Ủy ban GSTCQG nói gì về động thái phá giá tiền đồng của NHNN?

Ngày 12/8, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) vừa thông báo điều chỉnh tăng biên độ tỷ giá từ mức /-1% hiện nay lên /-2%. Động thái này được đưa ra sau khi Ngân hàng trung ương Trung Quốc thông báo phá giá đồng nhân dân tệ, khiến nhân dân tệ mất giá 1,82%. Một đô la Mỹ đổi được tới 6,2298 nhân dân tệ, mức cao nhất kể từ ngày 25/4/2013.

Xoay quanh vấn đề này, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với ông Trương Văn Phước – Phó chủ tịch Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia (UBGSTCQG).

Vì sao Trung Quốc điều chỉnh tỷ giá 1,9% ngày hôm qua và điều chỉnh giảm thêm 1,6% sáng nay, nguyên nhân sâu xa vì đâu thưa ông?

Trung Quốc điều chỉnh tỷ giá 1,9% ngày hôm qua và điều chỉnh giảm thêm 1,6% sáng ngày 12/8/2015. Điều này nói lên một câu chuyện dài và tương đối rộng lớn của Trung Quốc là nước này xử lý một lúc nhiều yêu cầu của họ.

Nhưng tôi cho rằng điều quan trọng nhất là Trung Quốc là muốn đồng NDT trở thành một đồng tiền tự do chuyển đổi, quốc tế hóa đồng NDT. Và trước mắt như chúng ta đều biết, Trung Quốc cùng với quỹ tiền tệ IMF hiện đang đàm phán việc đồng NDT có thể tham gia vào quyền rút vốn đặc biệt và là một trong những ngoại tệ cùng đồng đô la Mỹ, đồng bảng Anh, đồng Euro, đồng Yên Nhật trở thanh đồng tiền dự trữ quốc tế.

Đương nhiên, IMF đòi hỏi TQ cần phải linh hoạt cơ chế tỷ giá hối đoái. Trung Quốc cũng chứng minh với thế giới rằng với một cơ chế tỷ giá hối đoái mới không xác lập bằng tỷ giá bình quân liên ngân hàng hàng ngày vào 9h15 phút sáng như trước đây, nay thay bằng tỷ giá mở cửa hàng ngày bằng tỷ giá đóng của hôm trước.

Tuy nhiên, chúng ta cũng biết việc này cũng xảy ra trong bối cảnh kinh tế Trung Quốc đã chững lại, gặp phải những khó khăn như tăng trưởng năm nay nhiều thông tin cho rằng khó để đạt được mức 7%, tháng 7 vừa rồi lần đầu tiên xuất khẩu của Trung Quốc giảm 8,3% so với cùng kỳ.

Và Trung Quốc đang giải thích rằng, việc phá giá đồng NDT thấp xuống để nhằm hỗ trợ xuất khẩu cũng như hỗ trợ tăng trưởng nhưng tôi cho rằng có vẻ như Trung Quốc không đơn thuần chỉ vì mục tiêu tăng trưởng, mục tiêu xuất khẩu mà họ đang xử lý những vấn đề liên quan vị thế của đồng NDT trong một lộ trình quốc tế hóa đồng tiền của mình.

Động thái này ảnh hưởng sẽ như thế nào đến xuất nhập khẩu của Việt Nam?

Trong khoảng 6 tháng gần đây chúng ta đều biết với những dự báo là ngân hàng dự trữ liên bang Mỹ FED có thể tính toán để nâng lãi suất đồng đô la Mỹ dựa trên hai giả định quan trọng.

Thứ nhất Mỹ đạt đến một trạng thái tối ưu về lao động.

Thứ hai là lạm phát của Mỹ dần đi vào ổn định khoảng 2%.

Với những nhân tố như thế, Mỹ cho rằng với các chính sách nới lỏng định lượng đã áp dụng trong mấy năm qua nay cũng cần thiết phải có mức lãi suất cao hơn.

Chúng ta đang xem xét bối cảnh tỷ giá hối đoái của các đông tiền trên thế giới trong bối cảnh FED có thể tăng lãi suất như vậy, nhiều đồng tiên trên thế giới đều tăng nhưng riêng đồng NDT lại khác.

Từ tháng 7/2005 đến nay đồng NDT không mất giá mà nó tăng giá, trong khi đó đồng NDT là đồng tiền của một quốc gia láng giềng hùng mạnh cho nên chúng ta không đặt ra câu chuyện phải điều chỉnh tỷ giá quá lớn với đồng đô la Mỹ.

Tuy nhiên khi mà đồng NDT mất giá như diễn biến hai ngày gần đây là 3,5 % rồi, việc chúng ta cần xem lại một cách rất là kỹ lưỡng xác lập một tỷ giá như thế nào để cho tình trạng nhập siêu của chúng ta không lớn hơn nữa.

Vậy nên tôi cho rằng việc nới lỏng biên độ giao dịch tỷ giá hối đoái mà NHNN áp dụng sớm nay là bước đi phù hợp.

Tuy rằng chúng ta vẫn giữ tỷ giá bình quân liên ngân hàng là không thay đổi, việc nới biên độ đó là cách làm linh hoạt trong bối cảnh chúng ta còn nhập siêu với Trung Quốc và đồng NDT phá giá lớn như thế.

Theo ông trong dài hạn chính sách tỷ giá cần lưu ý gì không khi mà đồng NDT có những bước đi như vậy?

Chúng ta cần theo dõi sát đồng NDT dài hơi hơn nữa. Tôi cho rằng với nỗ lực của Trung Quốc đang mong muốn quốc tế hóa đồng NDT, muốn đồng NDT trở thành đồng tiền dự trữ quốc tế thì mục tiêu đó có đạt được hay không.

Phần còn lại của thế giới mà ở đây là Mỹ, Nhật và phương tây sẽ phản ứng như thế nào trước việc đồng NDT mất giá nhiều như vậy.

Đồng NDT yếu hơn giá trị thực hơn 20 năm, qua đã tác động rất nhiều đến các nền kinh tế lớn như Mỹ, Nhật, các nước châu Âu và đây là một chỉ trích rât nặng nề xem như điều kiện tiên quyết trong đàm phán với Trung Quốc ở rất nhiều lĩnh vực không chỉ trong tài chính tiền tệ mà còn trong ngoại giao và chính trị cho nên tôi cho rằng chắc chắng thế giới sẽ có những phản ứng rất mạnh mẽ trước việc phá giá đồng NDT.

Nhưng dựa trên tác động của quy luật cung cầu của thị trường nếu Trung Quốc thực sự cho đồng NDT được điều tiết bằng một cơ chế tỷ giá hối đoái dựa trên các nhân tố của thị trường thì nhìn dưới góc độ thương mại mà nói thì đồng NDT không mất giá nhiều mà sẽ quay đầu tăng giá.

Tôi tin rằng đồng NDT có thể trong ngắn hạn có thể mất giá nhưng về lâu dài khoảng chừng 6 tháng trở lên sẽ quay đầu tăng giá.

Với Việt Nam chúng ta là một nước láng giềng với TQ, chúng ta không chỉ xử lý vấn đề đơn lẻ với một đồng NDT của Trung Quốc, chúng ta xử lý trên một rổ tiền tệ đại diện cho các quốc gia chúng ta có mối quan hệ tương tác về thương mại, đầu tư …để chúng ta tính toán một cách đầy đủ hơn.

Chúng ta có thể tiếp cận tỷ giá hối đoái nhiều cách dựa trên lạm phát và các nhân tố khác chúng ta cần tiếp tục theo dõi sát để có những ứng xử phù hợp trong tương lai.

Xin cảm ơn ông!