Canada tìm thủ tướng mới

Sau khi Thủ tướng Justin Trudeau thông báo quyết định từ chức cả chức vụ thủ tướng lẫn lãnh đạo Đảng Tự do cầm quyền hôm 6-1 (giờ địa phương), nhiều câu hỏi đặt ra cho tương lai chính trị của Canada. Cũng trong thông báo trên, ông Trudeau tạm dừng hoạt động quốc hội tới ngày 24-3 để Đảng Tự do có thời gian tìm lãnh đạo mới. Trong thời gian chờ đợi, ông vẫn tạm thời nắm 2 vị trí vừa nêu.

Ông Trudeau, 53 tuổi, đã dẫn dắt Đảng Tự do được 11 năm, đưa đảng này lên vị trí cầm quyền từ năm 2015. Ông đắc cử 3 lần, lần gần nhất là vào năm 2021 và làm thủ tướng được 9 năm. Trong thời gian nắm quyền, ông đạt được nhiều thành tựu như chống biến đổi khí hậu, khắc phục những vấn đề lịch sử với cộng đồng thổ dân… Tuy nhiên, khủng hoảng càng lúc càng nhiều hơn, nổi bật nhất là bất mãn của người dân về kinh tế khó khăn; ngoài ra còn có đe dọa áp thuế 25% đối với hàng hóa Canada của Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump, sự ra đi của các đồng minh then chốt của ông Trudeau và tỉ lệ ủng hộ bết bát trong các cuộc thăm dò gần đây - theo đài CNN. Cuối năm ngoái, chính phủ của ông Trudeau chấn động khi bà Chrystia Freeland, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Tài chính, bất ngờ từ chức vì bất đồng với thủ tướng.

Ban lãnh đạo Đảng Tự do dự kiến nhóm họp tuần này, hy vọng tìm được thủ lĩnh mới đưa đảng thoát khỏi tình trạng trì trệ trước khi tổng tuyển cử dự kiến diễn ra vào tháng 10. Theo kênh NDTV, những ứng viên có thể thay thế ông Trudeau bao gồm ông Mark Carney (cựu Thống đốc của cả Ngân hàng Anh và Ngân hàng Canada), bà Mélanie Joly (Bộ trưởng Ngoại giao) và bà Chrystia Freeland. "Đất nước này xứng đáng có một lựa chọn thực sự trong cuộc bầu cử sắp tới và rõ ràng là nếu tôi vướng vào các cuộc tranh chấp nội bộ, tôi sẽ không thể là lựa chọn tốt nhất cho cuộc bầu cử đó" - ông Trudeau phát biểu trong cuộc họp báo tại Ottawa hôm 6-1.

Sau thông báo của ông Trudeau, nhà lãnh đạo Pierre Poilievre của Đảng Bảo thủ đối lập khẳng định trên mạng xã hội X: "Người dân Canada có thể lấy lại quyền kiểm soát cuộc sống và đất nước của mình. (…) Chúng ta sẽ hạn chế chi tiêu, giảm thuế, tạo việc làm, xây nhà ở, ngăn chặn tội phạm, bảo vệ biên giới, tái trang bị lực lượng vũ trang, phục hồi tự do và đặt lợi ích của Canada lên hàng đầu". Quan điểm của ông Poilievre được nhận xét là tương đồng với chính sách "Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại" của ông Trump.

Trong khi đó, ông Trump phản ứng trước thông tin từ láng giềng bằng cách nhắc lại ý tưởng "Canada trở thành bang thứ 51 của Mỹ". Trước đó, ông thậm chí gọi ông Trudeau là "thống đốc". Hải Ngọc.