Từng là niềm tự hào của nước Mỹ, đế chế Intel đang sa sút chưa từng có, phủ bóng đen lên tương lai của tập đoàn

Mảng kinh doanh chip của Intel đang suy giảm ở mức độ chưa từng thấy. Nhưng ở thời điểm năm 2024, ngay cả một nhà sản xuất chất bán dẫn đã suy yếu rất nhiều cũng có thể vẫn quá lớn để sụp đổ.

Báo cáo kết quả kinh doanh quý 2 thảm họa trong tháng này đã đưa Intel vào một giai đoạn tồi tệ mới. Doanh số bán hàng giảm ở các thị trường chính và chi phí tăng cho quá trình chuyển đổi sản xuất đầy tham vọng của công ty đã buộc họ phải thực hiện các bước quyết liệt hơn để tiết kiệm tiền mặt.

Đầu tiên, họ sa thải 15% lực lượng lao động, cắt giảm chi phí vốn được sử dụng để xây dựng và trang bị cho các cơ sở sản xuất và tạm dừng việc trả cổ tức, thứ luôn được họ thực hiện đều đặn kể từ năm 1992.

Tất cả những điều đó dĩ nhiên khiến các nhà đầu hoang mang tột độ. Intel đã mất hơn một phần tư giá trị thị trường trong phiên giao dịch ngày 2/8 – tức là chỉ 1 ngày sau khi báo cáo kết quả kinh doanh. Cổ phiếu của công ty đã giảm thêm 8% kể từ đó - tệ hơn so với sự sụp đổ của hầu hết các cổ phiếu chip khác trong đợt bán tháo toàn cầu tuần qua.

Cổ phiếu của Intel hiện đã mất khoảng 68% kể từ khi Tổng giám đốc điều hành Pat Gelsinger lần đầu công bố kế hoạch vực dậy công ty sau khi tái gia nhập công ty vào đầu năm 2021. S&P 500 đã tăng 39% trong thời gian đó. Các nhà đầu tư hiện đang định giá một trong những nhà sản xuất chip lớn nhất thế giới với giá thấp hơn giá trị của các cơ sở và tài sản khác trên bảng cân đối kế toán của công ty.

Nhưng những cơ sở đó cũng là chìa khóa cho sức mạnh bền bỉ của Intel. Sự gián đoạn của đại dịch và các hình thức bất ổn toàn cầu khác trong vài năm qua đã đánh thức các nhà lãnh đạo chính trị ở cả hai phe về tầm quan trọng của việc củng cố sản xuất trong nước đối với một thành phần quan trọng như vậy của cuộc sống hiện đại.

Chưa kể, các nhà máy chế tạo chip không thể được thành lập chỉ sau một đêm - hoặc với giá rẻ. Các nhà máy sản xuất hiện đại cần nhiều năm để xây dựng và trang bị và hiện có giá khoảng 20 tỷ USD.

Đó là lý do tại sao chính phủ Mỹ đang vào cuộc. Đạo luật Chips được thông qua vào năm 2022 đã vạch ra 39 tỷ USD tiền tài trợ trực tiếp cho các nhà sản xuất chip để hỗ trợ chi phí xây dựng các cơ sở mới. Intel là bên hưởng lợi lớn nhất, thu về 8,5 tỷ USD trong số đó để tài trợ cho việc xây dựng các nhà máy sản xuất mới tại Arizona và Ohio. Intel hiện là "con cá lớn nhất trong ao nước Mỹ"; các nhà máy sản xuất hiện tại của công ty chiếm khoảng 41% công suất sản xuất wafer 300 mm của cả nước - loại sản xuất chip thường được sử dụng nhất trong các phân khúc thị trường chính.

Nhưng một phần lớn vấn đề hiện tại của Intel là các loại chip mà công ty tự sản xuất không còn bán chạy như trước. Cụ thể, mảng kinh doanh trung tâm dữ liệu từng bùng nổ của công ty đã bị ảnh hưởng nặng nề khi mất thị phần chip CPU máy chủ vào tay Advanced Micro Devices. Ngân sách dành cho trung tâm dữ liệu cũng chuyển mạnh sang bộ tăng tốc GPU của Nvidia, đây là yếu tố then chốt để cung cấp năng lượng cho các dịch vụ trí tuệ nhân tạo tạo sinh.

Theo ước tính đồng thuận từ Visible Alpha, doanh thu từ trung tâm dữ liệu của Intel dự kiến sẽ đạt 12,6 tỷ USD trong năm nay, thấp hơn một nửa so với mức đỉnh điểm cách đây bốn năm. Sự chuyển dịch nhanh chóng sang chi tiêu cho AI và đặc biệt là Nvidia - không phải là điều được cân nhắc khi Intel đưa ra một kế hoạch đầy tham vọng và tốn kém để bắt kịp quy trình sản xuất của mình với đối thủ Đài Loan TSMC cách đây ba năm.

Chris Caso của Wolfe Research đã viết trong một lưu ý gần đây gửi cho khách hàng rằng: "Theo quan điểm của chúng tôi, vấn đề là trung tâm dữ liệu tập trung vào máy chủ mà Intel xây dựng các nhà máy của họ để phục vụ không còn tồn tại nữa, thay vào đó là chi tiêu cho AI mà Intel đã bỏ lỡ".

Điều đó cũng góp phần khiến các nhà máy của Intel bị sử dụng không hết công suất - một vấn đề tốn kém đối với các nhà sản xuất chip có chi phí cố định cao. Các khoản phí sử dụng không hết công suất đã góp phần khiến biên lợi nhuận gộp đã điều chỉnh của Intel đạt mức đáng kinh ngạc là 38,7% trong quý 2, thấp hơn 5 điểm phần trăm so với kỳ vọng của Phố Wall.

Trong khi đó, phố Wall chia rẽ về hướng đi của Intel từ đây. Một số nhà phân tích cho rằng công ty cần tập trung vào việc giành lại vị thế dẫn đầu về sản phẩm, ngay cả khi điều đó gây tổn hại đến hoạt động kinh doanh đúc chip mà công ty đang xây dựng để phục vụ các nhà thiết kế chip khác.

Một số người khác thì cho rằng công ty cần tập trung vào việc thu hút nhiều khách hàng lớn hơn cho mảng đúc chip, vì cơ hội để Intel cạnh tranh trên các thị trường chính như GPU trung tâm dữ liệu có vẻ mong manh.

Tuy nhiên, không có con đường nào trong số đó là nhanh chóng. Và việc không còn được nhận cổ tức khiến các nhà đầu tư của Intel không còn nhiều thứ để níu kéo.

Nhưng vai trò lớn của Intel trong ngành công nghiệp hiện được coi là quan trọng đối với an ninh quốc gia của Mỹ cũng tạo ra cho họ một lợi thế.

Theo: WSJ