Bí quyết giữ nghề của nghệ nhân làm đèn Trung thu cuối cùng ở làng Hậu Ái, Hà Nội
Bà Nguyễn Thị Tuyến ở làng Hậu Ái (xã Vân Canh, huyện Hoài Đức, Hà Nội) – nghệ nhân cuối cùng của làng truyền thống trước đây là thủ phủ cung cấp đèn Trung thu lớn nhất cho Thủ đô và một số tỉnh lân cận.
- 02-09-2023Tràn ngập bánh Trung thu giá rẻ, handmade: Tiêu chí nào để chọn bánh an toàn cho sức khỏe?
- 23-08-2023Độc lạ bánh trung thu 3D như khắc gỗ, có chiếc 10 triệu đồng
- 23-09-2022Giật mình với món “bánh trung thu xào cà chua”: Món ăn vô cùng đắt khách, giá chỉ hơn 3000 đồng/suất
Làng Hậu Ái (Vân Canh, Hoài Đức, Hà Nội) chỉ cách trung tâm Hà Nội khoảng 15 km, trước đây được mệnh danh là thủ phủ cung cấp đèn Trung thu và các loại đồ chơi thủ công cho trẻ em. Tuy nhiên hiện nay chỉ còn sót lại nghệ nhân Nguyễn Thị Tuyến.
Chúng tôi đến gia đình nghệ nhân Tuyến đúng dịp này bà cũng nhưng những người trong gia đình đang tất bật tỉ mỉ vót tre, đan nứa hình thành lên chiếc đèn ông sao, con cá, con tôm…
Nghệ nhân Nguyễn Thị Tuyến chia sẻ, hơn 40 năm theo nghề, bà là đời thứ 3 được cha ông truyền nghề. Hiện nay ở làng Hậu Ái không còn gia đình nào tiếp nối nghề truyền thống, bà Tuyến rất trăn trở, có lẽ sau này may mắn chỉ còn đứa con gái của bà sẽ nối nghiệp gia đình.
Bà Nguyễn Thị Tuyến cho biết, những năm 1993 - 1994, đồ chơi ngoại nhập bắt đầu tràn vào nước ta đáp ứng mọi nhu cầu của khách hàng. Những chiếc đèn ông sao, đèn kéo quân,...trở nên mờ nhạt và không còn là sự lựa chọn duy nhất nữa. Có thời điểm số lượng đèn truyền thống bán ra chỉ bằng một phần năm so với trước kia.
Theo nữ nghệ nhân, do kinh tế khó khăn, những người làm đồ chơi truyền thống dần bỏ nghề, tìm nghề khác mưu sinh.
"Tôi nghĩ đồ chơi Trung thu cho trẻ em bằng thủ công mỹ nghệ luôn gần gũi với trẻ em, chất liệu và màu sắc qua bàn tay làm ra cũng bắt mắt. Tôi luôn mong muốn thế hệ tiếp theo giữ nghề này, mong các cháu học sinh chịu khó tìm hiểu nghề truyền thống", bà Tuyết chia sẻ những năm gần đây cứ đến Trung thu gia đình bà lại tất bật với những đơn hàng từ khắp nơi.
Theo nữ nghệ nhân, trước đây chất liệu để làm ra một ông sao hay chú tễu… bằng tre, giấy, thì ngày nay cũng không thể thay thế và cũng không thể thiếu bàn tay con người.
Trước đây ánh sáng bên trong mỗi ông sao được thắp bằng nến, thì ngày nay có bóng điện kèm theo pin nhưng sẽ không mất đi tính thẩm mỹ. Trong hình nữ nghệ nhân giới thiệu kĩ thuật giúp ông sao bền chắc khi kèm theo tay cầm
Con gái nghệ nhân Nguyễn Thị Tuyến đang tiếp nối nghề truyền thống từ gia đình
Bà Tuyến chia sẻ, để hoàn thiện được một thành phẩm đồ chơi truyền thống mất rất nhiều công đoạn. Mỗi công đoạn đều yêu cầu người làm sự tỉ mỉ, cẩn thận và đặt cái tâm của mình vào từng sản phẩm.
Nghệ nhân chia sẻ bộ đồ chơi, ông đánh gậy luôn đi kèm ông tiến sĩ, các phụ huynh mua về có thể treo lên cho các con chơi.Nữ nghệ nhân cho biết thêm; để làm ra ông tiến sĩ giấy phải mất 15 công đoạn...
Ông Nghè ông Cống thì phải mất khoảng 20 công đoạn...
Bà Tuyến chia sẻ, phải khắt khe từ việc chọn nguyên liệu, đến cắt, dán sao cho đẹp mắt thì sản phẩm mới đủ đẹp, chất lượng cung cấp ra thị trường. Như ở trong hình, chất liệu dán giấy nghệ nhân dùng bột lăng không gây ảnh hưởng đến sức khỏe đối với trẻ em.
Riêng bộ đồ chơi ông đánh gậy trông trăng này phải mất 36 công đoạn
Một trong những công đoạn để hình thành đồ chơi
Một nữ giáo viên đang tìm hiểu cơ sở của bà Tuyến để đặt hàng cho các cháu học sinh
Những khung nứa làm sẵn cũng được chuẩn bị tỉ mỉ
Trong những ngày này gia đình nghệ nhân Nguyễn Thị Tuyến tạo được việc làm thu nhập cho nhiều người. Ngoài ra, gia đình bà Tuyến cũng luôn chuẩn bị đồ nghề để đón các em học sinh đến trải nghiệm.
Phụ nữ số
CÙNG CHUYÊN MỤC
