'Bán giấc mơ' trị giá 27 tỷ USD cho Facebook, Google, người đàn ông giàu nhất châu Á đang toan tính gì?

Mukesh Ambani - ông chủ tập đoàn Reliance của Ấn Độ đã dành cả năm 2020 để thuyết phục Facebook, Google và hàng loạt những "tay to" ở phố Wall "mua" tầm nhìn của ông về một tham vọng cải tổ doanh nghiệp được cho là lớn bậc nhất thế giới.

Hiện tại, với số vốn 27 tỷ USD có trong tay, người đàn ông giàu nhất châu Á đang chịu áp lực phải tiêu làm sao cho đúng cách.

Tờ Bloomberg cho hay, ông trùm 63 tuổi đang tập trung vào hàng loạt ưu tiên khi ông nỗ lực biến Reliance Industries từ một cỗ máy già nua thành một gã khổng lồ công nghệ và thương mại điện tử.

Tham vọng này gồm cả việc phát triển các sản phẩm phục vụ cho mạng lưới 5G sắp được ra mắt vào năm tới; Hợp tác với dịch vụ thanh toán WhatsApp của Facebook để hình thành nên nền tảng kỹ thuật số của Reliance và hợp nhất những hoạt động thương mại điện tử của công ty với mạng lưới những cửa hàng vật lý trên khắp cả nước. Tỷ phú Ambani cũng đang thúc đẩy kế hoạch bán cổ phần ở mảng hóa dầu của Relicance – một thỏa thuận mà ông hy vọng sẽ giảm được nợ cho công ty và hỗ trợ tài chính cho kế hoạch cải tổ mà ông đưa ra vào đầu năm nay.

Các nhà đầu tư hiện đang chăm chú quan sát từng bước đi của Ambani khi ông đại tu toàn bộ đế chế của mình với giá trị thị trường đạt 179 tỷ USD. Trong bối cảnh đại dịch, theo sự dẫn dắt của Ambani, đế chế Reliance đang bước vào những ngành công nghiệp có tính cạnh tranh cao và phải đối mặt với những đối thủ "máu mặt" gồm cả Amazon và Walmart. Cổ phiếu Reliance tăng 55% trong năm nay lên mức cao nhất mọi thời đại vào tháng 9 nhưng kể từ đó đã giảm phần nào khi các cổ đông đều đang nóng lòng xem cách ông Ambani thực thi thế nào.

"Lực lượng đã được thiết lập. Nhưng có rất nhiều việc phải làm", một chuyên gia nhận định.

Dù thời gian gần đây ông Ambani công khai mở rộng mối quan hệ hợp tác với nhiều đối tác lớn. Tuy nhiên ít ai biết, ban đầu đây chỉ là "kế hoạch B" của ông. Mục tiêu ban đầu của ông là bán 20% cổ phần mảng hóa dầu của Reliance cho Saudi Arabian Oil Co. ở mức giá trị doanh nghiệp 75 tỷ USD, tức là số cổ phần định bán trị giá khoảng 15 tỷ USD.

Thỏa thuận với Aramco đầu tiên được công bố vào tháng 8/2019 với kỳ vọng hỗ trợ Ambani trong cam kết kéo công ty ra khỏi khối nợ 22 tỷ USD trong 18 tháng. Tuy nhiên, khi quá trình thảo luận với Saudi đổ bể, các nhà đầu tư vào Reliance trở nên lo sợ. Cổ phiếu công ty đã giảm hơn 40% trong 3 tháng tính tới 23/3.

Sau đó, tỷ phú Ambani đã quyết định đẩy nhanh các cuộc đàm phán bán cổ phần tại mảng dịch vụ kỹ thuật số và bán lẻ.

Phản ứng từ các nhà đầu tư vượt kỳ vọng của công ty. Một vài tên tuổi lớn gồm cả KKR & Co, Silver Lake và Mubadala Investment cam kết rót hơn 20 tỷ USD vào mảng kỹ thuật số và 6,4 tỷ USD vào mảng bán lẻ cho Ambani. Reliance tuyên bố họ không còn nợ trong tháng 6, hoàn thành trước 9 tháng so với kế hoạch. Cổ phiếu Reliance tăng mạnh.

Tại cuộc họp cổ đông hàng năm của Reliance vào tháng 7, Ambani và 2 con của ông là Isha và Akash đã phác thảo ra những tham vọng công nghệ cao của họ. Trong những dịch vụ mới họ đề cập có mạng lưới không dây 5G sẽ đi vào hoạt động vào năm tới và một nền tảng stream video.

Mảng kỹ thuật số của Reliacne là Jio Platform cũng sẽ phát triển một danh mục giải pháp công nghệ và ứng dụng cho hàng triệu doanh nghiệp vừa và nhỏ Ấn Độ. Tỷ phú Ambani còn nhấn mạnh rằng kế hoạch này có thể sẽ mở rộng ra cả nước ngoài nữa.

Ưu tiên lớn nhất của công ty trong năm 2021 là 5G. Khi các nhà chức trách vẫn chưa quyết định xem ai sẽ là đơn vị trúng thầu thì Ambani nói vào tháng này rằng công ty của ông "sẽ ưu tiên giải pháp 5G ở Ấn Độ trong nửa đầu năm 2021".

Những chiếc điện thoại thông minh giá 54 USD

Reliance cũng đang lên kế hoạch cho ra mắt dòng sản phẩm 5G trong cuộc họp cổ đông vào năm tới. Công ty cũng đang làm việc với Google về loại điện thoại chạy Android có giá 54 USD – một phần chiến lược giúp nhiều người Ấn Độ sử dụng dữ liệu di động hơn cho các dịch vụ gồm stream video, game trực tuyến và mua sắm.

Reliance xem mối hợp tác với WhatsApp gần đây như một bước quan trọng trong việc phát triển dịch vụ mua sắm trực tuyến. Công ty đang nỗ lực làm việc cùng nhau khi các nền tảng thương mại điện tử của Reliance đã tiếp cận tới hàng trăm triệu người cùng Facebook, WhatsApp và Instagram.

Thách thức lớn nhất của Ambani hiện là mang về lợi nhuận cho những khoản đầu tư này.

Những ngành công nghiệp mà ông Ambani đang nhắm tới đều đang phát triển không ngừng, hơn rất nhiều so với mảng hóa dầu - thứ vẫn chiếm phần lớn doanh thu hiện tại của công ty.

Những thách thức

Cũng có những thách thức liên quan tới vấn đề bộ mặt của Reliance. Công ty hiện chưa tiết lộ kế hoạch chuyển giao quyền lực nhưng 1 tờ báo địa phương nói vào tháng 8 rằng ông Ambani với khối tài sản trị giá 77 tỷ USD đang thiết lập một "hội đồng gia đình" và nhắm tới hoàn tất kế hoạch kế nghiệp vào cuối năm sau.

Ông Ambani nổi tiếng là người giúp thay đổi hoàn toàn ngành công nghiệp viễn thông Ấn Độ từ 4 năm trước khi cung cấp cuộc gọi miễn phí và dữ liệu rẻ, buộc một vài đối thủ nhỏ phải phá sản. Mạng lưới không dây Reliance Jio Infocomm của ông hiện có hơn 400 triệu người đăng ký.

"Mukesh là một phần quan trọng trong làn sóng đổi mới này. Tầm nhìn và sự tập trung của ông vào tương lai nơi mọi người dân Ấn Độ có thể được hưởng lợi từ cơ hội công nghệ thực sự thu hút chúng tôi và chúng tôi vui khi được là đối tác trong quá trình đó", Sundar Pichai - CEO Google - đơn vị đầu tư vào Reliance nói.

Dù vẫn còn quá sớm để tuyên bố sự chuyển đổi của Reliance có thành công hay không nhưng nhiều người lạc quan, tin tưởng vào Ambani.

"Ambani rất nhạy bén trong thực thi mọi việc. Ông ấy nhìn vào bức tranh lớn trong khi cùng lúc vẫn chú ý tới những chi tiết nhỏ. Rất giống Jeff Bezos. Cả 2 đều rất đặc biệt. Không ai trong số họ biết đến sự từ bỏ cả", một chuyên gia nhận định.