Bài toán khó nhằn đằng sau cuộc gặp giữa Jack Ma và Donald Trump

Suốt kể từ khi ra đời đến nay, Alibaba là cái tên đem lại nhiều cảm hứng cho giới kinh doanh với nhiều câu chuyện diệu kỳ mang màu sắc cổ tích. Được thành lập cách đây gần 20 năm, công ty bán lẻ trực tuyến đến từ Trung Quốc đã trở thành một công ty niêm yết trên sàn chứng khoán New York với giá trị vốn hóa đạt 236 tỷ USD, tăng 40% so với thời điểm mới lên sàn năm 2014.

Đằng sau đà tăng trưởng vượt bậc này là những lý do chính đáng: doanh thu của Alibaba đã tăng hơn gấp đôi, vượt mốc 5 tỷ USD trong quý gần nhất.

Tuy nhiên, cũng chính quá khứ vàng son đang tạo ra những rắc rối đe dọa tương lai của tập đoàn này. Vị trí thống trị ngành bán lẻ trực tuyến khiến tăng trưởng bền vững trở thành một nhiệm vụ khó nhằn.

Hôm nay (10/1), cái tên Alibaba nổi bật trên các mặt báo với hai điều dường như chẳng liên quan gì đến nhau. Đầu tiên là cuộc gặp giữa Jack Ma và Tổng thống đắc cử của nước Mỹ Donald Trump. Vị CEO của Alibaba cam kết sẽ tạo ra 1 triệu việc làm cho nước Mỹ bằng cách giúp hàng hóa Mỹ bán chạy hơn ở Trung Quốc.

Ngoài ra Alibaba cũng gây chú ý với thương vụ đề nghị mua Intime Retail, công ty vận hành các trung tâm thương mại đang niêm yết trên sàn Hồng Kông, với giá 2,5 tỷ USD.

Dù không liên quan đến nhau, hai thương vụ này có một điểm chung: thể hiện tham vọng mở rộng nhánh bán lẻ của Alibaba.

Alibaba vẫn tăng trưởng, nhưng tốc độ đang chậm lại. Trong báo cáo kết quả kinh doanh quý mới nhất, doanh thu tăng trưởng hơn 50% nhưng doanh thu từ mảng bán lẻ (vốn là mảng lõi) chỉ tăng 40%, thấp hơn nhiều so với thời kỳ trước khi niêm yết.

Các mảng mới như điện toán đám mây và truyền thông kỹ thuật số hay giải trí - hiện chỉ chiếm 1/6 doanh thu. Mặc dù mảng điện toán đám mây tăng trưởng tốt, năm 2016 toàn bộ thị trường thế giới chỉ được định giá 200 tỷ USD. Trong khi đó doanh thu từ bán lẻ ở Trung Quốc và Mỹ trong 11 tháng đầu năm 2016 lần lượt đã lên tới gần 4.500 và 5.000 tỷ USD. Bán lẻ trực tuyến chiếm khoảng 10% ở cả hai thị trường. Bởi vậy tiềm năng lớn nhất của Alibaba nằm ở mảng bán lẻ.

Tính đến nay, khoản đầu tư của Alibaba vào Intime chưa mang lại hiệu quả đáng kể. Tuy nhiên 2 năm là khoảng thời gian quá ngắn để có thể đánh giá. Trong khi đó, kết thân với Chính phủ mới dưới thời Donald Trump sẽ là một cách khôn ngoan. Điển hình như cổ đông SoftBank của Alibaba. Tập đoàn đến từ Nhật Bản đã được ông Trump khen ngợi và kể từ đó đến nay cổ phiếu liên tục lập đỉnh.

Tuy nhiên, tương lai của Alibaba gói gọn trong 1 câu: phải có tăng trưởng thực sự nếu không muốn những câu chuyện cổ tích kết thúc quá chóng vánh.