Cuộc chiến chống lạm phát của Fed sẽ về đâu nếu Donald Trump thẳng cử?

Fed có thể ra chính sách tiền tệ hạn chế hơn so với dự kiến

Nhiều chuyên gia cho rằng, Donald Trump giành lại Nhà Trắng là một động thái có thể đưa ngân hàng trung ương Hoa Kỳ trở lại tầm ngắm của cựu tổng thống đảng Cộng hòa.

Đồng thời, chương trình nghị sự thuế quan của Trump cùng với mục tiêu trục xuất hàng triệu lao động không có giấy tờ và khả năng thâm hụt ngân sách gia tăng sẽ làm bùng phát lại áp lực giá cả hiện đang dịu đi và có khả năng thúc đẩy Fed phản ứng bằng chính sách tiền tệ hạn chế hơn so với dự kiến hiện nay.

Hơn thế nữa, các nhà dự báo cho rằng, kế hoạch áp thuế 10% đối với hàng hóa nhập khẩu, thậm chí là mức thuế cao hơn đối với các sản phẩm của Trung Quốc  của Trump sẽ tạo ra một đợt tăng đột biến về lạm phát. Trong khi việc trục xuất sẽ đẩy tiền lương của những người lao động còn lại lên cao, làm tăng thêm áp lực.

Ví dụ, một mô hình của Oxford Economics xem xét các lập trường chính sách có thể có của các ứng cử viên dự đoán rằng dưới chính quyền Trump thứ hai, một biện pháp lạm phát loại trừ giá thực phẩm và năng lượng được Fed theo dõi chặt chẽ sẽ đạt đỉnh từ 0,3 đến 0,6 điểm phần trăm so với mức dự kiến theo luật và chính sách phân bổ hiện tại.

"Chương trình kinh tế của Trump vốn mang tính lạm phát. Thuế quan cao hơn nhiều, chính sách tài khóa mở rộng và trục xuất hàng loạt người nhập cư: Tất cả những yếu tố này sẽ kết hợp với nhau để làm tăng lạm phát và lãi suất cao hơn mức bình thường", Mark Sobel, chủ tịch Hoa Kỳ tại Diễn đàn các tổ chức tài chính và tiền tệ chính thức và là cựu chiến binh của Bộ Tài chính Hoa Kỳ dưới thời cả tổng thống Dân chủ và Cộng hòa cho biết.

Về vấn đề này, Diane Swonk, nhà kinh tế trưởng của KPMG US cho biết thêm, trong một lưu ý rằng việc Trump tăng thuế quan cùng với lệnh hạn chế "mạnh" đối với người lao động nước ngoài có nghĩa là "lạm phát sẽ bùng phát trở lại", điều này có thể buộc Fed phải giữ lãi suất ở mức hiện tại trong thời gian lâu hơn nữa.

Còn theo Oscar Munoz, chiến lược gia vĩ mô trưởng của Hoa Kỳ tại TD Securities, cách tiếp cận thương mại của Biden và Harris "vẫn còn cách xa những gì Trump đã đề xuất liên quan đến chính sách thuế quan". Theo các hành động thương mại dự kiến do chính quyền Harris theo đuổi, Oscar Munoz cho hay không dự đoán những chính sách đó sẽ gây ra rủi ro có ý nghĩa đối với dự báo lạm phát/tăng trưởng.

Các nhà phân tích của Evercore ISI tin rằng, Fed sẽ phản ứng chậm hơn so với thị trường đối với triển vọng mới nếu Trump thắng cử. Nhưng một chiến thắng của Trump có thể khiến các nhà hoạch định chính sách giảm bớt một số đợt cắt giảm hiện đang được mong đợi cho năm tới, thậm chí có khả năng chuyển sang tăng lãi suất vào cuối năm 2025.

Khi được hỏi chương trình nghị sự chính sách của Trump sẽ chống lại kỳ vọng của các nhà kinh tế về lạm phát cao hơn như thế nào, Thư ký báo chí quốc gia của chiến dịch Trump, Karoline Leavitt cho biết, người dân Mỹ không cần các nhà kinh tế cho họ biết tổng thống nào mang nhiều tiền hơn vào túi họ.

"Khi Tổng thống Trump trở lại Nhà Trắng, ông sẽ thực hiện lại chương trình nghị sự ủng hộ tăng trưởng, ủng hộ năng lượng, ủng hộ việc làm để giảm chi phí sinh hoạt và nâng cao đời sống của tất cả người dân Mỹ", Karoline Leavitt nhấn mạnh.

Đảo ngược chính sách để đối phó cú sốc lạm phát

Vẫn chưa rõ Fed sẽ tính đến tác động của chiến thắng của Trump như thế nào, nhưng ít nhất một cựu thống đốc ngân hàng trung ương Hoa Kỳ tin rằng Fed cần phải bắt đầu tính đến điều này ngay cả khi cân nhắc đến việc cắt giảm lãi suất trong ngắn hạn.

"Nếu chiến thắng của Trump có vẻ khả thi, Fed sẽ cần cân nhắc liệu việc cắt giảm dựa trên dữ liệu hiện tại có hợp lý hay không nếu các hành động tài khóa có khả năng khiến họ cần phải đảo ngược chính sách để chống lại các cú sốc lạm phát nếu các chính sách được công bố công khai của ông được thông qua", cựu lãnh đạo Fed Boston Eric Rosengren đã viết trên trang mạng xã hội X vừa qua.

Tuy nhiên, Chủ tịch Fed Richmond Thomas Barkin đã cảnh báo về điều đó. Ông chia sẻ trước báo chí: Tôi nghĩ sẽ rất khó để đưa ra chính sách ngày nay nếu không tính đến kỳ vọng về các hành động trong tương lai của Phính phủ.

Trong khi đó, đầu tháng này, Chủ tịch Fed Jerome Powell đã từ chối bình luận trước Quốc hội về những tác động của bất kỳ thay đổi chính sách nào trong tương lai như tăng thuế quan.

Còn nhiều ẩn số

Jason Furman, cựu chủ tịch Hội đồng cố vấn kinh tế trong chính quyền Obama và hiện là giáo sư kinh tế tại Đại học Harvard, cho biết sự thay đổi về lạm phát sẽ diễn ra chậm rãi. "Bạn không nói đến lạm phát 5, 6%", ông nói, nhưng lạm phát sẽ cao hơn mức bình thường và chính sách tiền tệ cũng sẽ chặt chẽ hơn.

Một Trump chiến thắng sẽ phản ứng thế nào với Fed cắt giảm hoặc thậm chí đảo ngược bất kỳ đợt cắt giảm lãi suất nào cũng là một ẩn số khác. Trong nhiệm kỳ của mình, Trump đã từng đụng độ với Powell, người mà ông bổ nhiệm làm giám đốc Fed, nhưng gần đây đã nói với Bloomberg rằng, ông sẽ không cố gắng lật đổ Powell trước khi nhiệm kỳ chủ tịch của ông kết thúc vào năm 2026.

Barry Eichengreen, giáo sư kinh tế và khoa học chính trị tại Đại học California cho biết tại một sự kiện ở Peru rằng, có khả năng Trump sẽ cải tổ Fed nếu cơ quan này phản đối những tác động phụ từ các lựa chọn chính sách của ông.

"Đến tháng 5 năm 2026, Tổng thống Trump sẽ có lựa chọn đơn giản hơn là đề cử một chủ tịch Fed dễ tính hơn, người sẽ không hành động để bù đắp áp lực lạm phát gia tăng, mà ngược lại còn khiến chúng trở nên tồi tệ hơn", Eichengreen cho biết thêm.

Tuy nhiên, các nhà đầu tư có thể phải chịu chi phí lớn hơn nhiều nếu Fed can thiệp mạnh tay. Scott Lincicome, chuyên gia về chính sách thương mại tại Viện Cato cho biết, ít nhất có thể thấy một số phản ứng của thị trường ngay cả đối với những nỗ lực làm suy yếu tính độc lập của Fed và điều đó có thể thúc đẩy các quan chức được bầu xem xét lại những hành động như vậy./.