Công ty deep tech Việt “ngược dòng” hút đầu tư từ đại gia tài chính

Trong một lần sang Việt Nam hồi tháng 2/2022, ông Albert Phuay, Chủ tịch Excelpoint, nhà cung cấp linh kiện điện tử hàng đầu thế giới, vô cùng ấn tượng với Earable Neuroscience, công ty của người Việt sản xuất thiết bị thông minh chăm sóc giấc ngủ và não bộ. Vị này nói, cảm giác bước vào văn phòng của Earable Neuroscience giống hệt như lúc ông đến thăm văn phòng của Lenovo - khi doanh nghiệp này mới chỉ là một doanh nghiệp nhỏ ở Trung Quốc.

Albert Phuay từng bỏ qua cơ hội đầu tư vào Lenovo, giờ đây, ông quyết định đầu tư vào Earable, để không mắc lại sai lầm trong quá khứ.

Sau một năm, kể từ bài phỏng vấn lần trước có vẻ như anh đã đổi tên sản phẩm của mình, từ Earable sang FRENZ. Vì sao vậy?

Ban đầu, cái tên Earable xuất phát từ chữ "tai" (Ear) và Earable có nghĩa là có thể đeo vào tai. Thế nhưng, khi mọi người nghe đến cái tên đó, họ lại nghĩ rằng sản phẩm của mình là máy trợ thính. (Cười) Chưa kể, cái tên Earable rất khó đọc.

Thế nên, mình đã đặt tên cho sản phẩm là " FRENZ BrainBand" - thiết bị đeo có khả năng theo dõi hoạt động não bộ và hỗ trợ nâng cao chất lượng giấc ngủ, nâng cao sự tập trung.

Từ FRENZ vốn xuất phát từ một thuật ngữ Hy Lạp cổ "Phren" để chỉ một vùng não bộ đảm nhiệm chức năng hình thành ý thức, nơi mà các ý tưởng xuất hiện. "Phren" chịu trách nhiệm xử lý các thông tin phức tạp và đưa ra các quyết định quan trọng.

Sau đó, mình đã cách điệu đôi chút, thay vì dùng "Phren" mình đã chuyển sang "FRENZ" để sản phẩm không chỉ mang ý nghĩa chỉ não bộ mà còn mang ý nghĩa như một người bạn của bộ não (bạn, tiếng Anh là Friend - PV).

Earable Neuroscience đã phát triển ra sao trong một năm qua?

Mặc dù bối cảnh kinh tế khó khăn, nhưng rất may mắn là công ty vẫn phát triển và đạt được một số cột mốc quan trọng.

Đầu tiên là về tài chính. Năm vừa rồi, bối cảnh chung là nền kinh tế đang trong thời kỳ rất khó khăn. Thế nhưng, rất may là cho đến nay, mỗi khi công ty muốn huy động vốn, rất nhiều bên luôn tỏ ra hứng thú và thể hiện mong muốn rót tiền, thậm chí đề xuất con số cao hơn cả kỳ vọng của bên mình.

Chưa kể, những nhà đầu tư đầu tiên của Earable như Founders Fund hay Smilegate Investment, đến thời điểm hiện tại đã X10 số vốn đầu tư rót vào Earable. Thế nên, khi công ty đặt vấn đề cần huy động thêm tiền thì họ rất sẵn sàng giới thiệu mình với các nhà đầu tư khác trong mạng lưới của họ, và Samsung Ventures là một trong số đó. Bên cạnh đó, Earable cũng nhận được đầu tư một quỹ đầu tư của Anh, Excelpoint của Singapore. Những quỹ đầu tư cũ như Founders Fund vẫn đang tiếp tục đầu tư cho Earable.

Thứ hai, về sản phẩm: năm vừa qua, công ty đã vận chuyển những sản phẩm thử nghiệm đầu tiên đến tay người tiêu dùng tại Mỹ và Việt Nam. Lô hàng được vận chuyển lần này chủ yếu là vì mục đích phi thương mại, lấy phản hồi của người dùng về chất lượng sản phẩm.

Đây có thể được xem là cột mốc vô cùng quan trọng của Earable trong năm vừa qua, sau suốt 8-9 năm nghiên cứu sản phẩm.

Ngoài ra, năm qua cũng là năm bội thu giải thưởng của Earable. Công ty đã nhận những giải danh giá như CES Innovation Awards 2023, Red Dot Design Award 2023,… sản phẩm FRENZ vinh dự được đặt tại bảo tàng công nghệ Red Dot tại Đức và tại Singapore. Bên cạnh đó, số lượng bằng sáng chế cũng đang ngày một dày hơn (Cười). Tầm này năm ngoái, số bằng sáng chế đã và đang chờ cấp của Earable chỉ khoảng 11-12 thì bây giờ con số đã lên đến 15.

Earable Neuroscience cũng đã nhận đầu tư từ người sáng lập Excelpoint, một doanh nghiệp lớn đến từ Singapore. Vậy cơ duyên nào đã giúp công ty nhận được vốn từ nhà sáng lập doanh nghiệp tên tuổi trong lĩnh vực cung cấp linh kiện điện tử ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương?

Cơ duyên hợp tác với Excelpoint cũng là khá thú vị. (Cười) Excelpoint vốn là một đơn vị chuyên bán, cung cấp linh kiện điện tử có tiếng trong khu vực châu Á- Thái Bình Dương. Quy mô của họ lên đến vài tỷ USD. Và đương nhiên, họ thường chỉ làm việc với những doanh nghiệp lớn.

Trong một lần sang thăm Việt Nam hồi tháng 2/2022, mình đã có cơ hội gặp gỡ và trò chuyện với ông Albert Phuay - Chủ tịch của Excelpoint. Khi tham quan văn phòng của Earable, ông Phuay đã chia sẻ với mình hai điều..

Một là, cảm giác đầu tiên của ông khi lần đầu bước chân vào văn phòng của Earable giống hệt lúc ông thăm văn phòng của Lenovo khi họ mới chỉ đang là một công ty rất nhỏ ở Trung Quốc. Điểm giống nhau của Earable hiện nay và Lenovo ngày trước, theo ông Albert Phuay, đó là tinh thần máu lửa làm việc cực kỳ chăm chỉ, tập trung của đội ngũ kỹ sư, nhân viên, từ nhà sáng lập đến từng lập trình viên, tester; là sự sáng tạo không ngừng, là nỗ lực vượt khó.

Điều thứ hai chủ tịch Excelpoint nói với mình, là họ sẽ không mắc sai lầm như hồi Lenovo. Thời điểm đó, Excelpoint được mời đầu tư cho Lenovo nhưng họ đã từ chối. Lần này họ đã chủ động ngỏ lời mong muốn đầu tư cho Earable Neuroscience.

Đặc biệt khi hợp tác với Excelpoint, là họ rất tin tưởng mình. Họ giúp Earable tìm nhà cung cấp, thu mua nguyên vật liệu và tạo điều kiện để Earable duy trì công nợ. Khi nào Earable bán được hàng mới phải trả tiền nguyên liệu đầu vào.

Điều khoản win – win ở đây là Earable sẽ chia sẻ lợi nhuận với họ ở một tỉ lệ hợp lý. Điều này đã thể hiện mức độ tin tưởng của họ vào sự phát triển của Earable.

Từ Excelpoint đến gần đây nhất là Samsung Ventures đều đầu tư cho Earable. Vậy anh có ấn tượng gì khi làm việc với những đối tác lớn như Samsung Ventures không?

Ấn tượng nhất chắc là việc Earable phải trải qua quá trình đánh giá và kiểm định (Due Diligence) vô cùng khắt khe từ phía bên Samsung Ventures. Khoảng thời gian đó, phía Samsung Ventures đã cử chuyên gia sang để nói chuyện trực tiếp với đội ngũ lãnh đạo, đánh giá công ty, dùng thử sản phẩm liên tục trong ba ngày. Đối với mình, mặc dù quy trình đánh giá vô cùng khắt khe nhưng thực ra lại là cách rất tốt để biết được "sức khỏe" của công ty.

Mặc dù mình rất tự tin về sản phẩm cũng như công nghệ lõi, vì đã thử nghiệm hàng chục ngàn lần rồi. Nhưng không vì thế mà mình dám chủ quan, sản phẩm có thể không có vấn đề nhưng hồ sơ giấy tờ nếu như không đầy đủ, minh bạch, tin cậy thì họ hoàn toàn có thể đánh trượt mình.

Chẳng hạn, khi Samsung sang kiểm tra, họ có hỏi công ty về kế hoạch bán hàng và marketing. Riêng một câu hỏi đó thôi mà công ty đã phải chuẩn bị cả một báo cáo thuyết trình dài vài chục trang. Sau đó, họ tin tưởng vào kế hoạch cũng như định hướng của công ty và giới thiệu cho một số quỹ đầu tư khác ở Hàn Quốc để tìm hiểu cơ hội đầu tư vào Earable.

Sau khi thông qua quá trình đánh giá gắt gao, phía bên Samsung Ventures có đưa ra yêu cầu gì cho Earable trước khi quyết định đầu tư không?

Vì Samsung là một trong những tập đoàn lớn về lĩnh vực sản xuất hàng điện tử tiêu dùng, cho nên một trong những yếu tố họ quan tâm nhất đó là trải nghiệm của người dùng phải tốt.Thời điểm Earable được phía Samsung mời sang Hàn Quốc làm việc với ban lãnh đạo, một trong những Phó chủ tịch tập đoàn Samsung (Senior Vice President), vốn đang trải qua thời kỳ mất ngủ kéo dài, đã bày tỏ sự quan tâm đặc biệt khi nghe mình trình bày về công nghệ lõi của Earable và những khả năng vòng đeo thông minh FRENZ có thể làm được.

Yếu tố thứ hai là sản phẩm của mình phải đem lại giá trị thực sự cho người dùng. Không chỉ đơn giản ở trải nghiệm tốt, mà sản phẩm phải nâng cao hiệu quả giấc ngủ cho người sử dụng, giúp cho người dùng ngủ ngon hơn, nhanh hơn, sâu hơn.

Yêu cầu số 3 của phía Samsung đối với mình tương đối đặc biệt, họ muốn Earable phải bán sản phẩm ở cả thị trường Hàn Quốc. Ban đầu Earable không có ý định phát triển ở thị trường Hàn mà chỉ tập trung phân phối cho thị trường Mỹ, châu Âu và Việt Nam. Khi họ đưa ra yêu cầu chúng tôi kinh doanh ở thị trường Hàn Quốc đồng nghĩa với việc họ rất kỳ vọng vào tiềm năng của sản phẩm, và đương nhiên họ sẽ hỗ trợ Earable trong việc bổ sung thêm nội dung tiếng Hàn hay phân phối và kinh doanh ở thị trường bên đấy.

Hiện tại, FRENZ đã được nâng cấp ra sao so với khoảng một năm trước đây?

Trong khoảng thời gian 2021 – 2022, Earable tập trung phát triển công nghệ lõi, chẳng hạn tối ưu hóa tích hợp từ 4 con chip xuống còn 1 con chip. Sau rất nhiều cải tiến, thử nghiệm, cải tiến… Earable đã có được sản phẩm đạt chất lượng như kỳ vọng; các cảm biến khô độc quyền sử dụng trên FRENZ đã chứng minh được sự chính xác, hoạt động ổn định sau hàng ngàn phiên ngủ. Loa truyền qua xương của FRENZ nghe hay hơn, âm lượng lớn hơn.

Bên cạnh đó, ứng dụng FRENZ trên iOS đã chạy mượt mà, ổn định, tính năng trợ lý thông minh (5S) đã được tích hợp tốt và đang thể hiện sự "thông minh" của FRENZ. Không chỉ vậy, ứng dụng FRENZ trên hệ điều hành Android đã cơ bản hoàn thành.

Đó là về khía cạnh công nghệ, còn về khía cạnh kiểu dáng, vật liệu, thiết kế, chúng tôi đã hợp tác với một nhà thiết kế từng làm việc tại Hermès để thiết kế cho sản phẩm của Earable, sản phẩm vòng đeo thông minh FRENZ hiện nay có kiểu dáng trang nhã, mềm, dẻo, dai, loa truyền qua xương hoạt động tốt nhưng không gây đau, gây khó chịu với người dùng. 

Trong chia sẻ vào năm ngoái, Earable sẽ dự kiến ra mắt ở thị trường Mỹ vào tháng 8/2022. Nhưng phải đếm mãi đầu năm nay mới bắt đầu ra mắt sản phẩm. Nguyên nhân của việc chậm trễ này là gì?

Có ba nguyên nhân chính. Đầu tiên, công ty đã gặp khó khăn trong việc tìm kiếm các bộ phận sản xuất cơ khí, các công nghệ phụ trợ như khuôn đúc, các vật liệu silicon, nhựa....công ty tìm ở cả Việt Nam, Trung Quốc hay Hàn Quốc đều không dễ tìm được đối tác đủ năng lực để đáp ứng yêu cầu khắt khe của Earable.

Bên cạnh đó, FRENZ là một sản phẩm rất đặc thù, sản phẩm soft, smart, vừa mềm mại vừa thông minh. Các sản hard, smart (cứng, thông minh) rất dễ tìm, ví dụ như đồng hồ, điện thoại hay tai nghe. Nhưng soft smart thì không dễ.

FRENZ được dùng phục vụ cho mục đích ngủ nên thiết bị phải đủ mềm mại (Soft) để đem lại cảm giác thoải mái, nhưng cũng phải đảm bảo yếu tố thông minh, chính xác, chất lượng cao (Smart),. Đó là lý do tại sao mình mất rất nhiều thời gian để có thể có được một bản thiết kế phù hợp.

Nguyên nhân thứ hai là công ty rất khắt khe trong việc lựa chọn, đánh giá và hợp tác với các nhà cung cấp. Chúng tôi đưa ra tiêu chí làm sao có thể tìm được những đối tác có năng lực, hàm lượng công nghệ cao, có mong muốn đồng hành trong dài hạn và có chung chí hướng với công ty, đó là mang được sản phẩm chất lượng cao cho người dùng.

Chưa kể, vì mình mới nên sản lượng sản xuất không nhiều và cũng không phải đơn vị sản xuất nào cũng giống Excelpoint trong việc sẵn sàng hỗ trợ mình sản xuất khi quy mô sản xuất chưa lớn.

Cuối cùng, đội ngũ Earable quyết định thực hiện mọi việc cẩn thận nhất có thể, không vội vàng chỉ để ra sản phẩm đúng ngày. Vì mỗi sản phẩm chỉ có một lần ra mắt duy nhất nên chúng tôi muốn làm tốt nhất có thể trước khi bán đại trà sản phẩm ra thị trường.

Đương nhiên, quyết định chậm lại đồng nghĩa với sức ép từ nhà đầu tư, từ khách hàng tiềm năng là rất lớn. Ai chẳng muốn ra mắt sản phẩm càng sớm càng tốt nhưng với Earale, mục tiêu tiên quyết của việc ra mắt đó là đem lại trải nghiệm tốt nhất cho khách hàng.

Nói nhiều đến thành tựu của công ty, vậy riêng bản thân anh trong năm qua có những thay đổi gì đặc biệt không?

Năm vừa qua, thành tựu lớn nhất mà bản thân mình đã làm có lẽ là xây dựng được một đội ngũ "thiện chiến", máu lửa, tâm huyết hơn rất nhiều. Bởi lẽ, Earable đang xây dựng và phát triển sản phẩm khó về mọi mặt, chưa bao giờ có một sản phẩm như FRENZ trên thị trường, nên đội ngũ phát triển phải là những người rất can đảm, tự vạch đường để đi, phải tự tìm kiếm các giải pháp.

Hiện nay, văn hóa làm việc ở Earable là "làm việc hiệu quả, reward xứng đáng". Thời gian gần đây, tôi yêu cầu mọi người trong công ty không được dùng To Do List, mà nói chuyện với nhau bằng Done list (tức là phải coi trọng những việc đã hoàn thành thay vì một list những việc mới chỉ làm chứ chưa xong, chưa hoàn thành). 

Sự khác biệt sẽ là gì?

Mọi người thường rất khó phân biệt được giữa làm việc và hoàn thành công việc. Bạn vạch ra một danh sách các đầu việc, bạn làm nó, và bạn coi như đã làm việc, nhưng thực chất không phải. Bạn phải chứng minh được rằng những việc bạn làm xong đó sẽ đem lại giá trị gia tăng gì cho công ty, đó mới là thành quả, là Done List.

Ở Earable, chúng tôi xây dựng văn hoá done list, làm việc mà 99% hoàn thành đồng nghĩa là chưa hoàn thành gì cả. Mọi người đều phải chứng minh giá trị bằng done list (list việc đã hoàn thành).

Trong thời gian tới Earable đặt mục tiêu quy mô nhân sự đến tháng 5/2024 lên đến 120 người, tức là hơn gấp đôi so với hiện nay, tập trung vào kỹ sư, chuyên gia về y học cũng như chuyên gia về AI và phát triển thị trường, đội ngũ chăm sóc khách hàng…

Tại thị trường Mỹ, công ty sẽ lên kế hoạch sẽ chuyển văn phòng về Boston và xây dựng đội ngũ bán hàng bên đó. Ngoài ra, công ty cũng sẽ xây dựng hệ thống phân phối, mở rộng các kênh bán lẻ, tìm kiếm đối tác ở Mỹ, châu Âu, Hàn Quốc. Tôi có dự định đưa nhân sự từ Việt Nam sang Mỹ và từ Mỹ về Việt Nam để những thành viên của Earable luôn có cơ hội nâng cao năng lực, ngày càng hoàn thiện mình hơn.

Vậy kế hoạch phát triển của Earable trong thời gian tới sẽ ra sao?

Về sản phẩm, Earable đang lên kế hoạch phát triển thêm một số những tính năng mới cho FRENZ. Hiện nay, công nghệ mới chỉ dừng lại ở việc tập trung vào tính năng ngủ: Giúp người dùng ngủ nhanh, ngủ sâu, dậy tỉnh táo. Earable đang muốn sản phẩm sau này sẽ phải có thêm những tính năng khác nữa, chẳng hạn như hỗ trợ việc thiền, thư giãn và mở rộng cho các bên thứ 3 có thể sử dụng sản phẩm. Ví dụ, một số đơn vị về giáo dục có thể dùng FRENZ để giúp cho trẻ em tập trung học tốt hơn và theo dõi được sự tập trung của bọn trẻ trong quá trình ôn bài.

Công ty cũng có kế hoạch sẽ phát triển thêm một dòng sản phẩm mới, nhỏ gọn hơn, giá rẻ hơn nhưng vẫn được trang bị các tính năng cần thiết hỗ trợ ngủ. Ngoài ra, Earable cũng đang nghiên cứu, phát triển và hy vọng có thể ra mắt dòng sản phẩm phục vụ cho y tế.

Ngoài ra, Earable Neuroscience sẽ kích hoạt vòng gọi vốn serie A vào đầu năm sau, hứa hẹn nhiều cơ hội và cả thử thách đang chờ đợi ở phía trước. Những thành viên Earable luôn tràn đầy nhiệt huyết và máu lửa với khát khao đóng góp cho việc cải thiện giấc ngủ nói riêng và nền khoa học sức khỏe nói chung trên toàn thế giới. 

Mục tiêu lớn nhất của công ty là đưa vòng đeo thông minh FRENZ của Earable Neuroscience ra thị trường toàn cầu, giúp hàng triệu người trên thế giới ngủ ngon hơn. Earable luôn trong tâm thế chào đón những con người tài năng, tìm kiếm những nhân sự nhiệt huyết để cùng nhau bước đi trên hành trình thử thách nhưng cũng rất thú vị và đáng tự hào. Khi đó, tôi sẽ có nhiều thời gian hơn để trò chuyện với bạn, còn giờ thì tôi phải làm việc tiếp đến 21 giờ đêm đây.

Cảm ơn anh!