Tỷ phú giàu nhất Ấn Độ kiếm tiền bằng cách nào?

Ambani là chủ tịch kiêm giám đốc điều hành, và cùng với gia đình mình kiểm soát đến 43% cổ phần trong công ty. Ông còn nhận được cổ tức, lương bổng của một tổng giám đốc, cũng như cổ phần trong Reliance Industrial Infrastructure, và mọt số khoản đầu tư cá nhân sinh lời khác.

Người cha có khiếu kinh doanh

Mukesh Ambani là con của Dhirubhai Ambani – một nhân viên kinh doanh và Kokila Ben – một phụ nữ làm công việc nội trợ tại nhà - ở Aden, Yemen.

Tuy nhiên Dhirubhai Ambani, vốn có đầu óc kinh doanh, nhanh chóng chuyển đến Mumbai (khi đó còn mang tên cũ là Bombay) để tự mình mở doanh nghiệp và Reliance Industries ra đời với mục đích sản xuất vải và nguyên liệu dệt.

Mukesh sinh ra vào năm 1947, 10 năm sau khi Ấn Độ được người Anh trao trả độc lập. Ông được đào tạo để trở thành một kỹ sư hóa học trước khi gia nhập ban quản trị Reliance khi mới 20 tuổi, cùng với người em trai Anil của mình. Ông cũng học tại Trường kinh doanh Stanford – một cơ sở đào tạo cực kỳ nổi tiếng ở Mỹ - nhưng chỉ vài tuần sau khi bắt đầu nhập học ông đã bỏ ngang để về Ấn Độ giúp đỡ quản lý doanh nghiệp của gia đình.

Mukesh Ambani dần được tin cậy nhờ thực hiện thành công các dự án có quy mô lớn. Ông cũng đóng vai trò quan trọng trong việc đưa công ty vào ngành tinh chế và hóa dầu trong những năm 1990, sau đó là ngành viễn thông và bán lẻ trong những năm 2000. Chính ông là nhân tố chủ chốt trong việc thiết lập dự án sản xuất quy mô lớn đầu tiên của Reliance ở Patalganga, tiếp đó là khu phức hợp tinh chế lớn nhất thế giới ở Jamnagar, bờ biển phía Tây của Ấn Độ.

Tình anh em chia rẽ

Khi Dhirubhai Ambani qua đời vào năm 2002, ông không để lại bất kỳ một bản di chúc nào. Mukesk và Anil lao vào một cuộc tranh chấp kéo dài hơn một thập niên. Trong một sự dàn xếp do mẹ của họ đứng ra chủ trì vào năm 2005, hai anh em đồng ý phân chia công việc kinh doanh của gia đình. Mukesh nắm quyền kiểm soát việc tinh chế, hóa dầu, dầu mỏ, may mặc và các hoạt động khai thác khí tự nhiên. Anil quản lý các nhánh kinh doanh trong lĩnh vực xây dựng, viễn thông, quản lý tài sản, giải trí và sản xuất điện.

Nhưng điều gì đã xảy ra với Anil Ambani?

Gia sản của Anil hao mòn dần khi công việc làm ăn trong ngành điện mang lại những khoản nợ khổng lồ, tiếp đó là nhánh kinh doanh viễn thông có quá nhiều đối thủ cạnh tranh. Mukesh Ambani đã ra tay cứu giúp em trai khi đồng ý mua lại hầu hết các tài sản của Reliance Communications.

Sau khi phân chia công việc kinh doanh với Anil, Reliance liên tục tăng trưởng ổn định cho đến cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008. Sau đó là cả một giai đoạn sản xuất cầm chừng, đặc biệt là khi các nhà đầu tư hoài nghi về một chiến lược tái xâm nhập thị trường viễn thông qua việc mua lại một công ty nhỏ đã giành được hợp đồng khai thác cáp quang trên khắp Ấn Độ.

Giá cổ phiếu càng giảm khi việc làm ăn mới này mất khá nhiều thời gian khởi động, nhưng ngay lập tức tỏ ra có tiềm năng khi Ambani công bố mức giá cho các dịch vụ viễn thông. Nhờ thế giá trị thị trường của Reliance đã vượt mức 100 tỷ USD lần đầu tiên trong một thập niên.

Mukesh Ambani còn mở rộng công việc kinh doanh sang ngành bán lẻ và hiện nay Reliance Fresh đã trở thành một chuỗi siêu thực lớn và có uy tín. Bên cạnh đó, Reliance tiếp tục vươn lên trong ngành viễn thông khi giới thiệu một chiếc smartphone giá rẻ cùng mức phí sử dụng cực kỳ dễ chịu cho các khách hàng qua công ty con Reliance Jio Infocomm.

"Jio là nhân tố chủ yếu khiến giá cổ phiếu của Reliance tăng cao trở lại", Deven Choksey – giám đốc điều hành của công ty chứng khoán K.R. Choksey Shares and Securities – cho biết. Sau khi giới thiệu dịch vụ cho phép gọi điện không mất tiền và phí dữ liệu cực kỳ rẻ, Ambani đã tuyên bố sẽ tích hợp việc chăm sóc khách hàng của Reliance với viễn thông và truyền thông.

"Với Jio, Ambani đã tạo ra một tuyến đường cao tốc", Choksey nói. " Sau này ông ấy còn cho bạn xe hơi và nói rằng ‘Hãy lái xe của tôi, đi trên đường của tôi. Chỉ cần nộp phí thôi’. Trước đây chuyện này không rõ ràng thế".

Cuộc sống cá nhân bình dị

Dù nắm trong tay đế chế hùng mạnh và khối tài sản khổng lồ, Mukesh Ambani lại là một hình mẫu về một người đàn ông truyền thống của Ấn Độ - một người ăn chay, không uống rượu, không hút thuốc lá, cực kỳ ngoan đạo và quan tâm đến gia đình.

Ông rất thích các món ăn miền Nam Ấn Độ và là khách quen của Mysore Café, một quán cà phê nổi tiếng ở trung tâm Mumbai có lịch sử từ những năm 1930. Ông cũng đam mê công nghệ và luôn muốn bắt kịp với những làn sóng công nghệ mới nhất, với những thiết bị tiên tiến nhất cũng như sự phát triển của ngành viễn thông, công nghệ số và tự động hóa. Mỗi tuần, ông phải xem đến 3 bộ phim của Bollywood.

Có lẽ sự xa hoa hào nhoáng lớn nhất chính là khu biệt thự trị giá 400 triệu USD mà ông đang sống cùng với vợ Nita và 3 đứa con ở phía nam Mumbai. Ngoài ra ông còn sở hữu đội cricket chuyên nghiệp Mumbai.