Cận cảnh siêu dự án Bình Quới - Thanh Đa giữa đô thị TP.HCM hiện đại sau 26 năm quy hoạch "treo"

Mới đây, UBND TP.HCM đã giao Sở Kế hoạch và Đầu tư làm đầu mối tham mưu, đề xuất việc tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư mới có năng lực thực hiện hơn nhằm đảm bảo tính khả thi cho dự án khu đô thị Bình Quới - Thanh Đa (Bán đảo Thanh Đa, quận Bình Thạnh). Như vậy, sau 26 năm quy hoạch treo với nhiều lần thay đổi chủ đầu tư, dự án này đã phải quay lại vạch xuất phát.

Bên cạnh đó, UBND TP.HCM cũng yêu cầu Sở Xây dựng đề xuất việc cấp phép sửa chữa tạm của các hộ dân và gửi Sở Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp, trình UBND TP.HCM ngay trong tháng 8 này.

Mặc dù bán đảo Thanh Đa (quận Bình Thạnh) chỉ nằm cách quận 2, 9 và Thủ Đức (TP.HCM) một con sông nhưng nhịp sống nơi đây diễn ra một cách chậm chạp vì vướng quy hoạch treo suốt hàng chục năm qua.

Nhìn từ Thanh Đa, phía bên kia quận 2 khác biệt 'một trời một vực' với những tòa nhà cao tầng, hiện đại.

Ruộng đất bỏ hoang phế, không ai canh tác nên cỏ dại mọc um tùm. Người dân tận dụng đi cắt cỏ về cho gia súc ăn.

Dự án khu đô thị Bình Quới - Thanh Đa được UBND TP.HCM phê duyệt từ năm 1992. Đến năm 2004, dự án này được giao cho Tổng Công ty Xây dựng Sài Gòn nhưng đơn vị này không triển khai được. Đến năm 2010, chính quyền thành phố thu hồi quyết định.

Sau đó, một đơn vị trong nước khác được UBND TP.HCM giao thực hiện điều chỉnh quy hoạch 1/2.000 của dự án với toàn bộ gần 427 ha đất, tương đương diện tích toàn phường 28.

Đến cuối năm 2015, liên danh Tập đoàn Bitexco và Emaar Properties PJSC (công ty trong lĩnh vực bất động sản ở Dubai) được UBND TP.HCM chỉ định là nhà đầu tư dự án khu đô thị Thanh Đa - Bình Quới, với tổng vốn hơn 30.000 tỷ đồng.

Nhưng sau đó, Emaar Properties PJSC đã rút lui vì không đủ kiên nhẫn chờ tới lúc được bàn giao đất sạch. Vì dự án treo suốt thời gian dài nên mặc dù cách trung tâm thành phố chưa đầy 5km, nơi này hiện vẫn như một ốc đảo.

Theo ông Sử Ngọc Anh, Giám đốc Sở Kế hoach Đầu tư TP.HCM, việc đối tác ngoại rút lui có nguyên nhân chủ quan và khách quan. Họ cần đất sạch, đơn giá cụ thể. Trong khi đó, thành phố muốn định giá đất người dân đang ở thì quá nhiều thủ tục. Trong quá trình đàm phán, đối tác đã xin rút khỏi dự án, và dự án này không thể một sớm một chiều làm được.

Hàng ngày trâu bò, các loại gia súc được chăn thả tự do trên những cánh đồng xanh cỏ ngay giữa trung tâm TP.HCM.

Hiện nay, trên nền siêu dự án khu đô thị Bình Quới - Thanh Đa (Bình Thạnh, TP.HCM) vẫn còn hơn 3.000 hộ dân sống lay lắt theo số phận dự án từ năm 1992 đến nay.

Một góc bán đảo Thanh Đa ngày nay nhìn về hướng khu Đông TP.HCM.

Một số người có vườn, đất khá giả hơn thì nuôi cá, dựng chòi kinh doanh loại hình dã ngoại.

Những con đường sâu hun hút, rải đá dăm rộng khoảng hơn 1m chỉ xe máy mới lưu thông được. Phần nhà dân sâu phía trong khu vực khung cảnh chẳng khác vùng quê. Nhiều ngôi nhà xập xệ, cũ kỹ. Đường sá nhỏ, ngập nước, trơ sỏi đá. Hiện trên bán đảo Thanh Đa có khoảng 2.000 căn nhà, 3.000 hộ dân với 13.000 nhân khẩu.

Mấy chục năm qua, nhà cửa của hàng chục nghìn hộ dân ở đây đã trở nên dột nát, đường không được sửa, làm thì trên xuống kiểm tra, không có giấy phép cấp nhà thì đập bỏ hết. Muốn cầm cố nhà cửa cho con cái lấy vốn làm ăn cũng không được vì nằm trong khu quy hoạch. Quá thiệt thòi cho mọi người đang sinh sống trên bán đảo giữa lòng TP.HCM này.

Trái ngược với hình ảnh những tòa nhà cao tầng đang chen nhau mọc lên bên kia quận 2, quận 1 – Khu Bình Quới – Thanh Đa vẫn như một làng quê với ruộng lúa, ao sen, đồng cỏ.

“Chúng tôi khổ quá rồi chú ơi, gần nửa đời người sống trong quy hoạch treo. Có đất nhưng không làm gì được, nhà cửa hư hỏng muốn xây cũng không được”,một người dân sống trong phạm vi dự án nói.

Cuộc sống thường nhật kiếm chút miếng ăn qua ngày của một số người dân chờ quy hoạch.

Theo phản ánh của người dân, khổ nhất là tình trạng nhà cửa xuống cấp, không thể xây dựng mới. Nhiều gia đình có đất nhưng không thể xây dựng nhà cửa, con cái lập gia đình phải đi thuê ở nơi khác.

Trước những khó khăn của người dân, chính quyền quận Bình Thạnh đã kiến nghị UBND TP.HCM cấp giấy phép xây dựng có thời hạn và cho tách thửa đất cho người dân Thanh Đa.

UBND quận Bình Thạnh cũng cho biết, nếu hết năm nay khu Thanh Đa chưa có quyết định thu hồi đất thì UBND quận sẽ báo cáo xin ý kiến về việc hủy bỏ kế hoạch sử dụng đất, nhằm giải quyết phần nào quyền lợi về đất đai cho người dân. Bởi theo Luật đất đai 2013, nếu kế hoạch sử dụng đất sau 3 năm không thực hiện thì cơ quan chức năng sẽ nghiên cứu rà soát và xem xét hủy bỏ kế hoạch sử dụng đất.

Hàng nghìn người dân đang sống ở bán đảo Thanh Đa cũng đều có chung trăn trở bởi đã nhiều thế hệ trôi qua, từ ông bà đến con cháu, họ vẫn chưa thấy dự án này nhúc nhích, mặc cho lần lượt nhiều chủ đầu tư đến rồi lại đi.

Theo các chuyên gia bất động sản, bán đảo Bình Quới – Thanh Đa với vị trí đắc địa khi nằm khu vực trung tâm thành phố, nếu được quy hoạch và xây dựng bài bản sẽ rất giá trị. Thậm chí, tiềm năng của Bình Quới – Thanh Đa còn có thể vượt qua cả khu đô thị mới Thủ Thiêm (quận 2).