêm yết trên sàn chứng khoán Hong Kong vào ngày 26/3. Đây là lần niêm yết thứ 2 của Bilibili sau khi IPO trên sàn Nasdaq năm 2018. Là một trong số ít công ty được cả Tencent và Alibaba chống lưng, Bilibili được coi là câu trả lời của Trung Quốc với YouTube.

Bilibili là gì?

Bilibili tự quảng cáo mình là ngôi nhà của các fan anime, truyện tranh và game (ACG). Đây là một trong những trang chia sẻ video lớn nhất tại Trung Quốc. Công ty này khởi nghiệp từ năm 2009 như một nền tảng cho giới trẻ xem phim hoạt hình Nhật Bản, phần lớn là phim "lậu", không được cấp phép.

Xuất phát điểm của Bilibili là một nền tảng chiếu phim hoạt hình Nhật Bản không có bản quyền.

Ban đầu, tính năng giúp cho Bilibili nổi bật so với các nền tảng xem video khác là "bình luận viên đạn": dạng bình luận ngắn (1 dòng) hiện trực tiếp trên video. Nó có thể xuất hiện theo thời gian thực hoặc khi người xem kéo đến một đoạn bất kỳ. Tất cả các bình luận này sẽ "trôi" liên tiếp trên màn hình. Ý tưởng của "bình luận viên đạn" là khiến người xem có cảm giác họ đang xem video cùng với những người bạn.

Mặc dù tên tuổi của Bilibili gắn liền với tính năng này, họ không phải công ty đầu tiên tạo ra nó mà là một trang video của Nhật Bản tên Niconico. Họ thậm chí không phải công ty đầu tiên tại Trung Quốc làm việc này: người sáng lập Bilibili Xu Yi từng là fan của trang Acfun và nghĩ rằng ông ta có thể tạo ra một nền tảng tốt hơn. Đó là lý do Bilibili ra đời.

Ai sử dụng Bilibili?

Tính đến cuối 2020, Bilibili có 202 triệu người dùng thường xuyên hàng tháng, khoảng 54 triệu người dùng hàng ngày. Thời lượng sử dụng trung bình của người dùng là 75 phút/ngày. Hầu hết số họ thuộc về nhóm người mà Bilibili gọi là Gen Z+ - những người sinh ra trong giai đoạn 1985 đến 2009.

Trong số này, nhóm người dùng quan trọng của họ là "up zhu" – người sáng tạo nội dung. Giống với YouTuber, họ tạo ra nội dung với vô số chủ đề, từ bình luận game, hiện tượng mạng, giáo dục khoa học, thiết bị điện tử tiêu dùng vv…

Bilibili cho biết tính đến cuối năm ngoái, họ đã có 1,9 triệu nhà sáng tạo nội dung – phát hành hơn 5,9 triệu video mỗi tháng. Để tạo khác biệt với 3 nền tảng video lớn nhất của Trung Quốc là Tencent Video, iQuiyi và Youku, Bilibili tập trung khai thác nhóm nhà sáng tạo nội dung chuyên nghiệp – những người thường là "thần tượng" của cộng đồng người dùng trung thành với Bilibili.

Các nhà sáng tạo nội dung này sẽ ký hợp đồng độc quyền, làm việc chặt chẽ với Bilibili về các hướng nội dung hàng ngày cũng như trào lưu trên Internet. Họ là chìa khoá trong chiến lược giữ chân người dùng trung thành và cổ vũ họ trả phí thành viên.

Bilibili có chỉ là trang hoạt hình?

So với thời điểm mới ra mắt, Bilibili đã bành trướng ra nhiều lĩnh vực khác. Họ sở hữu bản quyền truyền hình của nhiều series phim hoạt hình cùng một lượng lớn các nội dung video bên ngoài ACG. Nhà sáng tạo nội dung thường cung cấp các video từ đánh giá phim, ca hát đến các video hài hay video về động vật. Trang này có hẳn một khu vực riêng để đăng video về thú cưng và cuộc sống hoang dã.

Người tham dự hoá trang nhân vật hoạt hình anime, mang theo logo của Bilibili tại buổi IPO của hãng trên sàn Nasdaq vào năm 2018.

Ngoài nội dung do người dùng đăng tải, Bilibili cũng sở hữu bản quyền của nhiều nội dung nước ngoài, chẳng hạn phim tài liệu từ Discovery Channel. Họ cũng có mối quan hệ hợp tác với chính phủ như phát tin tức quốc gia từ đài CCTV hay loạt phim hoạt hình về Karl Marx.

Một trong những sản phẩm nổi tiếng nhất của Bilibili là buổi gala đêm giao thừa hàng năm – chương trình hoành tráng kéo dài nhiều giờ đồng hồ với các tiết mục ca hát, biểu diễn vũ đạo của các sao hạng A và các ngôi sao trên mạng xã hội. Show này được coi là lựa chọn hàng đầu của Gen Z, thay thế cho chương trình giao thừa hàng năm trên đài CCTV. Năm 2020, chương trình này được đồng tổ chức bởi Xinhua.

Bilibili kiếm tiền thế nào?

Mặc dù được biết đến như một trang video, hầu hết doanh thu của Bilibili đến từ game di động. Năm ngoái, game di động mang về cho họ 40% tổng doanh thu. Tháng 8 năm ngoái, họ đánh bại công ty game lớn nhất là Tencent và NetEasy để giành quyền phát hành game Fall Guys: Ultimate Knockout tại Trung Quốc. Game này trở thành hiện tượng toàn cầu hè năm ngoái.

Tuy nhiên, có một thực tế là Bilibili đang muốn phân bổ lại nguồn thu. Quý IV/2020, các dịch vụ gia tăng – gồm phí thuê bao, live stream và nền tảng truyện tranh – đã vượt qua game di động để trở thành mảng đem về doanh thu lớn nhất của họ. Doanh thu từ quảng cáo, thương mại điện tử và bản quyền nội dung cũng tăng gấp đôi từ một năm trước. Mặc dù vậy, Bilibili vẫn thua lỗ trong năm 2020. Khoản lỗ ròng của họ tăng từ 200 triệu USD năm 2019 lên 470 triệu USD năm 2020.

Tương lai thế nào?

CEO Chen Rui của Bilibili cho biết công ty mong muốn tăng gấp đôi lượng người dùng trong 3 năm tới, lên 400 triệu vào năm 2023. Để so sánh, Tencent Video và iQuiyi đã vượt mốc 400 triệu người dùng từ năm 2017. Bilibili cũng phải đuổi theo 2 nền tảng video ngắn là Douyin và Kuaishou với lần lượt 600 triệu và 481 triệu người dùng.

Để đạt được mục tiêu này, Bilibili đang muốn mở rộng nội dung, cung cấp đến nhóm người dùng lớn tuổi hơn. Nội dung dạng giải thích "làm thế nào…" là một trong những lĩnh vực phát triển nhanh nhất trên nền tảng này vào năm ngoái. Tiếp tục phân bổ lại nguồn thu là một ưu tiên khác của Bilibili, theo các nhà phân tích. Doanh thu quảng cáo của họ sẽ tiếp tục tăng khi họ mở rộng nội dung.

Tham khảo nguồn: SCMP