Không làm được ôtô, Việt Nam thành cường quốc xe máy?

Đại lý thua lỗ kéo dài

Không có được lạc quan như các DN sản xuất xe máy, nhiều đại lý bán xe đang kêu bị thua lỗ suốt cả năm 2013 và đến nay vẫn chưa thấy sự sáng sủa nào.

Theo lãnh đạo Công ty cổ phần dịch vụ tổng hợp Sài Gòn (Savico), năm 2013, Savico ghi nhận sự hồi phục của thị trường ôtô với mức tăng hơn 20%, song lĩnh vực xe gắn máy được đánh giá là một năm khó khăn chưa từng có, hầu hết các đơn vị kinh doanh đều bị thua lỗ.

Theo đó, do sức cầu của thị trường giảm mạnh, nên lượng xe tiêu thụ toàn hệ thống Savico giảm 21% so với năm 2012. Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch giảm 15 % so với năm 2012. Bước sang năm 2014, dù đã hết quý I, nhưng khó khăn vẫn tiếp tục, mảng kinh doanh xe máy của Savico vẫn chưa có sự khởi sắc.

Tương tự, nhiều đại lý bán xe máy cho biết từ đầu năm 2014 đến nay mỗi ngày chỉ bán được vài xe, có ngày chẳng bán được xe nào dù giá xe đã giảm mạnh. Bán ế khiến tất cả giới kinh doanh xe khó khăn khi tiền thuê mặt bằng, lãi vay, điện, nước, lương nhân viên... vẫn phải lo trả nhưng xe bán ra quá ít doanh số thấp không đủ bù đắp. Nhiều cửa hàng và đại lý đã phải đóng cửa, bán cửa hàng, thậm chí trốn nợ do không có tiền thanh toán.

Một đại lý Honda tại Thanh Xuân (Hà Nội) cho biết trước đây có thể bán trên 300 xe mỗi tháng, nhưng suốt từ năm 2013 đến nay chỉ bán được trên 100 xe/tháng và thua lỗ khoảng 200 triệu đồng/tháng. Thua lỗ vẫn phải chấp nhận bởi không thể đóng cửa được, còn bán cửa hàng thì chẳng ai mua. Đại lý Honda mà như vậy thì đại lý của các thương hiệu khác như Yamaha, Suzuki, SYM... còn khó khăn hơn nhiều. Một đại lý Yamaha cũng tại Thanh Xuân (Hà Nội) cho biết từ giữa tháng 3/2014 tới nay họ mới bán được 30 xe mặc dù mở cửa từ 7h30 sáng và đóng cửa vào 8 giờ tối mà chẳng có khách.

Mặc dù lạc quan, nhưng chính các DN xe máy cũng thừa nhận, năm 2014 kinh doanh xe máy vẫn gặp khó khăn do kinh tế chưa thực sự khởi sắc. Một số DN sản xuất xe máy cũng đã âm thầm quyết định không mở thêm đại lý trong thời kỳ này do xe tiêu thụ giảm và giảm nhân công, thu hẹp văn phòng đại diện tại 1 số địa phương để giảm chi phí.

Hãng xe không dám tăng giá

Sang đầu 2014, thị trường xe tay ga đã có sự ra mắt nhộn nhịp của nhiều sản phẩm mới cho thấy mức độ cạnh tranh khốc liệt chưa hề giảm.

Piaggio cho ra mẫu Liberty Restyling 2014 tiếp tục tập trung vào khách hàng cao cấp. Bên cạnh thế mạnh thiết kế, mẫu xe này những điểm mới như động cơ 3 van phun xăng điện tử mới, làm tăng hiệu suất hoạt động, giảm mức độ tiêu hao nhiên liệu... nhưng mức giá được giữ nguyên để cạnh tranh hút khách.

Piaggio Việt Nam tiết lộ, sẽ ra mắt thêm 1 mẫu xe tay ga mới cũng trong tháng 4 này để "tăng nhiệt" cho thị trường.

Đầu năm, SYM đã ra mắt mẫu Attila Elizabeth Smart Idle với động cơ có chức năng dừng cầm chừng giúp tạm dừng hoạt động của động cơ khi xe đã chạy qua tốc độ 30 km/giờ và sẽ khởi động lại bình thường khi người điều khiển nhích nhẹ tay ga.

Honda Việt Nam ra PCX phiên bản 2014, với nhiều cải tiến về thiết kế cũng như tiện ích. Động cơ thế hệ mới tích hợp hệ thống eSP giúp vận hành êm ái và tiết kiệm nhiên liệu hơn nhờ công nghệ tiên tiến mới.

Lambretta cũng ra mắt một dòng xe Lamsport dành cho phái mạnh. Mẫu xe này có giá khá mềm 46,5 triệu đồng, rẻ hơn các đối thủ như Honda PCX hay Piaggio Liberty.

Ông Costantino Sambuy, Tổng giám đốc Piaggio Việt Nam cho biết, thị trường xe tay ga vẫn đang có sự tăng trưởng ở mức 8%/ năm. Theo dự báo, đến 2017 thu nhập của người dân Việt Nam tăng lên 2.600 USD/người/năm, khi đó nhu cầu về xe máy đặc biệt là xe tay ga sẽ còn tăng trưởng mạnh.

Việt Nam "Cứ điểm" sản xuất xe máy

Việt Nam đang là thị trường xe máy thứ 4 châu Á, sau Trung Quốc, Ấn Độ và Indonesia. Việt Nam đang dần thay thế Thái Lan trở thành trung tâm sản xuất xe máy của các DN trên thế giới.

Hiện nay, dù trong nước tiêu thụ khó khăn nhưng các DN tiếp tục đầu tư để tăng nội địa hóa, nâng cao năng lực sản xuất.

Honda Việt Nam sau khi hoàn tất nhà máy thứ 3, có thêm xưởng sản xuất Piston với vốn đầu tư 230 tỷ đồng, cho sản lượng 2,4 triệu chi tiết/năm. Trước đó, Honda Việt Nam đã đưa các phân xưởng đúc chi tiết động cơ và phân xưởng sản xuất bánh răng đi vào sản xuất.

Ông Costantino Sambuy, cho biết, Việt Nam đã trở thành trung tâm sản xuất xe máy Piaggio cho thế giới. Trong chiến lược tại Việt Nam, Piaggio Việt Nam đã hoàn thành 90% lượng công việc tại đây. "Thời gian tới, chúng tôi sẽ tập trung phát triển sản phẩm mới. Sản lượng sản xuất của Piaggio Việt Nam sẽ được dành khoảng 60% cho nội địa và 40% cho xuất khẩu", ông Costantino Sambuy cho biết.

Ông Wang Chinh Tung, Tổng giám đốc Công ty SYM Việt Nam, cho biết, thị trường xe máy Việt Nam đi xuống chỉ là cục bộ. Kinh tế khó khăn, thu nhập của dân cư giảm mạnh, vvì vậy tất cả đều phải thắt chặt chi tiêu. Khi kinh tế tăng trưởng trở lại vào năm 2015 - 2016 thì chắc chắn nhu cầu về xe máy sẽ tăng lên.

Theo Trần Thủy