Bitcoin đã tăng hơn 600% trong vòng 1 năm, là lựa chọn tuyệt vời để tiếp tục đầu tư hay bong bóng sẵn sàng vỡ?

Tính đến đầu tháng 5, Bitcoin đã có bước nhảy vọt hơn 600%, từ mức khoảng 7.000 USD một năm trước cho mỗi Bitcoin lên 54.000 USD trong tuần này, đồng thời trở thành một trong những tài sản tài chính hoạt động tốt nhất trong năm 2021. Mặc dù cũng có không ít biến động giá tiêu cực, việc tăng giá kéo dài cả năm nay đã hấp dẫn ngày càng nhiều nhà đầu tư, bất chấp lo ngại về sự lặp lại của bong bóng Bitcoin vào năm 2018.

Lợi nhuận đáng kinh ngạc của Bitcoin đang khiến cho những người hoài nghi về tiền điện tử và thậm chí ngay cả những người khó tính nhất cũng suy nghĩ về việc đổ tiền vào đồng kỹ thuật số này.

Jamie Dimon, Giám đốc điều hành ngân hàng JPMorgan, từng gọi bitcoin là "lừa đảo" và cho biết bong bóng tiền ảo sẽ còn kết thúc tồi tệ hơn cả bong bóng hoa tulip trong lịch sử. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, CEO này nhận thấy sự khác biệt giữa Bitcoin và công nghệ blockchain đứng sau đồng tiền số, loại công nghệ mà ông cho rằng có thể rất hữu dụng. Ngoài ra còn có Elon Musk, giám đốc Tesla và một số nhà quản lý các quỹ đầu cơ quy mô lớn cũng tin rằng Bitcoin như một đồng tiền kỹ thuật số tương đương vàng, tỷ giá hối đoái của Bitcoin so với các loại tiền tệ thông thường thậm chí còn tăng cao hơn nữa.

Sự thể hiện xuất sắc gần đây đã khiến nhiều người có quan điểm tích cực về Bitcoin. Tuy nhiên, vẫn có những người phản đối gay gắt và cảnh báo rằng "bong bóng dù có lớn hơn vẫn chỉ là bong bóng mà thôi".

Liệu lần này có thực sự khác?

Kể từ đầu tháng 1, giá trị của Bitcoin đã tăng 85%, và vào giữa tháng 4, nó đã đạt mức cao kỷ lục - 65.000 USD. Các công ty hoạt động trong lĩnh vực tiền kỹ thuật số đang thu hút một lượng tiền lớn.

Theo nghiên cứu từ nhà môi giới Charles Schwab, những người trẻ tuổi là những người tiên phong trong việc đầu tư Bitcoin. Ở Anh, các nhà đầu tư thế hệ trẻ và thế hệ Z có nhiều khả năng mua tiền điện tử hơn cổ phiếu và hơn một nửa (51%) trong số những người được khảo sát cho biết đã thực hiện giao dịch tiền kỹ thuật số. Ngược lại với các nhà đầu tư trẻ, trong số những người từ 55 tuổi trở lên tham gia khảo sát, chỉ 8% thực hiện giao dịch tiền kỹ thuật số.

Sau 1 năm giá tăng không kiểm soát, nhiều chuyên gia lên tiếng cảnh báo về nguy cơ ngày càng tăng của sự sụp đổ theo kiểu năm 2018. Nhưng những người đầu cơ giá lên Bitcoin cho rằng đợt tăng giá hiện tại khác với bong bóng năm 2018, khi giá sụp đổ từ trên 16.000 USD xuống chỉ còn 3.000 USD. Bởi ở thời điểm hiện tại, giá Bitcoin được hỗ trợ bởi nhu cầu từ các công ty thương mại chuyên nghiệp và các nhà đầu tư tổ chức ổn định.

Trên thực tế, các nhà đầu tư trên toàn cầu đã mất hơn 16 tỷ USD kể từ năm 2012 trong các vụ lừa đảo và gian lận liên quan đến tiền điện tử (theo Xangle). Cơ quan quản lý tài chính, cơ quan giám sát tài chính của Vương quốc Anh cũng đã cảnh báo trong năm nay rằng các nhà đầu tư có thể mất 100% số tiền của họ khi đặt cược vào tiền điện tử. Các cơ quan này tuy không tìm cách ngăn chặn các giao dịch tiền điện tử nhưng đã cấm bán các dẫn xuất về tài sản tiền điện tử cho các khách hàng bán lẻ ở Vương quốc Anh.

Vì thị trường tiền điện tử không được kiểm soát nên các nhà đầu tư sẽ không nhận được bất kỳ sự hỗ trợ nào nếu họ trở thành nạn nhân. Các sàn giao dịch có thể "bốc hơi" bất cứ lúc nào và những người sáng lập của chúng cũng sẽ biến mất.

Những kẻ lừa đảo đang ngày càng tăng và một trong những chiêu trò của chúng là yêu cầu các nhà đầu tư gửi mã khóa cá nhân vào tài khoản tiền điện tử của họ, hứa hẹn sẽ trả lại lợi nhuận.

Ian Taylor, giám đốc điều hành của nhóm vận động hành lang CryptoUK, cho biết: "Có rất nhiều trò gian lận và hoạt động tội phạm nhắm vào các cá nhân và điều quan trọng là phải nhận ra rằng trong một thị trường không được kiểm soát thì không có quyền truy đòi."

Một mối quan tâm khác đối với các nhà đầu tư là "dấu chân môi trường" (environmental footprint) của tiền điện tử. Theo nghiên cứu của Bank of America, khoản đầu tư 1 tỷ USD vào Bitcoin tạo ra lượng khí thải carbon tương đương với 1,2 triệu ô tô chạy bằng xăng trong suốt một năm, vì các đồng tiền này được tạo ra hoặc "khai thác" trong các trung tâm máy tính rộng lớn, nơi đốt cháy điện và tạo ra nhiệt.

Các quy tắc cơ bản trong việc đầu tư Bitcoin?

Các chuyên gia tiền điện tử cho biết quy tắc quan trọng nhất đối với các nhà đầu tư là "chuẩn bị sẵn sàng để mất tất cả".

Vào ngày 13/4, Bitcoin bắt đầu giảm mạnh, mất 23% trong vòng chưa đầy hai tuần. Marcus Swanepoel, giám đốc điều hành của Luno, một sàn giao dịch tiền điện tử tập trung vào bán lẻ với hơn 5 triệu khách hàng, nói rằng trong một số trường hợp, các khách hàng đã tự chi tiêu quá mức. Theo khảo sát của sàn giao dịch này, 55% khách hàng không có khoản đầu tư nào khác.

Swanepoel cảnh báo các nhà đầu tư: "Đừng bao giờ tiêu nhiều hơn số tiền bạn có thể mất."

Hầu hết các nhà phân tích đầu tư chính thống cho rằng khi giá dao động mạnh có nghĩa là lượng vốn bỏ ra để nắm giữ tiền điện tử nên được giữ ở một tỷ lệ thấp trong danh mục đầu tư.

Thanos Papasavvas, người sáng lập nhóm nghiên cứu ABP Invest với 20 năm kinh nghiệm về quản lý tài sản, cho biết: "Tôi hiểu bạn muốn mua nó vì bạn tin rằng giá sẽ tăng nhưng hãy đảm bảo rằng đó là một phần rất nhỏ trong danh mục đầu tư của bạn, có thể là 1 hoặc 2%."

Bên cạnh đó, việc sử dụng đòn bẩy sẽ làm tăng lợi nhuận nhưng đồng thời cũng sẽ thổi phồng mức thua lỗ.

Abhishek Sachdev, chuyên gia phái sinh và là người đứng đầu Vedanta Hedging nhận định: "Đòn bẩy đối với một loại tài sản điên rồ là công thức dẫn đến thảm họa."

Việc chọn đúng đồng tiền số để đầu tư cũng rất quan trọng. Có hàng trăm loại tiền điện tử, hầu hết là vô giá trị và một số là lừa đảo đơn giản. Bitcoin là đồng tiền lâu đời nhất, có tính thanh khoản cao nhất và cũng là đồng tiền nhận được sự hỗ trợ bởi các tổ chức đầu tư do nguồn cung hạn chế của nó.

Có thể thấy, kể từ khi các ngân hàng trung ương trên khắp thế giới đối phó với đại dịch Covid-19 bằng việc nới lỏng các chính sách tiền tệ, các nhà quản lý tài sản lớn và các quỹ đầu cơ đã tìm cách để bảo vệ mình khỏi sự trở lại của lạm phát và sự xói mòn giá trị của một số loại tiền tệ, bao gồm cả đồng USD.

James Butterfill, nhà phân tích đầu tư tại Coinshares cho biết, khoảng 54 tỷ USD đã được đầu tư vào 120 quỹ tiền điện tử; lớn hơn rất nhiều so với con số 3,5 tỷ USD cho 89 quỹ tại thời điểm một năm về trước.

Christian Nolting, giám đốc đầu tư toàn cầu tại ngân hàng tư nhân quốc tế Deutsche Bank, đã viết trong một báo cáo: "Các ngân hàng trung ương thậm chí đang khám phá ý tưởng phát hành tiền kỹ thuật số. Đối với một số nhà phân tích, các loại tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương có tính hợp pháp đối với không gian tiền điện tử, trong khi một số người khác lại cho rằng đây là nỗ lực của các ngân hàng trung ương nhằm giành lại quyền kiểm soát thị trường".

Theo Randy Kroszner, giáo sư kinh tế tại Trường Kinh doanh Booth thuộc đại học Chicago: "Các ngân hàng trung ương luôn nghĩ rằng họ là chìa khóa cho hệ thống thanh toán. Và bây giờ họ đã nhận ra rằng không phải như vậy. Nhưng điều đó không có nghĩa là rủi ro của tiền điện tử sẽ sớm biến mất. Khi thị trường không được kiểm soát thông qua các biến động giá, rất khó để có được sự ổn định và an toàn."

Tham khảo: Financial Times