Tuyến metro ở Hà Nội vừa lập kỷ lục mới sở hữu công nghệ hiện đại như thế nào từ 'ông lớn' Châu Âu?

Kỷ lục chưa từng có về lượt hành khách đi tàu

Theo thống kê của Công ty TNHH MTV Đường sắt Hà Nội (Hanoi Metro), lượng khách ngày 8/8 của tuyến đường sắt đô thị Nhổn - Ga Hà Nội đoạn trên cao (Nhổn - Cầu Giấy) là trên 34.000 người; ngày 9/8 là trên 52.000 người; ngày 10/8 trên 66.000 người. Đỉnh điểm là ngày 11/8, tuyến này đã đón trên 100.000 lượt khách - con số kỷ lục chưa từng có với bất cứ phương tiện công cộng nào ở Hà Nội.

Thậm chí, ngày hôm qua 12/8 là ngày đi làm đầu tuần nhưng tuyến đường sắt đô thị mới này vẫn đón tới 50.000 lượt hành khách, gần tương đương với ngày cao điểm nhất (ngày lễ 1/5/2023) của tuyến Cát Linh - Hà Đông là 58.000 lượt khách.

Đáng nói, đoạn tuyến Nhổn - Cầu Giấy chỉ đi qua 8 ga, dài 8,5 km, lộ trình bằng 2/3 tuyến Cát Linh - Hà Đông. Với cung đường ngắn hơn, lượng khách lại lập kỷ lục, cho thấy tính hiệu quả của dự án.

Nếu tính bình quân lượng khách tại một nhà ga, lúc cao điểm nhất, tuyến Nhổn - Cầu Giấy tiếp đón khoảng 12.500 khách, bình quân mỗi chuyến tàu đạt 320,5 khách và vận hành an toàn.

Kỷ lục trên của tuyến đường sắt đô thị Nhổn - ga Hà Nội hứa hẹn sẽ tiếp tục tăng cao hơn nữa một khi đoạn ngầm đi vào hoạt động, thông toàn tuyến vào năm 2027.

Đây là tín hiệu đáng mừng trong hành trình hạn chế phương tiện cá nhân, giảm ùn tắc giao thông, giảm phát thải nhà kính và bảo vệ môi trường của Thủ đô.

Metro Nhổn - ga Hà Nội hiện đại, tiện dụng thế nào?

Dự án đường sắt đô thị số 3, đoạn Nhổn – Ga Hà Nội sử dụng 10 đoàn tàu được nhà sản xuất Alstom (Cộng hòa Pháp) thiết kế riêng. Với chủ đề "Hành trình xanh", đoàn tàu gồm ba màu xanh lá mạ, hồng đỏ và trắng. Phần đầu tàu với với biểu tượng Khuê Văn Các tạo nên một dấu ấn riêng của Thủ đô.

Các đoàn tàu vận hành liên tục trên đường sắt khổ tiêu chuẩn (1435 mm), thân tàu sử dụng vật liệu hợp kim nhôm có trọng lượng nhẹ, tuổi thọ cao, thân thiện với môi trường. Đoàn tàu được thiết kế mới nhất theo tiêu chuẩn châu Âu với phong cách sang trọng, hiện đại, đầy đủ tiện nghi và được nghiên cứu để phù hợp với nhu cầu người Việt.

Đoàn tàu là một trong những sản phẩm hiện đại của Alstom, trang bị đầy đủ các tiện nghi như: Điều hòa không khí, thông gió, hệ thống phát thanh hành khách, hệ thống camera, hệ thống phát hiện cháy và khói độc lập, đèn LED tự động điều chỉnh ánh sáng cho phù hợp khi đi vào đoạn ngầm...

Hệ thống metro của Alstom được thiết kế với tiêu chí lấy hành khách làm trung tâm. Mỗi toa tàu ở cả hai tuyến đều có chiều dài trung bình 20m, chiều cao và chiều rộng lần lượt là 3,69m và 2,7m. Có 8 cửa trong đó 4 cửa ra vào ở mỗi bên thân toa, độ rộng cửa hơn 1,4m.

Hệ thống cửa rộng để thuận tiện cho hành khách di chuyển, không gian dành riêng cho hành khách có khả năng di chuyển hạn chế, cũng như các thanh vịn tiện dụng, tay cầm bằng đai cao su mềm và nhiều trang bị khác. Bên trong có chỗ dành riêng cho xe lăn, chỗ cho người cao tuổi.

Nội thất bên trong tàu với các gam màu sáng cùng hệ thống đèn LED ánh sáng trắng sẽ luôn tạo cảm giác thoáng đãng, mang đến sự thoải mái, dễ chịu cho hành khách khi ở trên tàu.

Cấu hình mỗi đoàn tàu gồm 4 toa (2 toa động cơ có cabin, 1 toa động cơ và 1 toa kéo), với 3 toa/4 toa sử dụng động cơ xoay chiều 3 pha, giá chuyển hướng lò xo không khí lắp đặt để tăng cao độ tin cậy khi vận hành. Đoàn tàu có khả năng chuyên chở 944 – 1124 người/đoàn tàu, với mật độ khoảng từ 6.6 - 8 người/m2 và khai thác với tốc độ thương mại 35km/h, tốc độ thiết kế 80km/h.

Đoàn tàu sử dụng sức kéo điện áp thấp một chiều 750VDC ray thứ ba với kết cấu gọn, đơn giản, chắc chắn, chi phí xây lắp và bảo dưỡng thấp, đảm bảo mỹ quan đô thị. Hệ thống hãm được trang bị tính năng Hãm tái sinh để giảm tiêu thụ năng lượng và giúp giảm chi phí bảo trì.

Tàu có sàn thấp nên rất tiện lợi cho hành khách lên xuống, nhất là những người có mang hành lý hoặc phải di chuyển bằng xe lăn. Ngoài ra, trên tàu còn có những khu vực ưu tiên dành riêng cho người khuyết tật, ghế dành cho người già, phụ nữ và trẻ em.

Công nghệ tự động khống chế tốc độ của tàu

Nhà sản xuất Alstom là chuyên gia, người đi tiên phong trong các giải pháp kỹ thuật công nghệ tiên tiến thuộc lĩnh vực tín hiệu giao thông. Vì vậy, đoàn tàu metro Nhổn - ga Hà Nội được sử dụng giải pháp tín hiệu điều khiển tàu CBTC (Communication-Based Train Control) có tên URBALI, là giải pháp tiên tiến nhất của Alstom Transport đảm bảo một năng lực vận chuyển hành khách cao nhất, sẵn sàng đáp ứng việc điều hành vận tải với chi phí vòng đời thấp nhất trên thị trường.

Hệ thống này hoạt động dựa trên công nghệ đường truyền không dây, cho phép truyền các thông tin hai chiều theo thời gian thực liên quan tới vị trí và tốc độ các đoàn tàu, cũng như khoảng cách giữa chúng.

Thông qua việc thu thập và phát các tín hiệu tự động, trung tâm chỉ huy có thể tự động điều chỉnh vận hành của đoàn tàu, bao gồm việc thiết lập tốc độ tối đa và tối thiểu.

Phương pháp này cho phép xác định chính xác vị trí của đoàn tàu, hiệu chỉnh bất kỳ sai lệch nào và đảm bảo độ ổn định của đường ray một cách chính xác hơn so với các hệ thống tín hiệu truyền thống, nâng cao hiệu quả và an toàn cho cả hệ thống thiết bị và hành khách.

Trên khoang lái, các thông tin cần thiết được tự động hiển thị để người lái có thể biết khi nào cần tăng tốc hoặc giảm tốc. Hệ thống cũng có khả năng tự động điều chỉnh tốc độ của tàu. Ngoài ra, hệ thống hãm của tàu được nâng cấp với tính năng hãm tái sinh, giúp giảm tiêu thụ năng lượng và tiết kiệm chi phí bảo trì.

Giải pháp URBALIS hiện đã được sử dụng cho hơn 50 tuyến tàu điện trên toàn thế giới.