Bí mật đầu tư thông minh: Chọn cổ phiếu theo giá trị an toàn cận biên

Đầu tư theo giá trị là triết lí đầu tư nổi tiếng được giới thiệu lần đầu tiên bởi Benjamin Graham vào năm 1934. Chìa khóa để áp dụng thành công cho triết lý này chính là giá trị an toàn cận biên. 

Trong cuốn sách Nhà đầu tư thông minh (The Intelligent Investor) chính Graham đã viết: "Nếu bạn muốn chắt lọc những bí mật của việc đầu tư thông minh trong một cụm từ ngắn gọn, chúng tôi có thể gợi ý cho bạn một cụm từ làm phương châm, đó là Giá trị an toàn cận biên (Margin of Safety)”. Hiểu một cách đơn giản, khái niệm giá trị an toàn cận biên của Graham phản ánh sự khác biệt giữa giá trị thị trường của cổ phiếu và giá trị nội tại của nó trong tương quan với bản thân doanh nghiệp. 

Về mặt lý thuyết kinh tế, nếu giá trị thị trường của một cổ phiếu càng thấp hơn so với giá trị nội tại của nó thì giá trị cận biên an toàn sẽ càng cao hơn trong các trường hợp nhà đầu tư không chắc chắn về giá cả trong tương lai và khả năng phục hồi của cổ phiếu sẽ là lớn hơn trong trường hợp thị trường xảy ra suy thoái. 

Trên thị trường chứng khoán, đa số các nhà đầu tư sẽ gặp phải các trở ngại và rủi ro khác nhau trong sự nghiệp đầu tư của mình nếu họ đầu tư theo các phương pháp phân tích chứng khoán truyền thống; để hạn chế các rủi ro, một giá trị an toàn cận biên sẽ cung cấp cho họ một số phương thức xác định căn cứ để ra quyết định nhằm bảo toàn và sinh sôi số vốn khi mà thị trường trở nên khó khăn hơn.

Để trực quan hơn, hãy xem xét một ví dụ: nếu bạn bước đầu tính toán giá trị nội tại của Johnson & Johnson là $78/cổ phiếu, bạn nên có một giá trị an toàn cận biên xung quanh mức giá đó; tùy theo hồ sơ rủi ro mà bạn có về các rủi ro công ty có thể gặp phải hiện tại và tương lai và khoản doanh thu dự kiến ​​hàng năm từ các khoản đầu tư của bạn, bạn có thể thiết lập cho mình một giá trị an toàn cận biên là 25%, 

Khi áp giá trị an toàn cận biên 25% trên giá trị nội tại thì giá trị thị trường hợp lý nhất để mua vào nên ở mức $58.50. Tuy nhiên, nếu hiện J&J có mức giá đóng cửa ở $62 trên thị trường chứng khoán thì chúng chưa đạt đủ mức giá trị an toàn cận biên để đưa ra quyết định mua. Từ đó bạn nên tục theo dõi J&J cho đến khi nào giá trị nội tại và giá trị thị trường đạt mức chênh lệch đủ lớn tương đương với giá trị an toàn cận biên bạn đặt ra để ra quyết định mua.

Vậy lợi ích của giá trị cận biên an toàn là gì? Theo Seth Klarman, CEO của Baupost Group – một trong các quỹ đầu tư hàng đầu nước Mỹ, nơi đang áp dụng rất thành công triết lý đầu tư theo giá trị - thì điều tốt hơn là tập trung vào các cổ phiếu của doanh nghiệp có nhiều tài sản hữu hình (tiền mặt, tài sản, hàng tồn kho) chứ không phải là tài sản vô hình như lợi thế thương mại, các bằng sở hữu trí tuệ vì các doanh nghiệp này.

Bạn có thể tính toán giá trị nội tại của doanh nghiệp chính xác hơn; trong cuốn Margin of Safety: Risk-Averse Value Investing Strategies for the Thoughtful Investor, Klarman cho rằng các nhà đầu tư theo giá trị có thể áp dụng nguyên tắc giá trị an toàn cận biên "bằng cách luôn luôn mua cổ phiếu với giá cả đã giảm đáng kể so với giá trị thực tế của cổ phiếu và ưu tiên cho các tài sản hữu hình hơn tài sản vô hình (điều này không có nghĩa là bạn không có cơ hội đầu tư xuất sắc trong các doanh nghiệp có tài sản vô hình chiếp hầu hết giá trị tổng tài sản của doanh nghiệp); hoặc bằng cách thay thế các cổ phiếu đang nắm giữ bằng các cổ phiếu có giá rẻ hơn trên cùng một mặt bằng giá trị thực tế hay bằng cách bán các cổ phiếu khi giá thị trường đã phản ánh đúng các giá trị thực tế của nó và nắm giữ tiền mặt, nếu cần thiết để đầu tư cho các cơ hội đầu tư hấp dẫn khác có sẵn trên thị trường".

Theo theo một cách khác, Klarman cho rằng "một khi các nhà đầu tư không thể dự đoán giá trị thị trường sẽ tăng hay giảm, việc xác định giá trị thực tế và giá trị an toàn cận biên luôn phải được thực hiện thận trọng, nó là các căn cứ cân nhắc đáng tin cậy trong các trường hợp xấu nhất khi cần thiết phải thanh lý các cổ phiếu bạn đang sở hữu để cơ cấu lại danh mục đầu tư của bạn".

Về lợi ích của ứng dụng giá trị cận biên, Klarman nói rằng: "Các nhà đầu tư nên chú ý rằng giá trị cận biên an toàn không chỉ để tính toán giá mua vào mà đó còn là lý do tại sao cổ phiếu bạn nắm giữ hiện đang bị định giá thấp. 

Điều quan trọng là phải biết lý do tại sao bạn đã thực hiện một khoản đầu tư vào cổ phiếu ấy và cơ sở để bán ra khi lý do cho việc sở hữu nó không còn thuyết phục được bạn. Thêm vào đó, việc tìm kiếm các khoản đầu tư với các chất xúc tác là giá trị an toàn cận biên có thể giúp bạn trực tiếp đánh giá được bản chất của giá thị trường hiện tại của cổ phiếu có thực sự là tốt hay không. Ngoài ra, bạn nên ưu tiên cho các công ty có nhân sự quản lý tốt đồng thời đang sở hữu cá nhân cổ phần của công ty. Cuối cùng, đa dạng hóa danh mục cổ phiếu bạn đang nắm giữ khi nó đủ hấp dẫn về mặt lợi nhuận tài chính. "

Bên cạnh đó với vấn đề "thay thế các cổ phiếu đang nắm giữ bằng các cổ phiếu có giá rẻ hơn trên cùng một mặt bằng giá trị thực tế" cũng là một điểm thú vị. Nếu một nhà đầu tư theo giá trị muốn bảo tồn và duy trì hiệu suất sinh lợi trên danh mục đầu tư của mình, họ phải luôn luôn tìm kiếm và làm mới các khoản đầu tư để đảm bảo việc mua vào các cổ phiếu có chênh lệch giá tuân thủ theo giá trị an toàn cận biên. Đây không phải việc “lướt sóng” trong ngắn hạn, mà đó và việc có một tầm nhìn dài hạn khi bạn theo đuổi triết lý đầu tư theo giá trị trong sự nghiệp đầu tư của bạn.

Tóm lại, chìa khóa của việc đầu tư theo giá trị thành công là việc bạn phải xác định được giá trị nội tại và tìm ra mức giá hợp lý để đầu tư, và không gì khác, nguyên tắc về giá trị cận biên an toàn sẽ là chìa khóa đó.

>> Học đầu tư kiểu Benjamin Graham - thầy của Warren Buffett

Theo Phạm Thế Mạnh