Chứng khoán biến động mạnh với thanh khoản khớp lệnh vượt 30.000 tỷ đồng, điều gì đang diễn ra?

Thị trường chứng khoán ghi nhận biến động giảm sâu hồi mạnh trong phiên giao dịch cuối tuần. Sau cú giảm 20 điểm khi mới mở phiên, lực bán càng bung ra dồn dập khiến VN-Index dứt khoát “thủng” 1.200 điểm, có thời điểm mất gần 37 điểm. Bên cạnh nhiều tin đồn thất thiệt chưa được kiểm chứng, thông tin mới nhất tác động đến tâm lý nhà đầu tư là việc Ngân hàng nhà nước rút khoảng 10.000 tỷ đồng qua tín phiếu.

Tuy nhiên, áp lực bán đã vơi bớt trong phiên chiều giúp chỉ số “hồi” lại đáng kể để kết phiên với mức giảm hơn 19,69 điểm (1,62%) xuống 1.193 điểm. Sắc đỏ áp đảo thị trường với 906 cổ phiếu giảm giá, vượt hoàn toàn so với mã tăng điểm.

Đáng chú ý, thanh khoản thị trường cũng tăng đột biến với khối lượng giao dịch vượt ngưỡng 1,4 tỷ cổ phiếu, thiết lập phiên thanh khoản cao thứ hai sau phiên 18/8. Tính riêng giá trị khớp lệnh trên sàn HOSE đạt trên 30.000 tỷ đồng (tương đương gần 1,2 tỷ USD).

Nguyên nhân khiến thị trường biến động mạnh

Bình luận về những biến động của thị trường, ông Huỳnh Hoàng Phương - Giám đốc Nghiên cứu và phân tích đầu tư FIDT cho rằng có nhiều yếu tố hội tụ dẫn đến đà giảm của chỉ số.

Thứ nhất , tin tức về việc NHNN phát hành T-Bill hút thanh khoản dư thừa đã lan trên thị trường từ sáng thứ 5 và trong phiên chiều NHNN đã thực hiện đúng như thông tin thị trường đã dự đoán. Ngoài ra, NHNN có thể tiếp tục hút thanh khoản sắp tới khi thanh khoản tiếp tục dư thừa tiền trong khi áp lực tỷ giá hiện hữu. Việc này sẽ tác động mạnh lên tâm lý thị trường.

Thứ hai , thông tin về việc các công ty chứng khoán hạn chế hay hạ margin cuối quý 3. Theo đó, một số nguồn tin cho rằng một công ty chứng khoán có thị phần lớn sẽ hạ margin nhiều cổ phiếu, có hiệu lực thứ 4 tuần sau (27/9) đã tác động mạnh lên tâm lý thị trường và dòng tiền ngắn hạn.

Thứ ba , áp lực bán ròng liên tục của khối ngoại khi họ đã mua ròng rất mạnh vùng đáy, kết hợp với xu hướng chung dòng tiền rút khỏi các nước đang phát triển. Tính đến 21/9, khối ngoại đã bán ròng hơn 6,2 nghìn tỷ so với đầu năm và tập trung bán mạnh từ tháng 8. Việc này tác động nhất định đến dòng tiền trên thị trường.

Thứ tư , tuy lãi suất trong nước đang thấp và khiến thị trường chứng khoán hấp dẫn hơn nhưng đà tăng mạnh của thị trường từ đầu năm đã khiến định giá P/E không còn rẻ. Do đó, thị trường cần điều chỉnh về vùng định giá hấp dẫn hơn để tiếp tục thu hút dòng vốn nội.

“ Sự kết hợp các yếu tố trên khiến thị trường bị ảnh hưởng ngắn hạn cả về tâm lý và dòng tiền hỗ trợ thị trường ”, ông Huỳnh Hoàng Phương nhận định.

Đánh giá riêng về động thái hút ròng 10.000 tỷ đồng của NHNN, vị chuyên gia cho rằng tỷ giá đang chịu áp lực trước áp lực nên động thái của NHNN là hợp lý nhằm ổn định giá trị đồng nội tệ trong bối cảnh thanh khoản hệ thống ngân hàng vốn đang dư thừa.

Nhìn rộng hơn, nền kinh tế nhìn chung mới bước đầu vào giai đoạn phục hồi nhưng còn đang khó khăn và cần sự hỗ trợ mạnh mẽ của cả Chính sách tiền tệ và tài khóa. Về chính sách tiền tệ thì các hành động gần đây của NHNN hướng vào việc hạ lãi suất cho vay ở thị trường 1 (thị trường giao dịch giữa ngân hàng và nền kinh tế) và tăng cường tính hấp thụ tín dụng của nền kinh tế khi tín dụng đang tăng ở mức thấp so với mức trung bình các năm và còn thấp hơn nhiều chỉ tiêu 14-15% trong năm nay.

Do đó việc hút thanh khoản trên thị trường 2 (liên ngân hàng) giúp ổn định tỷ giá trong khi đó tiếp tục tạo điều kiện hạ lãi suất và cải thiện khả năng hấp thụ tín dụng ở thị trường 1 cho thấy NHNN vẫn giữ chính sách tiền tệ mở rộng hỗ trợ nền kinh tế, động thái hút thanh khoản mang tính chất điều tiết thông thường của NHNN.

VN -Index xác suất cao sẽ tiếp tục điều chỉnh ngắn hạn

Xét về chu kỳ kinh tế thì Việt Nam vẫn đang trong giai đoạn phục hồi (Early Recovery) nên xu hướng trung hạn của thị trường là vẫn đi lên. Tuy nhiên, lịch sử cho thấy khi phục hồi về vùng định giá trung bình, thị trường dễ xảy ra nhiều đợt điều chỉnh mạnh.

Với sự hội tụ các yếu tố ngắn hạn như đã phân tích trên, chuyên gia FIDT dự báo chỉ số VN-Index xác suất cao sẽ điều chỉnh ngắn hạn, vùng điều chỉnh hiện nay được dự báo ở vùng 1.150-1.200 và thị trường cần hấp thụ vùng này với thanh khoản lớn như hiện nay sẽ giúp thị trường nhanh ổn định, sau đó tích lũy trước khi đi tiếp theo xu hướng trung hạn.

Nhà đầu tư giai đoạn này nên hạn chế trading các vị thế ngắn hạn, không nên để tỷ lệ margin căng, đặc biệt từ đây đến cuối tháng 9. Với các vị thế trung hạn thì giai đoạn hiện nay là giai đoạn tích lũy cổ phiếu, phương pháp phù hợp nên là mua dần, tích lũy vị thế ở các phiên thị trường giảm mạnh phản ứng các yếu tố ngắn hạn và không nên mua đuổi.