Chuyện gì đang xảy ra ở Coteccons?

Tháng 2/2018, toà nhà Landmark 81 nằm bên bờ sông Sài Gòn chính thức cất nóc, xác lập một kỷ lục mới của ngành xây dựng Việt Nam khi trở thành toà nhà cao nhất cả nước và đứng top 10 thế giới với độ cao 461m khi hoàn thành. Mặc dù là một dự án "siêu cao tầng" tầm cỡ quốc tế nhưng Landmark 81 lại được thực hiện bởi một công ty xây dựng trong nước là CTCP Xây dựng Coteccons, điều này đã chứng tỏ năng lực thi công của nhà thầu số 1 Việt Nam có đủ khả năng xây dựng và quản lý các dự án đẳng cấp thế giới.

Ở miền Bắc, khu tổ hợp sản xuất Ô tô Vinfast tại Hải Phòng cũng do Coteccons làm chủ thầu sau 7 tháng triển khai khẩn trương đã thành hình, về cơ bản nhà máy Vinfast đã xong phần thô, nhà xưởng lắp ráp xe máy điện cũng hoàn thành.

Ở miền Trung, Coteccons đảm nhiệm chủ thầu xây dựng khu liên hợp gang thép Dung Quất của Hoà Phát, khu Casino Nam Hội An trị giá 7.000 tỷ đồng. Trên khắp cả nước,40.000 công nhân của Coteccons đang làm thay đổi bộ mặt của đô thị Việt Nam.

Nhưng diễn biến giá cổ phiếu của Coteccons trên sàn thì lại đi ngược lại xu hướng những gì Coteccons đã và đang làm được trong thực tế. Kể từ tháng 11/2017, từ đỉnh cao 240.000 đồng/cp giá cổ phiếu CTD đã giảm một nửa, còn 122.000 đồng/cp mà không ai hiểu nổi lý do của câu chuyện này là gì, cho dù kết quả kinh doanh của công ty năm 2017 vẫn hoàn toàn vượt trội.

Năm 2017, EPS của CTD đạt 20.436 đồng/cp, riêng quý 1/2018, thu nhập trên mỗi cổ phiếu của CTD đạt 3.529 đồng/cp, như vậy PE của CTD đang đâu đó ở mức 5,7 lần, trong khi PE của thị trường chung là 18 lần. Lý do gì thị trường đang đánh giá thấp CTD như vậy?

Lo ngại tốc độ tăng trưởng chậm lại

Năm 2017 đánh dấu năm thứ 6 liên tiếp Coteccons giữ được tốc độ tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận trên hai chữ số, đồng thời là năm thứ hai liên tiếp tạo ra được lợi nhuận trên 1.000 tỷ đồng với lợi nhuận sau thuế thuộc về cổ đông công ty mẹ tại thời điểm 31/12/2017 đạt 1.653 tỷ đồng, tăng 16% so với thực hiện năm 2016.

Tăng trưởng doanh thu bình quân 5 năm qua của CTD đạt 45%/năm

Được coi là một "tượng đài" trên TTCK Việt Nam với một cơ cấu tài chính đẹp, tiền mặt dồi dào, sạch nợ và luôn duy trì mức EPS "khủng" trên thị trường, cổ phiếu CTD luôn nằm trong top các cổ phiếu có thị giá cao nhất TTCK Việt Nam trong nhiều năm liền. Nhưng có vẻ, vì đã đặt kỳ vọng quá lớn vào cổ phiếu này nên các nhà đầu tư đòi hỏi ở CTD luôn luôn phải tăng trưởng không ngừng nghỉ.

Năm 2017, CTD vượt kế hoạch doanh thu với 27.153 tỷ đồng, tăng hơn 30% thực hiện năm trước nhưng công ty chỉ đạt 94% kế hoạch lợi nhuận. Sang đến năm 2018, kết quả kinh doanh quý 1 cho thấy doanh thu của công ty đạt hơn 4.300 tỷ, giảm nhẹ 1% so với cùng kỳ năm trước, lợi nhuận sau thuế đạt 290 tỷ đồng, giảm 10 tỷ đồng so với cùng kỳ năm trước (tương đương giảm 3,3%). Trong đó biên lợi nhuận gộp của công ty xây dựng lớn nhất Việt Nam này đã giảm nhẹ từ 8,7% cùng kỳ năm trước xuống còn 6,6% trong quý này khi chi phí về hoạt động xây dựng tăng 33,58% trong kỳ.

Với một góc nhìn vô cùng thận trọng về thị trường bất động sản và xây dựng năm 2018, CTD đặt kế hoạch kinh doanh năm nay với 27.200 tỷ đồng doanh thu, tăng nhẹ so với kết quả của năm 2017 còn lợi nhuận sau thuế giảm 15%, từ 1.653 tỷ xuống 1.400 tỷ đồng. Cổ tức năm 2018 dự kiến là 30% vốn điều lệ.

Với những con số đã được công bố, dường như tốc độ tăng trưởng của CTD có vẻ như đang chậm lại.

Tin vào sự tăng trưởng của CTD

Tuy nhiên, nếu soi xét kỹ các chỉ số nội tại của CTD lại thấy một bức tranh khác, doanh nghiệp có nội lực tốt, nguồn tiền mặt dồi dào hơn 5.000 tỷ và khối lượng công việc luôn sẵn sàng.

Đầu tiên, theo thông tin từ Coteccons, giá trị hợp đồng đã ký mang lại doanh thu cho Công ty trong năm 2018 tính đến thời điểm hiện tại đã hơn 20.000 tỷ (bao gồm Unicons).

Điểm lưu ý thứ hai, chỉ trong vòng 5 năm, từ một công ty có doanh thu 6.000 tỷ, đến thời điểm hiện tại CTD đã gia nhập "câu lạc bộ tỷ USD" và vẫn duy trì mức doanh thu trên 27.000 tỷ trong năm 2018, quy mô của doanh nghiệp đã ở một tầm vóc mới nên để kỳ vọng mức tăng trưởng kép hàng năm 40-50%/năm như giai đoạn trước là gần như không thể. Việc tăng trưởng lợi nhuận ở mức hai con số là kỳ vọng "chấp nhận được" của nhà đầu tư với công ty trong giai đoạn hiện nay.

Thứ ba, trong nhóm các công ty lớn trên thị trường, CTD là một trong các doanh nghiệp có cơ cấu tài sản an toàn nhất. Tại thời điểm 31/12/2018, tổng tài sản của công ty ở mức 14.477 tỷ đồng nhưng vốn điều lệ cô đặc ở mức 783 tỷ đồng, thặng dư vốn cổ phần gần 3.000 tỷ, lợi nhuận sau thuế chưa phân phối 2.031 tỷ, công ty không hề vay nợ, như vậy giá trị sổ sách của công ty ở đâu đó khoảng 97.973 đồng trong khi thị giá trên sàn đã giảm xuống còn 122.000 đồng/cp.

Thứ tư, nếu tính tiền mặt ròng, hiện tại CTD đang nắm giữ 5.134 tỷ đồng tiền và tiền gửi ngân hàng, như vậy nếu chia bình quân trên mỗi cổ phiếu đã sở hữu 65.758 đồng/cổ phiếu.

Thứ năm, Coteccons hiện vẫn đang giữ vị trí nhà thầu số 1 tại Việt Nam. Sức mạnh của CTD nằm ở năng lực huy động và quản lý lực lượng với hơn 40.000 công nhân trên khắp cả nước. CTD cũng xây dựng được mạng lưới hơn 1.500 đối tác thi công bao gồm các nhà thầu phụ, đội thu công trải dài rộng khắp trên hai miền Nam Bắc. Điều này đã giúp Coteccons vượt trội trên thị trường về chữ tín đảm bảo đúng tiến độ và an toàn. Năm ngoái, Coteccons lập kỷ lục khi huy động được hơn 6.000 công nhân trong 1 tháng cho các dự án trọng điểm quy mô lớn.

Hiện tại, Coteccons đang thực hiện gần 50 dự án trên cả nước, hàng loạt các công trình trọng điểm trải dài từ Quảng Ninh (Vân Đồn, Hạ Long), Hải Phòng, Hà Nội, Đà Nẵng, Nha Trang, Tp.HCM, Phú Quốc, Tây Ninh,…cùng với chiến lược “Đầu tư cơ hội” đang được Coteccons triển khai là các thế mạnh sẽ mang lại nguồn việc dồi dào cho Công ty trong ít nhất 3 năm tới.

Các con số trên cho thấy, ban lãnh đạo CTD đã khá thận trọng trong việc đặt kế hoạch năm nay. Lịch sử trước đây của CTD đều vượt kế hoạch một cách ngoạn mục và có truyền thống "nói được làm được".

Nội tại của doanh nghiệp, nếu am hiểu về ngành xây dựng, thì chúng ta sẽ nhận thấy đây là một bức tranh tốt. Vậy điều gì đã khiến cổ phiếu CTD lao dốc 50% chỉ trong vòng 6 tháng như vừa qua?

Nguyên nhân của vấn đề

Các năm trước, CTD thường tổ chức đại hội cổ đông vào cuối tháng 4 nhưng 02 năm gần đây công ty đã xin phép UBCK và Sở GDCK Tp.HCM lùi cuộc họp đại hội đồng cổ đông thường niên đến tháng 6 mới tổ chức.

Với một công ty có lịch sử "kỷ luật thép" như CTD, để đảm bảo 62 triệu giờ lao động an toàn không xảy ra sai sót trong suốt thời gian hoạt động và có tiếng trên thị trường về việc bàn giao công trình đúng tiến độ, cho dù đó là công trình đẳng cấp quốc tế và có muôn vàn khó khăn thực hiện như Lanmark81, việc 02 năm liền lùi họp ĐHCĐ của CTD đã dấy lên câu hỏi trong giới đầu tư, liệu rằng đã có một sự không thống nhất trong nội bộ của CTD?

Trên thị trường hiện đã bắt đầu có những tin đồn về mối quan hệ "cơm không lành, canh không ngọt" giữa các cổ đông lớn của nhà thầu số 1 Việt Nam này.

Theo tìm hiểu của NDH, năm 2017 Ban điều hành CTD ban đầu đặt kế hoạch rất khả thi với doanh thu 25.000 tỷ và lợi nhuận sau thuế 1.600 tỷ, nhưng cổ đông lớn yêu cầu CTD phải chạy nhanh hơn và đề xuất doanh thu 27.000 tỷ và lợi nhuận 1.800 tỷ. Ban điều hành mặc dù biết đó là kế hoạch có tính khả thi không cao song vì muốn giữ quan hệ hữu hảo với cổ đông lớn nên miễn cưỡng chấp thuận trong ĐHCĐ năm ngoái với mức lợi nhuận 1.700 tỷ.

Có thể, sự "lệch pha" giữa kỳ vọng của cổ đông lớn và ban điều hành đã dẫn đến những vết nứt trong nội bộ CTD. Với những gì đặt ra trong năm 2018, dường như ban điều hành CTD đã bảo vệ quan điểm của mình sau kinh nghiệm của năm 2017, đưa ra một con số phù hợp để cam kết với cổ đông thay vì đặt ra những con số trước sức ép từ một số ít cổ đông lớn.

Ở kỳ đại hội cổ đông sắp tới đây, rất có thể sẽ có những ý kiến trái chiều từ các cổ đông lớn của CTD nhưng ban lãnh đạo Coteccons tin rằng nếu được sự đồng lòng của các cổ đông, trên đà những lợi thế có sẵn, cùng truyền thống luôn vượt mức kế hoạch, chắc chắn CTD sẽ lặp lại tốc độ tăng trưởng ấn tượng trong năm 2018.