2022: năm đáng nhớ của ngành năng lượng thế giới, gói gọn trong 2 từ 'khủng hoảng'

Xung đột và các biện pháp trừng phạt của phương Tây đã tạo ra áp lực mới đối với nguồn cung cấp dầu khí vốn đã căng thẳng do sự phục hồi kinh tế nhanh chóng sau đại dịch.

Các công ty năng lượng hàng đầu thế giới đã nhanh chóng rút lui khỏi Nga và xóa sạch tài sản trị giá hàng chục tỷ đô la. Các quốc gia châu Âu thì tranh giành để đảm bảo rằng họ có đủ nhiên liệu cho mùa đông lạnh giá.

Tương tự, giá khí đốt tự nhiên đã đạt mức cao nhất trong nhiều năm và giá dầu gần 140 USD/thùng, gần mức cao kỷ lục và thúc đẩy vòng xoáy lạm phát hậu đại dịch gây ra cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt ở nhiều quốc gia.

Cuộc xung đột và các biện pháp trừng phạt sau đó của phương Tây đã dẫn đến sự đổ vỡ trong các mối quan hệ cung cấp đã tồn tại trong nhiều thập kỷ.

Các nền kinh tế lớn trên thế giới đua nhau tìm kiếm các nguồn năng lượng thay thế. Các chính phủ đẩy nhanh việc triển khai năng lượng mặt trời và gió, bên cạnh nguồn nhiên liệu bẩn hơn là than. Các mục tiêu về biến đổi khí hậu lúc trước đã bị trì hoãn.

Chính phủ đã chi hàng tỷ đô la để hỗ trợ các công ty điện lớn như Uniper của Đức. Nam Phi trải qua đợt cắt điện tồi tệ nhất trong lịch sử. Sri Lanka cũng đối mặt với tình trạng cạn kiệt nhiên liệu do thiếu nguồn tiền dự trữ.

Xung đột Nga-Ukraine đã khiến các nước châu Âu phải đánh giá lại mối quan hệ của họ với cả Nga và Ukraine, vì từ lâu hai quốc gia này đã là nhà cung cấp khí đốt tự nhiên chính của lục địa già.

Kể từ đó, các quốc gia phương Tây đã thảo luận và bắt đầu áp trần giá đối với dầu của Nga, trong khi châu Âu đang thảo luận về trần giá khí đốt và đầu tư nhiều hơn vào khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) để đáp ứng nhu cầu năng lượng.

Michael Stoppard, cố vấn đặc biệt và nhà phân tích khí đốt toàn cầu tại S&P Global Commodity Insights cho biết: “Chúng tôi đang chứng kiến sự chấm dứt của mối quan hệ đối tác thành công 50 năm về khí đốt giữa Nga và châu Âu. Điều đó dẫn đến việc điều chỉnh lại cung và cầu, chắc chắn sẽ mất thời gian và chúng ta sẽ phải gánh chịu hậu quả từ điều đó cho đến năm 2023 và hơn thế nữa”.

Năm khởi đầu cho những thay đổi

Sự hỗn loạn vẫn chưa kết thúc. Các nền kinh tế công nghiệp hóa lớn cũng đang chuẩn bị cho những hạn chế về nguồn cung vào năm 2023, nếu không muốn nói là trong nhiều năm sau đó.

Các chính phủ ở Mỹ và châu Âu đều công khai chuyển sang hỗ trợ các nguồn cung cấp chiến lược cho các đồng minh, bất kể chi phí có thể cao hơn. Đồng thời tăng cường sử dụng các gói viện trợ và thuế để phát triển các nguồn tài nguyên hạt nhân, năng lượng mặt trời, gió và hydro.

Francesco Starace, Giám đốc điều hành Enel của Ý - một trong những công ty năng lượng lớn nhất thế giới cho biết: “Đây sẽ được xem là một năm quan trọng, hoặc thực sự là sự khởi đầu của một hệ thống hoàn toàn mới. Năm 2022 và một phần của năm 2023, tất cả chúng ta sẽ nói đó là thời điểm các thói quen bị phá bỏ và những thay đổi trở nên rõ ràng”.

Khi năm 2022 sắp kết thúc, chi phí cho khí đốt tự nhiên và nhiên liệu sưởi ấm sẽ giảm khi hoạt động kinh tế suy giảm. Nhưng nhiều người vẫn đang gặp khó khăn và tình trạng này có thể tiếp tục diễn ra trong một thời gian dài khi nguồn cung khan hiếm gây ra nhiều cú sốc giá hơn.

Tham khảo: Reuters