Trả hai lần tiền “mua” đất và vướng đền bù đang bóp nghẹt một số dự án nhà ở

Trong số 1.409 dự án phát triển nhà ở đã được TP HCM chấp thuận cấp phép đầu tư, đã có đến 190 dự án bị thu hồi hoặc hết thời hạn cho phép đầu tư. Đồng thời, trong số 1.219 dự án còn hiệu lực triển khai, cũng đã có đến 405 dự án chưa thể khởi công và trong số 325 dự án đã khởi công cũng có 97 dự án phải tạm ngưng thi công. Như vậy, tính chung các dự án chưa khởi công và tạm ngưng thi công vẫn còn chiếm trên 41% tổng số dự án phát triển nhà ở tại thành phố. 

Điều này đã cho thấy khó khăn vướng mắc của các chủ dự án bất động sản trong khi tiêu thụ nhà ở đã nóng trở lại được 2 năm nay. Đây cũng là phần chìm của tảng băng hàng tồn kho và hiện tượng lãng phí do nhiều khu đất “vàng”, đất “bạc” phải bỏ hoang trong thời gian dài.

Theo Hiệp hội bất động sản (BĐS) TP Hồ Chí Minh, nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên là do nhiều dự án bị vướng đền bù giải tỏa. Trong đó có những dự án dù đã giải tỏa từ 80%, thậm chí là 98% diện tích đất dự án vẫn không thể triển khai do phần còn lại chủ đầu tư không thể tự thỏa thuận, đền bù được với các tổ chức, cá nhân đang có quyền sử dụng đất. Ngay cả với những dự án được chính quyền chỉ định chủ đầu tư cũng không thể triển khai do vướng khâu giải phóng mặt bằng.

Hiệp hội BĐS TP Hồ Chí Minh cũng cho rằng, chính quyền cần có cơ chế hỗ trợ doanh nghiệp trong việc triển khai thu hồi đất nhằm vừa bảo đảm lợi ích của người có đất, của chủ đầu tư và bảo đảm lợi ích chung của xã hội.

Cụ thể, theo Chủ tịch Hiệp hội BĐS thành phố, ông Lê Hoàng Châu thì những dự án chủ đầu tư đã đền bù, giải phóng được 80% diện tích trở lên cần được thành phố, Bộ Tài nguyên và Môi trường có cơ chế hỗ trợ việc giải tỏa đền bù để tránh lãng phí thời gian, làm tăng chi phí đầu tư khiến giá bán nhà đội theo sau đó.

Đối với những dự án đã bồi thường, giải phóng bằng liền thửa, ông Châu đề nghị cần cho phép chủ đầu tư được điều chỉnh quy hoạch trong phạm vi đất đã được bồi thường, giải tỏa để có thể triển khai ngay dự án. Đối với các dự án đã được chủ đầu tư giải phóng mặt bằng theo kiểu “da beo”, chính quyền địa phương cần vào cuộc hỗ trợ đền bù, giải phóng mặt bằng với mức giá đền bù không thấp hơn mức giá cao nhất mà chủ đầu tư đã đền bù cho các hộ dân trong phạm vi dự án trước đó. Những hộ dân không đồng tình, cần có cơ chế để người có đất tham gia góp vốn cùng chủ đầu tư thực hiện hợp tác đầu tư kinh doanh dự án đó.

Về tiền sử dụng đất, theo Hiệp hội BĐS thành phố, nếu cứ tiến hành thu theo quy định trước nay vẫn áp dụng, DN phải trả đến 2 lần tiền “mua” đất để làm dự án, nên đây sẽ tiếp tục là gánh nặng về tài chính của chủ đầu tư. Do vậy, để hỗ trợ chủ đầu tư tránh việc phải trả tiền “mua” đất làm dự án tới 2 lần, Hiệp hội BĐS TP Hồ Chí Minh cũng đề nghị tiền sử dụng đất cần được thay bằng một sắc thuế, ở mức 10 – 15% là phù hợp.