Cùng được miễn hàng trăm tỷ lãi vay, tại sao Xi măng Quang Sơn phát sinh lợi nhuận còn Quốc Cường Gia Lai thì không?

Năm 2016, Công ty Xi măng Quang Sơn sau 5 năm vận hành liên tục thua lỗ với tổng mức lỗ của giai đoạn 2011-2015 lên đến hơn 1.300 tỷ đồng đã được Chính phủ hỗ trợ và cho xoá lãi vay phát sinh tại Ngân hàng Phát triển trong thời kỳ 2011-2016 và xoá lãi quá hạn của khoản vay từ Bộ Tài chính.

Báo cáo tài chính của Tổng Công ty Xây dựng Công nghiệp Việt Nam (Vinaincon) – công ty mẹ sở hữu 100% vốn của Xi măng Quang Sơn – cho biết công ty đã được giảm 508 tỷ đồng chi phí lãi vay và chi phí bảo lãnh theo phương án tái cơ cấu được phê duyệt.

Khoản lãi vay được giảm này được ghi nhận vào doanh thu hoạt động tài chính năm 2016 dẫn đến việc Xi măng Quang Sơn bất ngờ có lãi 369 tỷ đồng thay vì lỗ 283 tỷ đồng như kế hoạch.

Vinaincon qua đó cũng có lãi trước thuế 538 tỷ đồng sau 5 năm gánh lỗ từ Xi măng Quang Sơn. Vinaincon hoạt động chính trong lĩnh vực xây lắp, hiện do Bộ Công thương nắm giữ gần 83% vốn.

Cũng trong một tình huống tương tự, với việc trả toàn bộ nợ gốc và lãi tại thời điểm 31/3/2017 như đề xuất, CTCP Quốc Cường Gia Lai có thể được Ngân hàng BIDV chi nhánh Quang Trung miễn giảm 237 tỷ đồng lãi vay. Hai bên vẫn đang trong quá trình hoàn tất các thủ tục pháp lý liên quan đến việc chấp thuận miễn giảm lãi vay.

Tuy nhiên, khác với Quang Sơn, QCGL sẽ không phát sinh bất cứ khoản lợi nhuận nào từ số lãi vay được miễn giảm. Trao đổi với chúng tôi, chủ tịch QCGL bà Nguyễn Thị Như Loan cũng đã xác nhận điều này.

Khác biệt nằm ở việc toàn bộ số chi phí lãi vay được miễn giảm của QCGL chưa được ghi nhận vào chi phí mà được vốn hoá vào giá trị bất động sản dở dang (hàng tồn kho) của dự án Phước Kiển, huyện Nhà Bè, Tp.HCM.

Thông tin về miễn giảm lãi vay trên BCTC kiểm toán năm 2016 của Quốc Cường Gia Lai

Khi được miễn giảm lãi vay phải trả thì QCGL sẽ ghi giảm tồn kho tương ứng. Tác động từ số lãi vay được miễn – nếu có – lên kết quả kinh doanh chỉ có khi QCGL tiến hành bán hàng và/hoặc chuyển nhượng dự án Phước Kiển.

Trong khi đó, khoản lãi vay được miễn giảm của Xi măng Quang Sơn phát sinh trong giai đoạn công ty đã đi vào vận hành – tức đã ghi nhận vào kết quả kinh doanh. Do đó, khi được giảm, công ty sẽ được hoàn nhập tương ứng dẫn đến phát sinh khoản lãi bất thường trong năm 2016.

Phương án tái cơ cấu nợ của Xi măng Quang Sơn