[Chọn sách cho nhà đầu tư] Những sai lầm mà thậm chí những nhà đầu tư thông minh nhất cũng mắc phải

Trong cuốn sách "Investment Mistakes: Even Smart Investors Make and How to Avoid Them – Sài lầm đầu tư: Thậm chí cả những nhà đầu tư thông minh cũng mắc phải và cách tránh", chúng ta sẽ nhìn thấy những khuyết điểm căn bản của một nhà đầu tư khi mới đặt chân tham gia thị trường chứng khoán cam go, khắc nghiệt cũng như những bài học kinh nghiệm được đúc kết để từ đó mỗi người sẽ tự mình đưa ra những quyết định sáng suốt, đem lại lợi nhuận cao.

Tác giả Larry Swedroe cho rằng nguyên nhân mà nhiều người mất tiền hoặc là chỉ đạt được những kết quả tầm thường trong thị trường chứng khoán không hẳn vì sức mạnh của bản thân chỉ tới thế, mà  đôi khi là bởi những sai lầm hoặc những yếu kém mà ta chưa nhận ra và thay đổi. Hầu hết mọi người đều đổ lỗi cho một ai đó hay một nguyên do nào đó. Chúng ta dễ dàng đưa ra lời biện minh cho sai lầm của bản thân hơn là xem xét lại chính mình.

Để tìm kiếm lời giải cho câu hỏi "Làm thế nào để tránh được những sai lầm lớn nhất dễ mắc phải trong đầu tư" được đưa ra qua cuốn sách, tác giả đã đưa ra những lý thuyết và các phương pháp luận tân tiến để áp dụng vào thị trường chứng khoán. Các trào lưu đầu tư liên tục quay vòng, song các nhà đầu tư vẫn không tránh khỏi những sai lầm trong vòng xoáy nghiệt ngã của việc đầu tư.

Các sai lầm mà NĐT nên tránh được ông đúc kết từ cuốn sách như sau:

Mua cổ phiếu dựa vào các lời gợi ý, các tin đồn

Đa số NĐT cá nhân trên thị trường thường nghe và phụ thuộc ít nhiều vào những tuyên bố, các sự kiện tin tức, những gợi ý từ dịch vụ tư vấn hay quan điểm cá nhân mà bạn nghe được từ các chuyên gia về thị trường trên tivi. Nói cách khác là nhiều người quá mạo hiểm đầu tư với số tiền khó nhọc mà họ kiếm được vào cổ phiếu mà một người nào đó nói, thay vì dành thời gian để nghiên cứu học hỏi và nắm chắc các doanh nghiệp đó hoạt động như thế nào. Kết quả họ đã thua lỗ rất nhiều tiền. Hầu hết các tin đồn và gợi ý mà ta nghe được đơn giản là không đúng. Qua đó, tác giả muốn nhấn mạnh hãy tìm hiểu kĩ lưỡng, áp dụng kiến thức và phương pháp của chính bản thân để quyết định đầu tư một cổ phiếu đem lại giá trị cho tài khoản của chính bản thân mình.

Lựa chọn các cổ phiếu chỉ đơn giản vì mỗi chỉ số P/E còn thấp

Các tỷ lệ lợi tức và giá/doanh thu không thể quan trọng bằng tốc độ tăng trưởng doanh thu/cổ phiếu. Trong nhiều trường hợp công ty càng trả nhiều lợi tức thì công ty đó càng yếu kém. Đối với tỷ lệ P/E, tỷ lệ P/E có thể thấp bởi vì trong quá khứ thành tích của công ty kém cỏi. Hãy áp dụng chỉ số này và một số thông tin tài chính cơ bản khác mà ta hiểu rõ thông qua báo cáo tài chính rồi từ đó hãy ra quyết định.

Mua cổ phiếu của các công ty quen thuộc mà ta đã quá quen do trong quá khứ trúng đậm hoặc từng làm việc

Có thể NĐT từng "trúng đậm" trong quá khứ nhờ đầu tư vào cổ phiếu của 1 doanh nghiệp nào đó, cũng có thể bản thân NĐT từng làm việc cho một công ty nào đó nhưng không nhất thiết ta phải chọn cổ phiếu của công ty đó để mua. Thậm chí đôi khi có những NĐT sẵn sang "ôm lỗ" hay không chấp nhận sự thật doanh nghiệp bản thân từng rất yêu thích đang có xu hướng xấu đi trên mọi phương diện như hoạt động – triển vọng kinh doanh cũng như giá cổ phiếu đang trong xu hướng đi xuống dài hạn.

Có rất nhiều cơ hội đầu tư tốt lại nằm ở các tên tuổi công ty khác mà chính chúng ta chưa biết, nhưng chỉ cần nghiên cứu một chút bạn có thể phát hiện ra và kiếm được lợi nhuận trước khi nó trở thành tên tuổi thân quen. Đừng nhìn mãi về một cái bóng đã trôi qua trong quá khứ, hãy hướng nhiều hơn tới sự thay đổi để khác biệt.

Mua bình quân giá giảm thay vì mua khi giá tăng

Một trong những hành động nguy hiểm NĐT thường mắc phải đó là thay vì mua khi giá tăng, đa số các NĐT lại muốn bình quân giá giảm vì nghĩ rằng sẽ có giá rẻ hơn. Tuy nhiên trên thực tế, mua ở điểm A, thấy điểm B có giá rẻ bạn lại mua thêm vào mà không hay đôi khi cổ phiếu lại rớt đến tận đáy C…

Liệu bản thân chúng ta có bao nhiêu tiền để đủ mua tiếp, nếu cổ phiếu này tiếp tục rơi. Chúng ta đầu tư chứng khoán để kiếm tiền và làm cho cuộc sống thoải mái, hạnh phúc hơn nhưng cứ nắm giữ một cổ phiếu đang trên đà rơi thì liệu cuộc sống của chúng ta có yên bình, vui vẻ hay không?

Hoàn toàn không sử dụng biểu đồ, và e ngại mua các cổ phiếu đang leo lên đỉnh giá mới

Thông thường, thời điểm tốt nhất để mua một cổ phiếu trong giai đoạn tăng trưởng là khi cổ phiếu đó bắt đầu đột phá lên từ một nền tảng giá vững chãi kéo dài ít nhất là 7 -8 tuần. Như vậy, cổ phiếu tăng trưởng là cổ phiếu liên tục tạo ra các đỉnh giá mới, đỉnh sau cao hơn đỉnh trước. Vậy thì còn sợ gì nữa, hãy mạnh dạn chọn lựa ra các cổ phiếu tăng trưởng nổi trội trên thị trường để đầu tư…

Một điều quan trọng nữa là NĐT cũng nên cố gắng học cách sử dụng biểu đồ để xem về sự vận động về giá và khối lượng hàng ngày, hàng tuần của cổ phiếu. Biểu đồ thực sự giúp ích cho chúng ta có một cái nhìn khái quát hơn về dòng tiền và xu hướng vận động của cổ phiếu dù chúng ta lựa chọn cách thức đầu tư ngắn hạn hay trung hạn.

Mong muốn kiếm tiền nhanh và dễ dàng

Không đâu thể hiện lòng tham rõ nhất trên thị trường chứng khoán. Trên thị trường chứng khoán để kiếm được tiền đã khó, những để giữ được tiền đôi khi còn khó hơn rất nhiều. Khi kiếm được tiền rồi, chúng ta lại mong muốn nhiều hơn và nhanh hơn. Nếu không chuẩn bị những kỹ năng và kiến thức cần thiết, đặc biệt là tính kỷ luật thì có thể bản thân tài khoản sẽ thua lỗ nặng.

Nóng lòng muốn kiếm tiền ngay sẽ khiến chính ta vội vàng cuốn theo đà hưng phấn của thị trường dẫn đến những sai lầm đáng tiếc đó là mua vội cổ phiếu ở vùng giá cao và không kịp thoát khi cổ phiếu vào nhịp điều chỉnh sâu. Hãy học cách kiểm soát bản thân mình trước khi bước vào thị trường.

Tác giả Larry E. Swedroe

Tác giả Larry E. Swedroe là một tác giả nổi tiếng, nhà quản lý và là một chuyên gia trong lĩnh vực đầu tư chứng khoán. Ông có bằng Thạc sỹ Quản trị kinh doanh, chuyên ngành tài chính và đầu tư của đại học New York. Hiện nay ông đang giữ chức vụ làm giám đốc cho tổ chức Buckingham và Bam Alliance nổi tiếng về đầu tư của Mỹ.

Larry E. Swedroe đã viết rất nhiều cuốn sách về thị trường tài chính chứng khoán. Ông có tới 13 tác phẩm để đời về đầu tư. Bên cạnh đó, ông cũng là một cộng tác viên của rất nhiều báo đầu tư nổi tiếng trên toàn nước Mỹ. Một số tác phẩm nổi tiếng được đông đảo giới đầu tư trên thế giới biết tới mà ông từng viết như: "Investment Mistakes Even Smart Investors Make and How to Avoid Them", "The Only Guide to Alternative Investments You'll Ever Need: The Good, the Flawed, the Bad, and the Ugly", "The Only Guide You'll Ever Need for the Right Financial Plan: Managing Your Wealth, Risk, and Investments"…