Boring: Startup chuyên đi bán ‘giấc mơ’ của Elon Musk bị chỉ trích vì chuyên 'hủy kèo', vẽ đủ dự án hoành tráng rồi bó xó

Tháng 1/2020, chính quyền thành phố Ontario-bang California nhận được lời đề nghị từ hãng Boring Co của tỷ phú Elon Musk cho kế hoạch xây dựng cơ sở hạ tầng tại đây. Theo tờ Wall Street Journal, đây chẳng khác nào tấm vé vàng cho Ontario khi được làm việc với người giàu nhất thế giới cùng một lời đề nghị không thể hấp dẫn hơn.

Cụ thể, Ontario đang có dự án đường sắt nối liền sân bay Ontario International Airport với hệ thống đường sắt liên bang, tổng trị giá khoảng 1 tỷ USD. Thế nhưng, Boring Co lại đề nghị một dự án mới với tổng trị giá chỉ khoảng 45 triệu USD, qua đó xây một đường cao tốc ngầm mà người dân có thể di chuyển bằng các ô tô điện lái tự động của Tesla.

Lời đề nghị hấp dẫn này khiến chính quyền Ontario hủy bỏ kế hoạch cũ và chờ đợi được hợp tác với Elon Musk. Thế nhưng khi tiến hành thực tế, Boring lại biến mất tăm, tương tự như những gì họ đã làm ở Maryland, Chicago hay Los Angeles.

Doanh nghiệp của Elon Musk đã không hề nộp hồ sơ đấu thầu đúng hạn cuối tháng 1/2022 cho chính quyền Ontario và biến câu chuyện này thành một trò cười.

Bán giấc mơ

Theo WSJ, hãng Boring 6 năm tuổi của Elon Musk đã liên tục “trêu đùa” các thành phố ở Mỹ với những lời đề nghị trong mơ để rồi hủy kèo vào phút cuối khi đưa dự án vào thực tế. Hàng loạt quan chức chính phủ, chính quyền địa phương từng nhận được lời đề nghị từ các dự án của Boring đã xác nhận điều này.

Trên thực tế, dù có tầm nhìn nhưng Boring lại gặp khá nhiều khó khăn cho các thủ tục hành chính, ví dụ như những hồ sơ cấp phép về môi trường để được thực hiện dự án.

“Mỗi khi tôi thấy Elon Musk trên tivi với một dự án mới là tôi lại nhớ về câu chuyện xây tàu cao tốc tại Chicago O’Hare”, thành viên Alderman Scott Waguespack của Hội đồng thành phố Chicago ngậm ngùi.

Hãng Boring đã rút lui khỏi dự án xây dựng đường tàu cao tốc nối sân bay tại Chicago đúng như những gì họ đã làm với Ontario.

Tỷ phú Elon Musk cũng như chủ tịch Steve Davis của Boring đều không phản hồi khi tờ WSJ liên hệ về câu chuyện trên.

Cho đến hiện tại, đường hầm duy nhất mà Boring xây được là đoạn trải nghiệm dài 2,6km dưới chân tòa Las Vegas Convention Center. Tại đó, Tesla đã thuê các lái xe dùng ô tô điện chở khách hàng dự hội nghị chạy qua đường hầm với vận tốc 48km/giờ.

Nhiều chuyên gia trong ngành cho hay tham vọng phát triển những máy khoan đất công nghệ cao, tiết kiệm thời gian và giảm chi phí của Boring chưa thể thực hiện do các khó khăn về kỹ thuật. Bởi vậy việc Boring có thể đảo lộn ngành xây dựng như Tesla đã làm với ô tô là điều chưa thể xảy ra. Hậu quả là những lời đề nghị với chi phí cực thấp của họ chẳng khác nào lời hứa suông.

Tất nhiên không phải ai cũng cười vào giấc mơ của Elon Musk. Vào mùa thu năm nay, hãng đầu tư Sequoia Capital và Vy Capital đã dẫn đầu khoản chi tới 675 triệu USD cho Boring, qua đó nâng mức định giá của startup này lên 5,7 tỷ USD. Những cái tên sừng sỏ trong mảng bất động sản như Brookfield, Lennar và Tishman Speyer đều nằm trong danh sách nhà đầu tư.

“Kỹ thuật của họ đã đạt được những bước tiến lớn và đang ngày càng hoàn thiện với tốc độ chóng mặt”, chuyên gia Shaun Maguire của Sequoia cho biết.

Vẫn chỉ là giấc mơ

Tờ WSJ cho biết phong cách làm việc căng thẳng của Elon Musk đã khiến nhiều giám đốc và nhân viên từ chối ở lại Boring. Việc phải làm thêm giờ quá dài, kể cả cuối tuần khiến Boring khó tuyển dụng được các bị trí kỹ sư vốn cực kỳ quan trọng trong ngành xây dựng này.

Một yếu tố nữa là công nghệ. Boring cho biết họ có thể cải thiện tốc độ đào hầm bằng máy điện hoàn toàn, liên tục thay vì phải dừng lại đứt quãng để điều chỉnh và gia cố các phần của đường hầm. Công ty của Elon Musk bằng công nghệ mới, dự án sẽ tiết kiệm được chi phí cũng như thời gian xây dựng.

Tuy nhiên nhiều kỹ sư lâu năm cho biết công nghệ dùng thiết bị điện khoan hầm đã được dùng trong nhiều thập kỷ, cũng như kỹ thuật khoan từ trên mặt đất.

Chủ tịch Lok Home của Robbins Co cho biết tốc độ đào hầm mà Boring quảng cáo là phi thực tế nếu tính đến cả địa chất, mức độ an toàn của công trình cũng như hàng loạt những tiêu chuẩn xây dựng mà các cơ quan chức năng đã đặt ra.

Thậm chí, mức giá mà Boring đưa ra cũng vô lý bởi họ không tính đến chi phí giải phóng mặt bằng, tiền thuê lượng lớn kỹ sư nhằm vận hành dự án khi những chiếc máy của hãng chưa thể đảm bảo tự động vận hành an toàn.

Theo ông Lok Home, cái khó nhất của việc đào hầm hiện nay là làm cách nào xuyên qua được các địa hình phức tạp mà vẫn đảm bảo được sự an toàn cũng như tiến độ của dự án chứ không phải tốc độ đào hầm.

“Nó chẳng dễ như mọi người nghĩ đâu”, chủ tịch Lok Home nói.

Quay lại câu chuyện của Ontario, chính quyền nơi đây đã ký một bản thỏa thuận sơ bộ với Boring vào tháng 2/2021 cho lời đề nghị chỉ tốn 45 triệu USD xây đường hầm của công ty nhà Elon Musk. Thế nhưng đến cuối năm 2021, chi phí của dự án ước tính bị đội lên đến gần 500 triệu USD.

Hậu quả là chính quyền thành phố đã đề nghị bên thứ 3 vào kiểm toán toàn bộ dự án và đây là lúc Boring quyết định hủy kèo.

“Chúng tôi đã cố gắng đạt được thỏa thuận với họ khi cho thông qua nhiều tiêu chuẩn và đề nghị. Thế nhưng khi đi đến giai đoạn thực hiện thì Boring lại từ bỏ”, Cục phó ủy ban giao thông hạt San Bernardio-California, bà Carrie Schindler ngậm ngùi.

*Nguồn: WSJ