Cơn sốt đầu tư trà Phổ Nhĩ như món hàng xa xỉ mới nổi

Tháng 12 năm ngoái, Sotheby’s Hong Kong thông báo ra mắt phiên đấu giá trực tuyến trà Phổ Nhĩ (tiếng Anh gọi là Puer) đầu tiên với hơn 20 lô, bao gồm cả trà cổ xưa và hiện đại. Giá bán cao nhất là 71.600 USD thuộc về bánh trà Blue Label năm 1950 nặng khoảng 330 g. Món hàng được đánh giá cao không chỉ vì tuổi đời mà còn vì đó là lô trà hiếm hoi được làm trong quá trình sản xuất trà ở Trung Quốc.

Một trong những dạng trà lâu đời nhất, Phổ Nhĩ là loại trà đen lên men được sản xuất theo cách truyền thống ở tỉnh Vân Nam. Loại trà nhẹ nhàng được biết đến với tác dụng làm dịu tiêu hóa, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe và là thức uống phổ biến trong triều đại nhà Thanh (1636-1912). Để dễ dàng vận chuyển được đến phương Tây, lá trà được đóng thành bánh rồi đi trên đường cả tháng trời.

Bánh trà Phổ Nhĩ đang được ưa chuộng. Ảnh: Sotheby’s

Liam Gui, Giám đốc kinh doanh bộ phận rượu whisky và trà Trung Quốc tại Poly Auction – nơi tổ chức cuộc đấu giá trà đầu tiên ở Bắc Kinh vào năm 2010 cho biết bánh trà Phổ Nhĩ những năm 1950, đã tăng giá hơn 10 lần trong khoảng thời gian này.Trong vòng một thập kỷ qua, người Trung Quốc đã nhen nhóm lại tình yêu của họ với trà, và những loại bánh trà Phổ Nhĩ cổ, mặt hàng mới vươn lên vị thế xa xỉ trong điều kiện môi trường cũng như thị trường đầu cơ đang ngày càng xấu đi.

“Khi chúng tôi bắt đầu đấu giá trà, thị trường vẫn chưa sẵn sàng. Chúng tôi không có nguồn cung cấp trà cổ đáng tin cậy cũng như không có đủ chuyên gia để kiểm tra chứng. Nhưng khoảng 5 năm trước, mọi người bắt đầu hình thành thói quen uống Phổ Nhĩ trở lại, các nhà sưu tập từ Đài Loan, Hong Kong và khắp nơi trên thế giới cũng xuất hiện”, vị giám đốc chia sẻ. Người này cũng cho biết thêm sau khoảng thời gian thích rượu vang và cà phê, người Trung Quốc vẫn thích và đánh giá cao trà Phổ Nhĩ.

Bánh trà được làm ra từ nam 1996. Ảnh: Sotheby’s

Trong 20.000 loài trà trên toàn cầu với 7 chủng loại, Phổ Nhĩ nổi bật vì sự phổ biến và hệ thống phân loại có phương pháp trong suốt lịch sử hàng trăm năm. Bánh trà khi sản xuất ra được yêu cầu phải được bảo quản một cách tỉ mỉ trong bóng tối và độ ẩm hoàn hảo.

Henry Yeung, Giám đốc điều hành của nhà bán lẻ trà nổi tiếng Sun Sing Tea, cho biết việc bảo quản đúng cách còn quan trọng hơn cả nguồn gốc khi nói đến trà lâu năm. “Nếu trà không được bảo quản đúng cách thì chẳng có giá trị gì”, người này khẳng định.

Đối với trà Phổ Nhĩ cũng vậy, các nhà thẩm định cũng gặp phải thách thức. Mặc dù có sự khác nhau giữa các nhà sản xuất trà, bánh trà thường được đóng gói với các mã hóa mô tả thông tin như công thức, loại trà và cấp độ. Tuy nhiên để giữ cho gói trà nguyên vẹn, có giá trị tối ưu thì người thẩm định chỉ có thể dựa vào mùi và lớp bọc bên ngoài. “Nếu bánh trà được làm vào những năm 1970 – 1980, bao bì sẽ có giấy dày hơn; nếu là trà năm 1990, giấy sẽ mỏng hơn. Ngoài ra thẩm định viên sẽ căn cứ vào màu mực trên nhãn hoặc một số dấu hiệu khác – như cách Menghai Tea đổi tên vào năm 1996”.

“Bằng phương pháp ngửi, chúng tôi có thể chắc chắn 70 % nhưng nếu có thể thử vị trà, chúng tôi có thể hoàn toàn chắc chắn dù không chính xác là năm nào nhưng cũng áng chừng được thập kỷ nó được làm ra”.

“So với rượu, có ít trà Phổ Nhĩ hơn trên thị trường vì không có chuyên gia, quỹ hay tổ chức thu thập trà để đánh giá hoặc chờ nó già thêm tuổi. Người ta cứ uống trà theo thời gian và giờ đây nguồn đang cạn kiệt. Tôi rất vui khi thấy Phổ Nhĩ theo bước chân của whisky và rượu Mao Đài bước ra thế giới.

Khi nói đến việc tham gia thị trường trà Phổ Nhĩ, Yeung khuyến khích người mua nên bắt đầu từ những bánh trà 10-15 năm tuổi và để già dần thay vì đánh cược vào số lương lớn, đắt tiền, đặc biệt là khi việc bảo quản trà không đơn giản.

Hương vị trà Phổ Nhĩ phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố. Ảnh: Yan Toh Heen

Đại diện đơn vị đấu giá Poly Auction đồng ý với quan điểm trên và nói thêm rằng vì vẫn chưa có cơ quan kiểm định trà kiểu như GIA đánh giá kim cương nên những người mua mới nên bắt đầu với sở thích về hương vị và cho mục đích đầu tư, đặc biệt là ở thị trường Trung Quốc.

Người này chia sẻ thêm: “Kim cương sẽ không thay đổi ở bất cứ nơi đâu trên thế giới nhưng chất lượng của trà thì phục vào nguồn gốc, khâu bảo quản, người pha, sự hiểu biết về trà và cả nguồn nước”.

Giống như rượu vang, thị trường đang cố gắng phân biệt các loại trà. Trà được tạo ra để được đánh giá, đó là một phần của cuộc sống. Theo đại diện nhà đấu giá, đối với các nhà đầu tư, hãy nhìn vào thị trường Trung Quốc trong vòng một thập kỷ tới. Nếu nó hoạt động tốt, thì các sản phẩm Trung Quốc như rượu Mao Đài hay trà cũng sẽ như vậy.