Vì sao nói cấm vận của EU với dầu thô Nga chỉ như 'đánh bùn sang ao'

15/5 là ngày các quy định của Liên minh châu Âu về việc cấm giao dịch với các công ty năng lượng Nhà nước của Nga có hiệu lực. Điều này sẽ khiến khối lượng sản phẩm dầu thô và tinh chế do các công ty châu Âu mua từ Nga sụt giảm mạnh, nhưng không làm dòng chảy ngừng lại.

Ngay cả khi EU áp đặt các biện pháp trừng phạt cuối cùng với dầu thô của Nga, nó vẫn không ngăn được dầu thô của Nga rời khỏi các cảng cũng như các sản phẩm tinh chế từ dầu thô của Nga để cung cấp nhiên liệu cho châu Âu.

Có nhiều lý do dẫn đến việc này.

Nga sẽ làm mọi cách có thể để giữ cho dòng chảy dầu của họ tiếp tục lưu thông. Dầu thô sẽ tiếp tục chảy sang Trung Quốc và Ấn Độ với khối lượng ngày càng tăng.

Xuất khẩu dầu về phía đông của Nga tăng mạnh trong những tháng gần đây. Số liệu tháng 5 hiện chỉ tính đến ngày 13/5.

Thương mại từ miền Tây nước Nga sang thị trường châu Á đã tăng vọt kể từ khi xung đột Nga – Ukraine nổ ra. Hàng hoá cũng bắt đầu được dỡ xuống tại Fujairah thuộc Các Tiểu vương quốc Ả rập Thống nhất – nơi dầu thô có thể được tinh chế, lưu trữ, pha trộn hoặc bán lại.

Châu Âu có thể ngừng mua dầu thô của Nga nhưng khó có thể tránh được nhiên liệu diesel làm từ dầu thô đó. Thương mại dầu diesel trực tiếp giữa Nga và các nước châu Âu có thể ngừng lại nhưng sản phẩm làm từ dầu thô của Nga tại các nhà máy lọc dầu ở nước ngoài vẫn sẽ đến các cảng châu Âu.

Dầu thô của Nga được chế biến tại các nhà máy lọc dầu ở nước ngoài không còn là dầu Nga. Chẳng hạn, dầu diesel được sản xuất tại một nhà máy lọc dầu của Ấn Độ là dầu diesel của Ấn Độ, bất kể dầu thô đến từ Ả rập Xê-út, Nga hay bất kỳ nơi nào khác.

Các sản phẩm này được sản xuất theo yêu cầu kỹ thuật chặt chẽ ở các nước tiêu thụ và không có cơ chế xác định nguồn gốc sản xuất dầu thô ở đâu.

Mục đích của các biện pháp trừng phạt mà EU đưa ra thực tế không phải để ngăn chặn dầu mỏ chảy khỏi Nga. Nó là để ngăn chặn, hoặc ít nhất là làm giảm doanh thu mà Nga kiếm được từ xuất khẩu dầu. Thế giới chắc chắn cần lượng dầu đó - hoặc một phần trong đó tiếp tục chảy ngoài thị trường nếu không muốn chứng kiến một đợt tăng giá khác.