"Nhiều khả năng chính phủ sắp cho người nước ngoài mua nhà ở Việt Nam"

Trao đổi bên lề Diễn đàn kinh tế mùa xuân năm 2013 đang diễn ra tại Tp Nha Trang, Tiến sĩ Võ Đại Lược, Nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh tế và chính trị thế giới, cựu thành viên ban nghiên cứu của Thủ tướng cho rằng, muốn "giải cứu" thị trường bất động sản hiện nay, không thể chỉ dựa vào nguồn lực trong nước.

Sắp tới, để hỗ trợ cho thị trường bất động sản, Chính phủ có thể sẽ tung ra gói cứu trợ trị giá 30.000 tỉ đồng, ông có đánh giá thế nào về gói cứu trợ này?

Theo tôi thì cũng không khả quan. Giá căn hộ hiện tại vẫn còn "trên trời" đối với người nghèo.
Một căn hộ rẻ nhất hiện tại cũng phải trên dưới 1 tỉ đồng. Một gia đình có hai vợ chồng đi làm công chức cả đời may ra mới tích lũy nổi.

Quan trọng hơn, đó là mức giá của những căn hộ nhỏ. Nhưng chúng ta có đang thừa căn hộ nhỏ đâu. Cái thừa nhiều nhất ở đây là những căn hộ trung và cao cấp. Và gói cứu trợ 30.000 tỉ đồng sẽ không thể giải quyết được lượng tồn kho này.

Một số ý kiến cho rằng biến căn hộ trung và cao cấp thành căn hộ nhỏ thì đúng là quá khó và phi thực tế. Các doanh nghiệp thà bán rẻ hơn còn hơn là đi thiết kế lại.

Vậy theo ông, giải pháp nào có thể giúp giải quyết tình trạng hiện tại?

Theo tôi, giải pháp ở đây phải là giải pháp thị trường. Chúng ta đang trong một nền kinh tế thị trường, vì thế không thể có thứ giải pháp bao cấp. Thị trường sẽ phải tự nó điều tiết để thoát ra khỏi tình trạng này. Với ý kiến cho rằng nên để thị trường "rơi tự do" như báo chí hay đăng tải gần đây, tôi cho rằng cũng không phải là không có lý.

Nói vậy không có nghĩa là Nhà nước không tham gia vào hỗ trợ. Tuy nhiên, thay vì đổ thêm tiền, tung ra các gói cứu trợ, Nhà nước có thể hỗ trợ bằng thể chế.

Thể chế mà ông muốn nói tới ở đây là gì?

Chính phủ nên có một số thể chế như cho phép người nước ngoài vào mua nhà tự do tại Việt Nam. Đây có lẽ là biện pháp khả quan nhất trong thời điểm hiện tại, khi khả năng của người dân trong nước không thể mua được những căn hộ trung và cao cấp.

Làm như vậy, chúng ta sẽ có khả năng giải quyết được tồn kho tại khu vực này, đồng thời thu về một lượng tiền nhất định.

Theo tôi, việc để cho người nước ngoài vào mua nhà sẽ được chính phủ thông qua trong thời gian tới. Vấn đề tiếp theo sẽ là thủ tục mua nhà của người nước ngoài thế nào. Nếu khó khăn thủ tục thì người ta sẽ mua ít. Còn nếu thủ tục dễ dàng như Trung Quốc thì việc giải quyết tồn kho sẽ nhanh chóng hơn. Thủ tục cũng giống như một "cái khóa" của chính phủ Việt Nam để điều tiết thị trường.

Tuy nhiên, thực tế chính phủ nước ta vẫn đang rất dè dặt về việc cho người nước ngoài mua nhà tại Việt Nam? Nhiều ý kiến cho rằng làm như vậy có thể khiến cho các doanh nghiệp trong nước bị thâu tóm, ông đánh giá thế nào về vấn đề này?

Ở Mỹ người ta còn bán cả cái cảng cho người nước ngoài thì tại sao người Việt cứ lo bị thâu tóm? Họ muốn thâu tóm tài sản thì cũng phải đổ tiền vào mình chứ. Số lượng tiền đấy ta có thể dùng vào nhiều việc khác có lợi hơn rất nhiều. Thật khó hiểu khi trong thời đại toàn cầu hóa như thế này mà chúng ta vẫn còn lạc hậu đến mức không cho người nước ngoài vào mua nhà của mình.

Dù sao thị trường bất động sản sẽ không thể phục hồi trong một sớm một chiều được. Nó cần có thời gian, ít nhất là vài ba năm để được giải phóng từ từ.

Thêm vào đó, tôi nghĩ vẫn phải cần hạ giá bất động sản thêm nữa, và các doanh nghiệp bất động sản phải chịu lỗ. Đó là cái giá của thị trường đối với người làm kinh doanh không hiểu được nhu cầu của thị trường, làm ra thừa quá nhiều rồi lại mong chờ chính phủ giải cứu, người dân hỗ trợ để chí ít quay về điểm hòa vốn. Tư duy như vậy là không thể chấp nhận được.