Các công ty chứng khoán đánh giá như thế nào về động thái hút tiền qua tín phiếu của NHNN?

Cụ thể, liên tiếp trong 4 phiên (21-26/09), NHNN hút ròng khoảng 50.000 tỷ đồng thông qua kênh tín phiếu với kỳ hạn 28 ngày. Về mức độ quan tâm, số lượng thành viên tham gia khá đông đảo (11-17 thành viên) với số lượng thành viên trúng thấu và khối lượng trúng thầu có xu hướng tăng dần. Theo đó, phiên 21/9 có 2 thành viên trúng thầu với tổng khối lượng 10.000 tỷ và lãi suất 0,69%/năm; phiên 22/9 có 5 thành viên trúng thầu với tổng khối lượng 10.000 tỷ và lãi suất 0,5%/năm; phiên 25/9 có 4 thành viên trúng thầu với tổng khối lượng 10.000 tỷ và lãi suất 0,49%/năm; phiên 26/9 có 9 thành viên trúng thầu với tổng khối lượng là 20.000 tỷ đồng, lãi suất 0,58%.

Đánh giá về hoạt động phát hành tín phiếu những phiên vừa qua, Chứng khoán Rồng Việt ( VDSC ) cho rằng, mặt bằng lãi suất thấp là điểm khác biệt đáng kể so với đợt hút ròng của NHNN trong tháng 2-3/2023, tuy nhiên, lãi suất thấp cũng có thể là rào cản khiến cho tỷ lệ trúng thầu thấp hơn nhiều so với giai đoạn trước.

VDSC cho rằng, diễn biến lãi suất liên ngân hàng duy trì ở vùng thấp suốt một thời gian dài và mức độ quan tâm khi NHNN mở kênh phát hành tín phiếu trở lại xác nhận một thực tế là hệ thống ngân hàng đang thừa tiền. Tuy nhiên nhóm phân tích cũng nhận thấy là điểm cân bằng cung-cầu vốn của từng ngân hàng có sự khác biệt khá lớn khi so sánh diễn biến của đợt phát hành tín phiếu NHNN mới đây và hồi đầu năm.

Với mức chênh lệch lãi suất USD-VND trên thị trường liên ngân hàng hiện đang ở mức 4-5 điểm % đối với các kỳ hạn dưới 1 tháng, nhóm phân tích cho rằng, kỳ vọng mới nhất về chính sách tiền tệ của Fed sẽ tiếp tục khiến cho hoạt động kinh doanh chênh lệch lãi suất (carry trade) được tăng cường.

"Vì vậy, hành động phát hành tín phiếu của NHNN ngay sau khi có kết quả cuộc họp của Fed cũng là một động thái để giảm bớt ảnh hưởng của hoạt động này đối với áp lực tỷ giá", VDSC đánh giá.

Trong thời gian tới, nhóm phân tích cho rằng NHNN có thể tiếp tục hoạt động phát hành tín phiếu nhưng điều này không đồng nghĩa với việc đảo chiều trong chính sách tiền tệ bởi hoạt động điều tiết cung tiền mang tính thời điểm và linh hoạt. Đồng thời, hiệu quả của can thiệp lên áp lực tỷ giá cũng còn tuỳ thuộc vào nhiều yếu tố, đặc biệt quan trọng nhất là xu hướng của chỉ số đồng USD.

Chứng khoán Maybank (MBKE) cũng nhận định việc cân nhắc hút tiền trong hệ thống hiện nay của NHNN là một biện pháp giảm áp lực tỷ giá, đưa về mức mục tiêu (+/- 3% cho năm nay). Trong tháng 8 – 9, tỷ giá đã tăng nhanh và có dấu hiệu vượt khỏi ngưỡng mục tiêu (trên 3%).

Theo Maybank, đây là bước đi có tính toán kỹ từ việc quan sát thanh khoản của hệ thống (đang thừa) và bước đi khôn ngoan (chưa cần phải sử dụng đến công cụ bán ngoại hối như năm ngoái). Lưu ý, năm 2022, NHNN đã bán 25 tỷ USD từ dự trữ ngoại hối. Việc bán sớm khiến NHNN “hết đạn” sớm, giảm khả năng can thiệp linh hoạt về sau.

Đồng thời, lãi suất trúng thầu thấp cho thấy thanh khoản trong hệ thống ngân hàng vẫn dư nhiều. Lý do thị trường đã thấy là do tăng trưởng tín dụng còn chậm cho đến giữa tháng 9, mới có 5,7% so với mục tiêu 14 – 15% năm nay.

MayBank quan sát và tin rằng, NHNN đang tính toán liều lượng hút tiền qua tín phiếu một cách thận trọng để đảm bảo liều lượng vừa đủ sao cho đạt các mục tiêu là tăng lãi suất trên thị trường liên ngân hàng lên, từ đó giảm bớt áp lực cho tỷ giá; không gây gián đoạn thanh khoản cho toàn bộ nền kinh tế; đảm bảo lãi suất thực của nền kinh tế (lãi suất cho vay) sẽ tiếp xu hướng giảm.

Cùng quan điểm, Chứng khoán MBS nhận định, với mức lãi suất trúng thầu tín phiếu hiện đang cao hơn mức lãi suất bình quân liên ngân hàng, động thái hút VND của NHNN sẽ thúc đẩy lãi suất liên ngân hàng tăng nhẹ đồng thời giảm áp lực tỷ giá trong thời gian tới.

Còn theo các chuyên gia phân tích của Chứng khoán SSI , động thái phát hành tín phiếu của NHNN có thể được xem như là một cách thức nhằm điều chỉnh trạng thái thanh khoản ngắn hạn trên hệ thống và là hoạt động thường thấy từ các NHTW và không đồng nghĩa với việc NHNN đã thực hiện đảo chiều chính sách tiền tệ.

"Trong bối cảnh tăng trưởng GDP vẫn đang kỳ vọng chưa có sự bứt phá và lạm phát vẫn trong tầm kiểm soát (thấp hơn lạm phát mục tiêu của Chính phủ), chúng tôi không đánh giá cao khả năng NHNN sẽ đảo chiều chính sách tiền tệ - mà sẽ nghiêng nhiều về việc thận trọng duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng có kiểm soát như hiện tại", SSI Research nhận định.

Các chuyên gia SSI cho rằng mục đích của NHNN là nhằm hút bớt thanh khoản thị trường 2 để giảm áp lực đầu cơ tỷ giá trong ngắn hạn và lượng hút cũng không quá nhiều (nếu so sánh với giai đoạn nửa cuối năm 2022) nhằm không gây ra căng thẳng thanh khoản trên thị trường 2 và hạn chế tác động lên mặt bằng lãi suất trên thị trường 1.

Bên cạnh đó, nhóm phân tích lưu ý rằng nghiệp vụ phát hành tín phiếu kì hạn là nghiệp vụ hút VND tại thời điểm hiện tại và sẽ bơm lại sau khi đáo hạn.