Cổ phiếu tăng phi mã nhưng chỉ tăng trần, giảm sàn - liệu có phải là cổ phiếu tốt?

Khi đề cập đến cổ phiếu tốt, đa số nhà đầu tư quan điểm rằng, đó phải là doanh nghiệp cơ bản với kết quả kinh doanh tốt, có lợi thế cạnh tranh trong lĩnh vực đang hoạt động, lãnh đạo không “lướt sóng” cổ phiếu … và việc mua - nắm giữ cổ phiếu có thể mang lại lợi nhuận.

Tuy nhiên, dường như nhà đầu tư hiện tại có một góc nhìn khác về cổ phiếu tốt. Cổ phiếu tốt - đứng ở góc độ đầu tư, suy cho cùng đó là cổ phiếu mang lại lợi nhuận, tức là cổ phiếu tăng giá. Các cổ phiếu cơ bản không hẳn là cổ phiếu xấu, nhưng cũng không đồng nghĩa với việc nó là cổ phiếu tốt.

Vậy còn những cổ phiếu đang được tung hô là “cổ phiếu tốt” nhưng giao dịch chỉ trong 2 trạng thái: trần hoặc sàn – thì sao?

Thực tế, những mã chứng khoán dạng này mang lại lợi nhuận rất lớn cho nhà đầu tư trong một khoảng thời gian ngắn. Chiếu theo “tiêu chuẩn” tăng giá như trên, đó rõ ràng là cổ phiếu tốt.

Nhưng không phải ai cũng được nếm hương vị chiến thắng, mà ở đó có không ít nhà đầu tư phải trả giá vì ham mua ở những vùng giá phân phối. “Hàng” chưa kịp về thì cổ phiếu giảm sàn, vậy là cổ phiếu thành cổ phiếu rác.

Tăng trần - giảm sàn hay tăng - giảm nói chung đều khiến cho quá trình thay đổi nhận thức và cách nhìn nhận đánh giá của nhà đầu tư liên tục thay đổi. Nhiều nhà đầu tư quan niệm, không có cổ phiếu tốt nào chỉ giao dịch trong trạng thái trần hoặc sàn. Đó là cổ phiếu “đánh đấm”, cờ bạc. Nhưng những nhà đầu tư cá nhân ham tìm kiếm lợi nhuận từ việc đầu tư cổ phiếu có biên độ lớn trong phiên và giữa các phiên, là bởi vì họ có mức độ chấp nhận rủi ro lớn hơn người khác.

Thời gian qua, nhiều nhà đầu tư trên sàn cho rằng cổ phiếu QCG của CTCP Quốc Cường Gia Lai là cổ phiếu tăng trưởng vì QCG cho họ những mức lợi nhuận đáng kể. Mặt khác, QCG khiến nhiều nhà đầu tư thua lỗ khi cổ phiếu này giảm đến gần 50% so với lúc đạt đỉnh cao ở tháng 6.

Như vậy, khái niệm về cổ phiếu tốt xấu có tính nhất thời. Nhưng với những cổ phiếu chỉ trần – sàn thì ranh giới giữa tốt và xấu thực sự chỉ được tính bằng giây.

Trên FB cá nhân, ông Nguyễn Hồng Điệp – Giám đốc chi nhánh Tp.HCM của CTCK Sài Gòn Hà Nội (SHS) viết: “Tôi luôn giữ quan điểm nhất quán, cổ phiếu tốt phải là cổ phiếu mang lại lợi nhuận cho NĐT trong một chu kỳ đầu tư”.

Theo ông Điệp, TTCK thường chia ra làm 2 loại cổ phiếu: cổ phiếu giá trị (the value stock) và cổ phiếu “rác” (the junk stock). Để có thể chọn lựa được a value stock, phải cần sự chuyên tâm nghiên cứu, nhìn nhận tổng quan chính xác, tư duy biến hóa và linh hoạt. 4 yếu tố quan trọng nhất trong phương pháp chọn lựa cổ phiếu, có sức mạnh hơn thị trường chung:

1. Nội tại cổ phiếu: tổng tài sản, nợ vay, tiềm năng ngành nghề, kết quả lợi nhuận, năng lực và tâm huyết của lãnh đạo. Đặc biệt, những DN có câu chuyện tái cấu trúc, thay đổi theo hướng tích cực là những điểm sáng có thể mang lại đột biến.

2. Cơ cấu sở hữu: chủ DN phải nắm tỷ lệ lớn, có cổ đông lớn là tổ chức chuyên nghiệp, floating không quá lớn.

3. Dòng tiền thị trường: cổ phiếu phải có sức hút và hấp dẫn thị trường, luôn sẵn sàng có xung lực thanh khoản cao.

4. Đồng thuận vĩ mô: cổ phiếu nằm trong nhóm ngành được ủng hộ bởi chính sách vĩ mô.

Nếu cổ phiếu hội tụ đủ 4 yếu tố trên, khả năng sẽ mang lại thành công cho NĐT trong thời gian đủ lớn. Nhưng nếu cổ phiếu chỉ có 1 tiêu chí số 3 duy nhất, vẫn có thể là cổ phiếu rác.