Xuất khẩu của doanh nghiệp nội tăng trưởng hàng đầu Đông Nam Á

Doanh nghiệp trong nước phát triển vượt bậc

Theo đánh giá của Bộ Công thương, với các biện pháp tích cực, đồng bộ nhằm tháo gỡ khó khăn để hỗ trợ sản xuất trong nước, xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường xuất khẩu tiếp tục được triển khai mạnh mẽ nên hoạt động xuất nhập khẩu của nước ta trong thời gian qua tiếp tục phục hồi tích cực, là điểm sáng nổi bật của nền kinh tế.

Minh chứng, thống kê vừa công bố ngày 12/12 của Bộ Công thương cho thấy, 11 tháng năm 2024, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa sơ bộ đạt 369,93 tỷ USD, tăng 14,4% so với cùng kỳ năm trước. Điều đáng nói đây là mức tăng cao so với nhiều nước trong khu vực ASEAN và châu Á. Đơn cử, trong 10 tháng năm 2024, xuất khẩu của Trung Quốc tăng 12,7%, của Hàn Quốc tăng 9,6%, của Thái Lan chỉ tăng 4,9%, của Indonesia chỉ tăng 1,33%...

Đặc biệt, theo chia sẻ của ông Trần Thanh Hải - Phó cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công thương), từ đầu năm đến nay, chúng ta chứng kiến sự nỗ lực mạnh mẽ và phát triển bứt phá của khu vực doanh nghiệp trong nước. Liên tục trong nhiều tháng, kim ngạch xuất khẩu của khu vực doanh nghiệp này đều đạt 2 con số và cao hơn rất nhiều so với các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) - vốn luôn chiếm lĩnh thị phần cao và tăng trưởng mạnh.

"Kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của khu vực kinh tế trong nước đạt gần 104 tỷ USD, tăng 20%, chiếm hơn 28% tổng kim ngạch xuất khẩu. Trong khi đó, khu vực có vốn đầu tư nước ngoài chỉ tăng 12,4%, đạt hơn 266 tỷ USD", ông Hải phân tích.

Chưa hết, theo lãnh đạo Cục Xuất nhập khẩu, tỷ trọng về kim ngạch xuất khẩu của khu vực kinh tế trong nước trong tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước (đạt hơn 28%) đã đạt mức cao hơn so với cùng kỳ năm 2023 (chỉ 26,8%). Điều này cho thấy, doanh nghiệp trong nước đang tiến bộ đạt được những nấc thang phát triển cao hơn trên bản đồ xuất khẩu nước ta. 

Trong 11 tháng năm 2024 có 36 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD (cùng kỳ năm trước chỉ có 33 mặt hàng), chiếm 94,1% tổng kim ngạch xuất khẩu (có 7 mặt hàng xuất khẩu trên 10 tỷ USD, chiếm 66,5%).

Cơ cấu hàng hóa xuất khẩu thay đổi tích cực

Theo đánh giá của Cục Xuất nhập khẩu, 11 tháng qua, kim ngạch xuất khẩu hầu hết các mặt hàng chính đều đạt mức tăng trưởng tích cực so với cùng kỳ năm ngoái do sự phục hồi ở phía cầu.

Trong đó, đáng chú ý, kim ngạch xuất khẩu nhóm nông, lâm, thuỷ sản ước đạt 35,5 tỷ USD, tăng 20,6% so với cùng kỳ năm 2023, chiếm 9,6% tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước. Trong nhóm này, do hưởng lợi bởi giá tăng cao nên kim ngạch xuất khẩu của một số mặt hàng tăng cao ở mức hai chữ số so với cùng kỳ năm trước. 

Trong đó, một số mặt hàng kim ngạch xuất khẩu tăng cao hàng đầu như hạt tiêu tăng 46,2%; cà phê tăng 35,4%; gạo tăng 22,3%; chè các loại tăng 26,9%; rau quả tăng 27,4%; gạo tăng 22,3%; nhân điều tăng 20,6%; cao su tăng 17,8%.

Là một ngành xuất khẩu chủ lực, kim ngạch xuất khẩu nhóm hàng công nghiệp chế biến cũng phục hồi mạnh trong 11 tháng với mức tăng 14,3% so với cùng kỳ, sơ bộ đạt 313,6 tỷ USD, chiếm gần 85% tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước. 

Trong đó, kim ngạch xuất khẩu của nhiều mặt hàng chủ lực đạt mức tăng trưởng cao ở mức hai con số như: Máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện đạt 65,2 tỷ USD, tăng 26,3%; điện thoại các loại và linh kiện đạt 50,2 tỷ USD, tăng 3,2%; máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng khác đạt 47,8 tỷ USD, tăng 21,6%; hàng dệt may đạt 33,65 tỷ USD, tăng 10,6%; giày dép các loại đạt 20,76 tỷ USD...

Doanh nghiệp xuất khẩu trong nước đang nỗ lực vươn lên

Về thị trường xuất khẩu hàng hóa, thống kê của Bộ Công thương cho thấy, kim ngạch xuất khẩu tới hầu hết các thị trường, đối tác thương mại lớn của nước ta đều có sự phục hồi tích cực và đạt mức tăng trưởng cao. 

Trong đó, Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam với kim ngạch ước đạt 98,4 tỷ USD, chiếm 29,3% tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước và tăng 24,2% so với cùng kỳ năm trước (cùng kỳ năm 2023 giảm 13%); tiếp đến là thị trường Trung Quốc ước đạt 55,1 tỷ USD, giảm 0,9% so với cùng kỳ năm trước (cùng kỳ tăng 6%); thị trường EU ước đạt 47,3 tỷ USD, tăng 18,1% so với cùng kỳ năm trước (cùng kỳ năm 2023 giảm 8%); Hàn Quốc ước đạt 23,3 tỷ USD, tăng 8,7% (cùng kỳ năm 2023 giảm 4%); Nhật Bản ước đạt 22,3 tỷ USD, tăng 4,8% (cùng kỳ năm 2023 giảm 4,3%).

Tập trung triển khai các FTA mới ký kết để mở rộng thị trường xuất khẩu

Theo ông Hải, bên cạnh việc tiếp tục tháo gỡ vướng mắc về thể chế, khơi thông những điểm nghẽn, nút thắt cho hoạt động xuất nhập khẩu, Bộ Công thương đang đẩy mạnh triển khai các Hiệp định mới để mở rộng, đa dạng hóa thị trường, mặt hàng xuất nhập khẩu, chuỗi cung ứng. "Bộ Công thương đang cố gắng sớm hoàn tất thủ tục thực thi Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện Việt Nam - UAE mới ký kết để thông qua đó, giúp doanh nghiệp mở rộng thị trường xuất khẩu, hướng đến những vùng đất nhiều tiềm năng mới", ông Hải nhấn mạnh.

Đồng thời, ngành Công thương sẽ tăng cường hỗ trợ doanh nghiệp tập trung khai thác hiệu quả các Hiệp định thương mại tự do (FTA) đã có hiệu lực và ký kết; tăng cường khai thác các thị trường lân cận, còn tiềm năng, chuyển mạnh sang xuất khẩu chính ngạch gắn với xây dựng thương hiệu, thúc đẩy xuất khẩu bền vững. 

Thời gian tới, Bộ Công thương sẽ tập trung đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác xúc tiến thương mại, đẩy mạnh hoàn thiện hệ thống pháp luật nhằm củng cố thể chế về phòng vệ thương mại hướng tới bảo vệ nền kinh tế, doanh nghiệp, thị trường trong nước phù hợp với các cam kết quốc tế; Tiếp tục nâng cao việc sử dụng hiệu quả công cụ phòng vệ thương mại để bảo vệ ngành sản xuất trong nước và hỗ trợ hiệu quả các ngành xuất khẩu của Việt Nam ứng phó hiệu quả các vụ việc phòng vệ thương mại của nước ngoài. Đồng thời, theo dõi sát, đánh giá kịp thời, đầy đủ những tác động do thay đổi chính sách của Mỹ, nhất là sau khi Tổng thống Trump nhậm chức vào cuối tháng 1/2025 để ứng phó kịp thời, phù hợp./.