Bỏ quên băng gạc y tế trong bụng gần 14 năm

Người phụ nữ 66 tuổi tiền sử phẫu thuật lấy sỏi thận trái cách đây 14 năm theo phương pháp mổ mở. Suốt thời gian sau mổ lấy sỏi thận lần đầu, sức khoẻ bà ổn định.

Gần đây, người này đi kiểm tra sức khoẻ ở địa phương phát hiện khối u thận trái. Trên chẩn đoán hình ảnh, khối u ở cực trên thận, khối hỗn hợp, kích thước 30 x 35 mm, đẩy lồi bao thận, đài bể thận giữa, bể thận và các nhóm có vài viên sỏi, viên lớn nhất kích thước 23 mm. Niệu quản đường kính 7mm, đoạn nối bể thận - niệu quản trái có sỏi kích thước 9 x 6 mm.

Người phụ nữ được chuyển tuyến lên Bệnh viện Trung ương quân đội 108. Các bác sĩ kiểm tra và đánh giá lại toàn bộ, chẩn đoán hướng đến khối u thận, sỏi đài bể thận tái phát sau mổ lấy sỏi 14 năm trước.

Người bệnh được phẫu thuật gỡ dính, cắt thận lấy khối u và sỏi thận. Ca phẫu thuật  trong vài giờ do gỡ dính phức tạp, cắt thận trái và một đoạn niệu quản.

Sau mổ, bác sĩ giải phẫu bệnh, phát hiện mặt cắt khối u màu vàng, chính giữa mủn, trắng, có chứa dị vật là các đoạn chỉ, sợi ngắn màu trắng như gạc. Từ kết quả giải phẫu bệnh và tiền sử phẫu thuật của bệnh nhân, bác sĩ khẳng định đây là khối giả u thận do dị vật là gạc còn sót trong ổ bụng sau cuộc mổ 14 năm trước.

TS.BS Ngô Minh Hạnh, Khoa Giải phẫu bệnh, Bệnh viện Trung ương quân đội 108 đánh giá, đây là trường hợp hy hữu, bệnh cảnh rất hiếm gặp và gây khó khăn trên đánh giá chẩn đoán hình ảnh, đưa ra chẩn đoán không chính xác trước phẫu thuật.

Trường hợp này gạc không được phát hiện trong thời gian 14 năm, thậm chí bệnh nhân được xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh cũng không chẩn đoán chính xác. Bệnh nhân được lấy sỏi thận thường dễ tái phát. Hơn nữa, tình trạng sỏi gây viêm mãn tính kéo dài có thể hình thành khối ung thư như ung thư đường niệu, ung thư vảy. Mặt khác, khối gạc giả u này đã diễn biến qua nhiều năm, phản ứng viêm, xơ hoá xung quanh, hoại tử, thoái hoá, sợi gạc bị tiêu biến dần nên không dễ dàng phát hiện.

Bệnh cảnh lâm sàng và chẩn đoán hình ảnh này dễ khiến thầy thuốc chẩn đoán là khối ung thư hoặc có sỏi thận. Chỉ khi bệnh nhân được phẫu thuật cắt bỏ hoàn toàn thận mới được giải phẫu bệnh chẩn đoán xác định là khối xơ viêm, thoái hoá, hoại tử giả u do dị vật.

Trong phẫu thuật, băng gạc rất quan trọng để giúp thấm máu, giúp các phẫu thuật viên quan sát trường mổ được rõ ràng và thuận lợi. Các bác sĩ và điều dưỡng phải tuân thủ quy trình phẫu thuật nghiêm ngặt. Số lượng gạc được đưa vào để thấm máu sẽ được lấy ra, đếm lại số lượng. Trong những cuộc phẫu thuật lớn, kéo dài, số lượng băng gạc sử dụng lớn. Sự căng thẳng của bác sĩ và điều dưỡng trong suốt cuộc mổ có thể khó tránh khỏi thiếu sót.

Việc lấy bỏ dị vật ra khỏi cơ thể là bắt buộc để tránh các biến chứng. Lấy bỏ dị vật bằng phẫu thuật hoặc bằng nội soi. Rõ ràng, việc phòng ngừa quên gạc hay dụng cụ tốt hơn điều trị biến chứng. Việc theo dõi nghiêm ngặt an toàn người bệnh có thể chắc chắn phòng ngừa tình trạng tương tự.