Apple đang dần mất sức mạnh vốn có: Chậm chạp với AI, chịu áp lực từ mọi khía cạnh, Tim Cook đối mặt với giai đoạn khó khăn nhất trong nhiệm kỳ CEO

Tờ The Economist cho rằng, nếu nói nhiệm kỳ CEO của Tim Cook tại Apple luôn diễn ra tốt đẹp thì có lẽ nhiều người sẽ cần phải nghĩ lại. Trên thực tế, thời điểm sau sự ra đi của Steve Jobs vào năm 2011 là những năm tháng đầy áp lực với Cook.

Đầu tiên là vấn đề chống độc quyền: Bộ Tư pháp Hoa Kỳ (DOJ) đã kiện Apple vì âm mưu ấn định giá sách điện tử. Sau đó là sự cạnh tranh: Samsung, một đối thủ Hàn Quốc, gây chiến với iPhone bằng mẫu diện thoại lớn hơn, kiểu dáng đẹp hơn. Sau đó đến mối quan tâm rộng hơn: Trợ lý giọng nói mới của Apple, Siri, đã mắc phải những lỗi sơ đẳng. Tương tự, Apple Maps đã đi xa đến mức di dời Đài tưởng niệm Washington đến sông Potomac.

Vào thời điểm đó, câu hỏi đặt ra cho công ty là liệu tia sáng sáng tạo của Apple có thể tồn tại sau cái chết của người sáng lập hay không? Một trong những cấp phó của Cook đã tỏ ra khó chịu trước những lời chỉ trích đến mức ông đã công khai đáp lại vào năm 2013: "Không thể đổi mới được nữa".

Khoảng một thập kỷ sau, Cook dường như lại rơi vào hoàn cảnh khó khăn tương tự như vậy. Trên cả ba khía cạnh – chống độc quyền, cạnh tranh với đối thủ châu Á, vấn đề sống còn về đổi mới và tăng trưởng – đều có những điểm tương đồng giữa thời đó và hiện tại.

Các cơ quan giám sát cạnh tranh ở EU đang yêu cầu công ty tuân thủ trước ngày 7/3 với các quy tắc lần đầu tiên vi phạm "khu vườn có tường bao quanh" vốn ràng buộc người dùng và nhà phát triển trong khu vui chơi của Apple. Ở Mỹ, các ủy viên của DOJ có thể sớm khởi kiện Apple. 

Tại Trung Quốc, Huawei, một gã khổng lồ nội địa, đang chiếm lĩnh thị phần của nhà Táo. Bao trùm lên mọi thứ là mối lo ngại dai dẳng, trong bối cảnh doanh số bán iPhone đang chững lại, rằng Cook đang bỏ lỡ cơ hội làm điều không thể với AI.

Nói tóm lại, với giá trị thị trường của đã giảm 10% kể từ giữa tháng 12 và Microsoft, nhờ AI, đã vượt mặt trở trở thành công ty có giá trị nhất thế giới, những người hoài nghi đang tự hỏi liệu Apple hiện đang dần mất đi sức mạnh hay không.

Câu chuyện nhàm chán đến mức nhiều người ít chú ý đến tin đồn về Vision Pro, tai nghe thực tế hỗn hợp có giá rất cao của Apple. Những hy vọng mà họ đặt ra đều được đặt vào hội nghị nhà phát triển hàng năm của công ty vào tháng 6, khi họ muốn Cook công bố những nâng cấp đột phá về gen-AI để chứng minh rằng Apple có thể tham gia vào cuộc đua chatbot. Tuy nhiên, đó không phải là cách công ty thực hiện mọi việc. Và họ cũng không nên như vậy!

Trở lại mối đe dọa từ Samsung trong những ngày đầu Cook lên nắm quyền. Thời điểm đó, các nhà đầu tư đã nài nỉ Apple tạo ra một chiếc điện thoại lớn hơn, cũng như bây giờ họ muốn Apple tạo ra được các mẫu máy phù hợp với gen-AI như của Samsung. Nhưng Apple không vội vàng. Phải đến khi iPhone 6 ra mắt vào năm 2014, hãng này mới sản xuất được một chiếc điện thoại màn hình lớn. Kết quả là, sản phẩm này đã thành công vang dội.

Phương thức hoạt động của Apple hiện vẫn giữ nguyên. Tại Apple, với một sản phẩm hiếm khi có lần đầu tiên. Họ luôn tìm cách cải thiện những gì đã có, học hỏi từ những sai lầm của người khác và cuối cùng là đánh bại đối thủ. 

Tất nhiên, điều đó cũng tiềm ẩn rủi ro. Về lý thuyết, một công ty khởi nghiệp yếu kém có thể sản xuất ra các sản phẩm công nghệ mới rẻ hơn và nhanh hơn, đột ngột chiếm thị phần của những công ty dẫn đầu. Có lẽ một công ty trẻ đang xây dựng một thiết bị tuyệt vời cho thời đại gen-AI cũng đã nhắm tới việc lật đổ Apple.

Tuy nhiên, bạn không cần phải là một tín đồ thực sự mới hiểu được tại sao Apple lại bình tĩnh đến vậy. Đầu tiên, sẽ có nhiều thứ liên quan đến gen AI hơn là chatbot. Chúng dường như là một công nghệ mang tính cách mạng. Nhưng cho đến nay, chúng chỉ là một cách tốt hơn (và dễ xảy ra lỗi) để đưa ra truy vấn và nhận được câu trả lời. Đó không phải là điểm mạnh của Apple.

Horace Dediu, một chuyên gia về Apple nói: "Chúng là những tính năng, không phải sản phẩm". Apple cũng không cạnh tranh với những gã khổng lồ công nghệ khác, chẳng hạn như Microsoft, Amazon và Alphabet, để chạy các nền tảng điện toán đám mây với các mô hình ngôn ngữ lớn (LLMS) mà trên đó các công ty khác có thể xây dựng các ứng dụng gen-AI. 

Thay vì dựa vào các dịch vụ đám mây, có vẻ như họ đang tìm cách cài gen AI vào các thiết bị của riêng mình, củng cố hệ sinh thái của mình. Kể từ năm 2017, họ đã sử dụng công nghệ chip tự chế được để xử lý các chức năng học máy và AI mà các thiết bị của họ sử dụng ở hậu trường.

Vào cuối tháng 2, có thông tin cho rằng Apple đã hủy bỏ dự án 10 năm chế tạo ô tô và chuyển hướng các kỹ sư sang gen AI. Không còn nghi ngờ gì nữa, Apple đang tăng tốc. Apple sẽ không tiết lộ gì về ý định của mình. Nhưng một trong những lựa chọn mà họ có lại nằm ở chỗ dễ thấy: Vision Pro. 

Những sản phẩm gen-AI ra mắt gần đây nhất, chẳng hạn như Sora của OpenAI, giúp chuyển văn bản thành video, và Groq, trả lời các câu hỏi với tốc độ của con người, cho thấy rằng cuối cùng thì một thứ gì đó khác ngoài chữ viết có thể là cửa ngõ chính dẫn đến gen AI. Còn Vision Pro tập trung vào âm thanh và hình ảnh.

HÉ LỘ

Trong ngắn hạn, không điều nào trong số này sẽ giải quyết được câu hỏi tăng trưởng. Trên thực tế, sự tấn công dữ dội của các quy định tại EU thông qua Đạo luật Thị trường Kỹ thuật số, từ tuần này sẽ áp dụng cho những "người gác cổng" công nghệ lớn, bao gồm cả Apple. Động thái này có thể có khả năng hạn chế động cơ tăng trưởng lớn nhất của họ là dịch vụ.

Lần đầu tiên Apple sẽ buộc phải cho phép các chợ ứng dụng của bên thứ ba và hệ thống thanh toán thay thế bên ngoài App Store của mình trên các thiết bị ở châu Âu. Bản thân công ty không hề giấu giếm thái độ coi thường các quy định. Họ gọi chúng là mối đe dọa đối với sự an toàn và quyền riêng tư, đồng thời đưa ra các khoản phí mới phức tạp cho những ai dám vượt qua các bức tường bảo vệ của công ty.

Một số nhà phát triển đã phản đối các biện pháp tuân thủ của Apple, nhưng đa phần các công ty vẫn phải "chơi" với Apple. Đối với trường hợp có thể xảy ra chống độc quyền với phía DOJ thì sẽ là một vấn đề đau đầu. Nhưng phạm vi của khả năng này vẫn chưa rõ ràng.

Trung Quốc là một vấn đề lớn hơn không có giải pháp rõ ràng. Huawei đã trở thành một đối thủ cạnh tranh đáng gờm, mặc dù về lâu dài hãng này có thể bị hạn chế bởi lệnh cấm bán chip cao cấp của Mỹ. Cho dù rủi ro địa chính trị có lớn đến đâu, Apple và Trung Quốc vẫn phụ thuộc lẫn nhau đến mức họ có thể cùng nhau bị mắc kẹt.

Tuy nhiên, đừng loại bỏ hoàn toàn hy vọng vào Cook. Vẫn theo cách thông thường, Apple chắc chắn đang nghiên cứu các sản phẩm gen AI nhưng không công khai mà thôi. Ở giai đoạn này, số tiền khổng lồ cần thiết để đào tạo các mô hình AI sẽ ưu tiên những người chơi có túi tiền dồi dào hơn là những công ty mới nổi. Điều đó rõ ràng có lợi cho Apple.

Theo: The Economist