Cách dạy con của người Nhật khiến nữ nhà báo Mỹ kinh ngạc

Nữ nhà báo người Mỹ Maryanne Murray Buechner, bà mẹ của hai cậu con trai, kể về những gì bà chứng kiến về cách nuôi dạy con của người Nhật khi bà sống ở Tokyo 5 năm trước.

Một ngày nọ, lúc đó chúng tôi đã ở Tokyo được một năm, con trai 6 tuổi của tôi biến mất trên đường phố. Không phải con bị bắt cóc, cũng không phải bị rơi xuống hố trên đường. Chỉ đơn giản là con chạy lang thang đâu đó khi bố mẹ không để mắt. Đương nhiên lúc đó tôi có chút lo lắng, vì tôi là người New York.

Cuối cùng tôi cũng tìm được con bên ngoài một cửa hàng tiện lợi. Tôi nói với con là không có gì nguy hiểm cả, bởi đây là Tokyo, những đứa trẻ bằng tuổi con đi lại một mình khắp thành phố suốt. Nhưng con vẫn không ngừng khóc, còn tôi thực sự vẫn chưa hoàn hồn.

Đó là điều đầu tiên tôi học được từ cách dạy con của cha mẹ Nhật. Đứa trẻ bé xíu đã được kỳ vọng sống tự lập, tự lực để tự đi học, dù có phải bắt xe bus hay tàu điện ngầm hay băng qua đường phố đông đúc.

Trẻ Nhật 6-7 tuổi tự đi học là chuyện bình thường.

Tỷ lệ phạm tội của quốc gia này rất thấp có nghĩa là môi trường sống an toàn và tâm lý chung của cha mẹ Nhật là tin tưởng vào cộng đồng, tin rằng con cái họ sẽ được cộng đồng để mắt trên đường di chuyển.

Đó cũng là lý do mà ở Nhật không ai phải khoá xe đạp, các quý cô vô tư đặt chiếc túi xách đắt tiền trên ghế để đi lấy đồ uống ở Starbucks.

Trong 5 năm sống ở Tokyo, tôi đã học được rất nhiều cách dạy con từ cha mẹ Nhật.

Đừng nói chuyện về các con

Trong khi các mẹ Mỹ thích chia sẻ nỗ lực nuôi con, khó khăn khi chăm con với bất cứ ai có thể thì các mẹ Nhật có xu hướng giữ chuyện nuôi con là chuyện riêng, chỉ chia sẻ với những người thật sự thân thiết.

Đơn giản như việc chia sẻ rằng con bạn đang chơi cho đội bóng của trường, hay đang học ở trường nọ trường kia cũng là đang khoe khoang ở Nhật. Họ cho rằng, chỉ cần thấy con mặc đồng phục học sinh là đủ.

Nhưng điều đó không có nghĩa là cha mẹ Nhật không quan tâm đến con học trường nào, ngược lại làm cha mẹ ở Nhật rất áp lực bởi họ phải chắc chắn rằng con mình đi học đúng trường. Ở Nhật việc chuẩn bị cho các kỳ thi đầu vào cũng rất khốc liệt.

Cha mẹ Nhật rất thích đem theo con nhỏ ra ngoài, dù là trong thời tiết khắc nghiệt.

Gắn bó với con nhưng không bao bọc

Bạn có thể cho phép bé con 6 tuổi của mình ra ngoài một mình nhưng cần có sự chuẩn bị từ trước đó.

Các mẹ Nhật thường đưa con nhỏ ra ngoài cùng mình khắp mọi nơi như địu con đi quanh nhà, đưa đi chợ cùng, đạp xe quanh phố. Thậm chí tôi còn thấy ông bố cõng con nhỏ đằng sau cùng đi trượt tuyết.

Cha mẹ vẫn thân thiết, gần gũi, đồng hành cùng con, nhưng không phải là ôm ấp và hôn hít. Hầu hết các gia đình ở Nhật đều ngủ chung giường, bố mẹ nằm hai bên và con nằm giữa.

Chuyện nằm chung này sẽ kéo dài đến khi con đến tuổi đi học. Các mẹ Nhật cũng rất hay đưa con nhỏ đến phòng tắm công cộng, phòng tắm nước nóng. Họ gọi đó là “tiếp xúc da” bởi mọi người đều không mặc đồ khi ngâm mình trong bồn tắm.

Luôn đặt bản thân dưới mọi người

Đó là thông điệp mà cha mẹ Nhật dạy con từ khi chúng mới chào đời. Luôn hành động theo hướng nghĩ cho người khác, luôn đặt việc giữ hoà khí lên trên hết.

Dù ở bất cứ đâu, dù là trong nhà hàng, khách sạn hay phố đồ ăn, những đứa trẻ Nhật bình thản, trật tự đi trên làn đường dành cho người đi bộ, trong khi các con tôi thì chen lấn nhau, hay rượt qua cả một người lớn tuổi, đá lon bia và nói chuyện lớn tiếng.

Đồ ăn trưa của con được cha mẹ Nhật chuẩn bị rất chu đáo.

Chuẩn bị đồ ăn cho con chu đáo

Các mẹ Nhật đặc biệt quan tâm đến đồ ăn cho con mang theo đến trường. Đồ ăn cho các bé đều tốt cho sức khoẻ và còn được trang trí bắt mắt để kích thích các con ăn ngon miệng. Cá, rau củ, đậu phụ, rong biển, cơm được tạo thành hình các con vật hoặc cây cối.

Nghiêm túc với cả cỏ cây, hoa lá

Đi dã ngoại ngắm hoa anh đào là một hoạt động nghiêm túc của các gia đình Nhật. Mỗi đứa trẻ chào đời đều sẽ có bức ảnh đầu tiên bên hoa anh đào nở.

Công viên và vườn ở Nhật được thiết kế tỷ mỉ và chăm sóc cẩn thận. Chỗ nào trẻ có thể chạy nhảy và chơi đều được quy định chặt chẽ.

Cực kỳ nghiêm túc với các truyền thuyết

Chia sẻ các câu chuyện truyền thuyết, nhân vật huyền thoại là hoạt động không thể thiếu trong các lễ hội ở Nhật. Ở Nhật có rất nhiều lễ hội mỗi năm, ví dụ như lễ hội Tengu Matsuri tôn vinh một con yêu tinh mũi dài, hay lễ hội Setsubun rắc hạt đậu nành để đuổi tà ma...