Chườm nóng hay chườm lạnh sẽ nhanh khỏi chấn thương? Phân tích chi tiết của chuyên gia

Trường hợp bệnh nhân N.M.K. (42 tuổi, ngụ tại TPHCM) được chuyển đến Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM (BV ĐHYD TPHCM) trong tình trạng nhiễm trùng phần mềm, hoại tử một phần da chân phải.

Trước đó, anh K. bị tai nạn giao thông, chân phải bị rách một đường dài, chảy máu nhiều, được đưa vào sơ cứu tại trạm y tế địa phương. Anh K đã tự ý sử dụng dầu nóng để giảm đau.

Hậu quả khiến cho chân anh K bị sưng to, nhiễm trùng dẫn đến hoại tử, phải tiến hành phẫu thuật cắt lọc và ghép da để điều trị vết thương. Sau phẫu thuật, anh K phục hồi tốt, được hướng dẫn cách thay băng, chăm sóc vết thương tại nhà và tái khám đúng lịch.

Bệnh nhân K tới khám định kỳ.

PGS.TS.BS. Bùi Hồng Thiên Khanh – Trưởng khoa Chấn thương chỉnh hình BV ĐHYD TPHCM cho hay, khi bị chấn thương, các tổ chức tế bào vỡ ra, sự liên kết giữa các mô bị phá vỡ. Lúc này, phản ứng viêm diễn ra giúp cô lập, xử lý và tái tạo sự sống tại khu vực tổn thương.

Tuy nhiên, khi phản ứng viêm xảy ra quá mức sẽ gây nhiều biến loạn cho cơ thể, tình trạng sưng, phù nề nhiều hơn, đáp ứng viêm bất thường, phải can thiệp giảm viêm để tránh ảnh hưởng vận động phục hồi sau này. Phản ứng viêm diễn ra quá mức cũng sẽ gây ra hiện tượng đau nhức dữ dội.

Do đó, việc sơ cứu ban đầu cũng như xử lý phản ứng viêm rất quan trọng, ảnh hưởng lớn đến quá trình phục hồi sau chấn thương.

PGS Khanh cho hay, nhiều người đang mắc phải sai lầm khi chọn phương pháp chườm nóng hay chườm lạnh.

Trong 3 - 5 ngày đầu, khi vết thương đang ở giai đoạn cầm máu, nên chườm lạnh để mạch máu co lại, cô lập vùng chấn thương và giảm sưng.

Sau khi chuyển sang giai đoạn sửa chữa, tái tạo mô thì mới tiến hành chườm nóng để làm giãn mạch, tăng cường dòng máu tới phục hồi vết thương.

Bên cạnh đó, một số phương pháp dân gian như dùng mật gấu, dầu nóng không có tác dụng giảm sưng mà còn có thể gây phỏng da, khiến vết thương sưng, phù nề nhiều hơn.

PGS Khanh khuyến cáo, người dân thường có thói quen tự ý sử dụng thuốc giảm đau, kháng viêm để điều trị các chấn thương phần mềm.  Vì vậy, việc sử dụng thuốc cần có chỉ định của bác sĩ, tránh việc sử dụng không đúng cách gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe người sử dụng, nhất là với những người có nhiều bệnh nền.

Sơ cứu đúng khi bị chấn thương như sau: Ngay sau khi bị chấn thương, cần cố định vết thương, nghỉ ngơi, ngưng vận động để giảm tổn thương mô. Có thể sử dụng túi chườm lạnh để giảm sưng đau, giúp vết thương không lan rộng.

Nên băng ép đúng cách và gối cao bộ phận cơ thể bị thương để giảm phù nề. Trong khoảng 1 - 3 ngày, nếu tình trạng không được cải thiện, cần nhanh chóng đến cơ sở y tế để được thăm khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời.