Bộ Tài chính đề xuất không giãn nợ dự án Đạm Ninh Bình

Bộ Tài chính mới đây đã có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ nêu quan điểm về xử lý các vướng mắc liên quan đến tài chính tại dự án Đạm Ninh Bình, thuộc Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem).

Trước đó, Bộ Công Thương đã có văn bản gửi Thủ tướng đề nghị giao Bộ Tài chính cân đối nguồn trả nợ khoản vay Ngân hàng Xuất - Nhập khẩu Trung Quốc (China Eximbank) của Dự án Đạm Ninh Bình. Bộ Công Thương cho rằng, Vinachem không cân đối đủ dòng tiền để trả nợ tại các dự án (dự án nhà máy Đạm Ninh Bình và Dự án muối mỏ kali tại Lào).

Dự án Đạm Ninh Bình tính đến hết năm 2016 đã lỗ 3200 tỉ đồng

Do đó, Bộ Công Thương đã đề xuất Thủ tướng cho phép Vinachem trước mắt chủ động huy động, cân đối mọi nguồn tài chính để thanh toán cho các ngân hàng theo quy định; chủ động đàm phán với các tổ chức tín dụng để được khoanh nợ. Trường hợp China Eximbank không đồng ý, đề nghị Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với cơ quan cho vay lại là Ngân hàng Đầu tư Phát triển Việt Nam (BIDV) nghiên cứu, cân đối để có nguồn trả nợ cho China Eximbank. Tiếp đó, thực hiện các nghiệp vụ cần thiết và yêu cầu chủ đầu tư phải ưu tiên thanh toán cho BIDV khi có nguồn tài chính.

Vinachem cũng có công văn gửi Bộ Tài chính đề nghị cho phép khoanh nợ gốc, chỉ trả nợ lãi phát sinh và phí cho vay lại trong 5 năm (từ 2017-2022) đối với khoản vay của China Eximbank được Bộ Tài chính ủy quyền cho BIDV là cơ quan cho vay lại.

Tuy nhiên, Bộ Tài chính cho biết, khoản vay China Eximbank của Dự án Đạm Ninh Bình trị giá 250 triệu USD với thời hạn vay 15 năm. Tính đến ngày 31-3-2017, dư nợ của khoản vay là 162,5 triệu USD (đã trả nợ gốc 7 kỳ với tổng số tiền 87,5 triệu USD). Báo cáo của Vinachem dự kiến số chi trả nợ gốc sẽ kéo dài đến hết năm 2028. Tuy nhiên kế hoạch dòng tiền trả nợ của Vinachem chỉ tính đến năm 2021.

Bộ Tài chính cho hay, qua trao đổi sơ bộ với phía China Eximbank, họ cho biết không có chính sách hỗ trợ dự án sử dụng vốn vay khó khăn và đối với phía Trung Quốc, người chịu trách nhiệm trả nợ trong mọi trường hợp không phải là doanh nghiệp mà là Chính phủ Việt Nam. Về nguyên tắc, khoản vay chỉ được xem xét xử lý khó khăn nếu Chính phủ nước vay gặp khó khăn tài chính không thể trả nợ.

Do đó, theo phương án này, từ năm 2017-2022, Ngân sách Nhà nước sẽ phải ứng vốn để trả nợ cho phía Trung Quốc thay Vinachem với tổng số tiền là 125 triệu USD.

Bộ Tài chính cho rằng, trong bối cảnh ngân sách khó khăn, bội chi cao, nợ công và nghĩa vụ trả nợ tăng nhanh, việc Vinachem đề xuất được giãn nợ khi vẫn có khả năng tập trung nguồn lực để trả nợ nước ngoài là “chưa phù hợp”.

Do đó, Bộ Tài chính đề nghị Chính phủ không đặt vấn đề giãn hoãn nợ với phía ngân hàng Trung Quốc vì sẽ gây ảnh hưởng tới uy tín của Chính phủ cũng như ảnh hưởng tới đánh giá hệ số tín nhiệm quốc gia và phạm lỗi chéo giữa tất cả các khoản vay của Chính phủ. Khoản vay của dự án Đạm Ninh Bình thuộc nguồn tín dụng ưu đãi bên mua, không phải là khoản vay ODA và có tính ưu đãi hạn chế. Vinachem là chủ đầu tư và là người vay cho nên có trách nhiệm thu xếp vốn để thực hiện đầy đủ và đúng hạn các nghĩa vụ trả nợ phát sinh của khoản vay.

Đồng thời, Bộ Tài chính yêu cầu Vinachem tập trung mọi nguồn lực của Vinachem để ưu tiên trả nợ cho khoản vay nước ngoài của dự án Đạm Ninh Bình, trả nợ đầy đủ ngay từ kỳ ngày 21-7-2017 để không làm ảnh hưởng tới uy tín của Chính phủ. Ngoài ra, tiếp tục chủ động làm việc với các tổ chức tín dụng để hoãn giãn nợ vay trong nước, tiếp tục thoái vốn ngoài ngành và sử dụng các nguồn lực này để cân đối nguồn trả nợ cho dự án.

Dự án Đạm Ninh Bình có tổng vốn đầu tư ban đầu là 397 triệu USD, tương đương hơn 6.100 tỉ đồng; sau đó được điều chỉnh lên 10.806 tỉ đồng. Nguồn vốn tự có 100 triệu USD (1.620 tỉ đồng), vốn vay China Eximbank là 250 triệu USD (hơn 4.000 tỉ đồng); vốn do UBND tỉnh Ninh Bình hỗ trợ 4,4 triệu USD; số còn lại là vay các ngân hàng trong nước. Tính đến hết năm 2016, dự án lỗ 3.200 tỉ đồng.