Đại sứ Mỹ ca ngợi công lao của cố Thủ tướng Phan Văn Khải trong quan hệ Việt-Mỹ

"Thay mặt Phái đoàn Hoa Kỳ tại Việt Nam, tôi xin gửi lời chia buồn chân thành về việc nguyên Thủ tướng Phan Văn Khải từ trần. Chúng tôi xin gửi những suy nghĩ và lời cầu nguyện của mình tới gia đình ông và người dân Việt Nam trong thời khắc đau buồn này", Đại sứ Kritenbrink nói.

Người đại diện của Chính phủ Mỹ tại Việt Nam cũng nhấn mạnh ông Phan Văn Khải là Thủ tướng đầu tiên của Việt Nam thăm Mỹ và cuộc gặp lịch sử của ông với Tổng thống Mỹ George W. Bush vào năm 2005 đã giúp hai nước vượt qua quá khứ đau thương và hiện thực hóa những tiềm năng vô tận trong tương lai chung tươi sáng của hai quốc gia.

"Đóng góp của Thủ tướng Phan Văn Khải cho quan hệ đối tác Việt – Mỹ tiếp tục có ảnh hưởng lâu dài tới mối hợp tác đang phát triển nhanh chóng của chúng ta trong thương mại, an ninh khu vực và giao lưu nhân dân. Sự nghiệp của ông, một nhà cải cách bình dị mà kiên định, sẽ tiếp tục có tác động đến Việt Nam trong những thế hệ tới", Đại sứ Kritenbrink nhấn mạnh.

Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Daniel J. Kritenbrink.

Ngày 21/6/2005, đương kim Thủ tướng Phan Văn Khải gặp Tổng thống Mỹ George Bush tại Nhà Trắng. Trong chuyến công du lịch sử, tương lai quan hệ Việt Mỹ và các chiến lược tăng cường hợp tác đã được bàn thảo nhằm nối dài những thành tựu mà hai nước đã đạt được kể từ khi bình thường hóa quan hệ năm 1995 và ký kết Hiệp định Thương mại song phương năm 2001.

Thời điểm năm 2005, giữa Việt Nam và Mỹ vẫn tồn tại rất nhiều trở ngại và khác biệt, từ văn hóa tới giải quyết hậu quả chiến tranh hay cách tiếp cận một số vấn đề nhạy cảm. Tuy nhiên, sau cuộc gặp kéo dài hơn 40 phút, người đứng đầu nước Mỹ đã thừa nhận những tiến bộ về tôn giáo, nhân quyền tại Việt Nam đồng thời khẳng định ủng hộ mạnh mẽ Việt Nam gia nhập WTO và nhận lời thăm chính thức Việt Nam - điều nằm ngoài sức tưởng tượng của nhiều người 10 năm trước.

Thượng nghị sĩ Mỹ John McCain, người từng bị bắt khi tham chiến tại Việt Nam, cũng thừa nhận: "Sự hiện diện của ngài Thủ tướng ở Washington chứng tỏ hai quốc gia từng ở hai bên chiến tuyến có thể trở thành bạn bè".

Sau cuộc hội đàm giữa Thủ tướng Phan Văn Khải và Tổng thống Bush, Nhà Trắng đã phát đi thông cáo chung, nhấn mạnh mối quan hệ Việt – Mỹ dựa trên sự tôn trọng lẫn nhau, phát triển quan hệ thương mại và kinh tế, chia sẻ những lợi ích hoà bình khu vực, thịnh vượng và an ninh tại khu vực Đông Nam Á và châu Á - Thái Bình Dương. Đồng thời, tăng cường hợp tác trên nhiều lĩnh vực cả hai bên đều quan tâm.

Hai nhà lãnh đạo cũng khẳng định tiếp tục đối thoại về các vấn đề còn tồn tại bất đồng nhưng nhấn mạnh lợi ích chung của hai nước trong việc đẩy mạnh hợp tác song phương trên cơ sở quan hệ đối tác lâu dài và bền vững.