Cùng "bố làm Chủ tịch, con làm TGĐ": Hòa Bình (HBC) đi đến nội chiến, Hóa chất Đức Giang "bình chân như vại"

Tháng 7/2020, ông Lê Viết Hiếu (SN 1992) - con trai ông Lê Viết Hải được bầu làm Tổng giám đốc Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình (mã: HBC) thay cho ông Lê Viết Hải. Thời điểm đó, ông Lê Viết Hải - Chủ tịch kiêm CEO Hoà Bình thôi giữ vị trí CEO để phù hợp với quy định về quản trị doanh nghiệp, khi chủ tịch HĐQT không được kiêm nhiệm CEO của cùng một công ty đại chúng.

Nhưng sau hai năm tại vị, đến tháng 7/2022, ông Lê Viết Hiếu thôi giữ chức vụ Tổng giám đốc tại Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình, chuyển sang giữ chức vụ Phó tổng giám đốc thường trực.

Lý do ông Lê Viết Hiếu thôi giữ chức vụ Tổng giám đốc được Hòa Bình cho biết là do công ty thực hiện theo đúng quy định của Luật Doanh nghiệp 2020:  Đối với công ty đại chúng, theo quy định của Luật doanh nghiệp thì Giám đốc hoặc Tổng giám đốc không được là người có quan hệ gia đình của người quản lý doanh nghiệp (bao gồm chủ doanh nghiệp tư nhân, thành viên hợp danh, Chủ tịch Hội đồng thành viên, thành viên Hội đồng thành viên, Chủ tịch công ty, Chủ tịch Hội đồng quản trị, thành viên Hội đồng quản trị…).

Tuy vậy, vì vẫn muốn con trai kế nghiệp, đến cuối năm 2022, ông Lê Viết Hải một lần nữa muốn rút lui khỏi vị trí Chủ tịch HĐQT Hòa Bình, nhường ''ghế nóng'' cho ông Nguyễn Công Phú để đề cử ông Lê Viết Hiếu đảm nhận chức vụ Tổng giám đốc vào kỳ ĐHĐCĐ năm 2023.

" Điều này để đảm bảo tính pháp lý cho con trai tôi là Lê Viết Hiếu từ phó tổng giám đốc thường trực trở thành tổng giám đốc. Bởi theo quy định của luật, nếu tôi là thành viên Hội đồng quản trị thì người trong gia đình không được giữ chức tổng giám đốc.

Hòa Bình đang trống chức vụ tổng giám đốc và Hiếu cũng trong tình trạng "danh không chính, ngôn không thuận". Lên tổng giám đốc cho Hiếu có điều kiện phát huy vai trò của mình hơn " - ông Lê Viết Hải nói trong một bài phỏng vấn báo chí.

Thế nhưng, bước chuyển giao quyền lực này lại không diễn ra êm đẹp khi ngay sau đó, một cuộc nội chiến đã bùng nổ giữa hai phe ông Nguyễn Công Phú và ông Lê Viết Hải khi cả hai đều khẳng định mình là Chủ tịch hợp pháp. Nhóm ông Phú trả lời truyền thông nói rằng ông Hải quay xe, tham lam quyền lực. Trong khi đó, ông Hải nói rằng ông Phú đã bội ước khi không giữ lời hứa đồng thuận với mình trong việc quản trị tập đoàn.

Sau ba tuần tranh chấp, ngày 19/1/2023, Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình công bố ông Lê Viết Hải vẫn tiếp tục giữ chức danh Chủ tịch Hội đồng quản trị và người đại diện theo pháp luật của công ty. Đồng thời, hoãn thi hành việc bổ nhiệm chức vụ Tổng giám đốc cho ông Lê Viết Hiếu; hoãn thi hành việc bầu ông Nguyễn Công Phú vào chức vụ Chủ tịch HĐQT.

Còn ông Phú đến giữa tháng 2/2023 đã xin rút khỏi HĐQT Hoà Bình. Một vị Tổng giám đốc HBC là Lê Quốc Duy - người đứng về phía ông Phú sau đó cũng xin từ nhiệm.

Vì vậy hiện tại, con trai ông Hải - ông Lê Viết Hiếu vẫn đang là Phó Tổng giám đốc thường trực của Hoà Bình và chưa thể lên làm Tổng giám đốc, do đó cơ cấu lãnh đạo Hoà Bình vẫn đang đúng với quy định của Luật doanh nghiệp.

Tính đến đầu năm 2023, cá nhân ông Lê Viết Hải và gia đình sở hữu tổng cộng 21% vốn Xây dựng Hoà Bình.

Thực tế, không chỉ tại Hoà Bình, việc Chủ tịch HĐQT và Tổng Giám đốc có quan hệ huyết thống còn xuất hiện tại doanh nghiệp niêm yết lớn khác là Công ty Cổ phần Tập đoàn Hóa chất Đức Giang (mã: DGC), tuy nhiên doanh nghiệp này chưa có động thái tách bạch hai vị trí để phù hợp với luật định.

Hiện nay, Chủ tịch Đào Hữu Huyền (SN 1956) là cha ruột của Tổng Giám đốc Đào Hữu Duy Anh (SN 1988). Ông Huyền giữ chức Chủ tịch HĐQT DGC từ năm 2007, còn ông Duy Anh giữ vai trò Tổng Giám đốc DGC từ tháng 3/2020.

Bởi yếu tố này, tại ĐHĐCĐ thường niên năm 2023 vừa qua của Đức Giang, một cổ đông đã hỏi ông Huyền về kế hoạch sắp xếp lại hai vị trí này trong doanh nghiệp theo đúng quy định.

Trả lời vị cổ đông, Chủ tịch Đức Giang cho biết nhiệm kỳ của HĐQT hiện tại còn hai năm. Ông đã trao đổi với Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước, sau hai năm nữa khi kết thúc nhiệm kỳ, ông có thể từ chức để đảm bảo quy định và để ông Duy Anh tiếp tục là Tổng giám đốc Đức Giang.

Tính đến cuối năm 2022, ông Huyền nắm gần 69,8 triệu cổ phiếu DGC (tương đương 18.38% vốn điều lệ), còn ông Duy Anh nắm hơn 11,4 triệu cổ phiếu DGC (tương ứng 3.01% vốn).