Đâu là lý do khiến UBTV Quốc hội đề nghị cấm tuyệt đối nồng độ cồn khi lái xe?

Cấm tuyệt đối nồng độ cồn khi lái xe để bảo vệ nhân dân

Chiều 22/5, tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 7, Quốc hội thảo luận phiên toàn thể tại hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ. 

Trước khi tiến hành thảo luận, Quốc hội nghe Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Lê Tấn Tới trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết hầu hết các ý kiến đều nhất trí và có góp ý cụ thể đối với Phương án quy định cấm “điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn”. 

Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí với dự thảo Luật và hầu hết các ý kiến trên nhằm bảo vệ tính mạng, sức khỏe, tài sản cho người dân, bảo vệ nguồn lực cho xã hội, bảo vệ tuổi thọ của giống nòi. Do đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Quốc hội cho giữ quy định này tại khoản 2 Điều 10 dự thảo Luật đã tiếp thu, chỉnh lý.

Làm rõ vấn đề về cấm tuyệt đối nồng độ cồn để bảo vệ chính sức khoẻ của nhân dân, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới cho biết thêm, theo báo cáo của Bộ Công an thì từ tháng 6/2022 đến tháng 12/2023 thì số người chết, bị thương vì tai nạn giao thông đường bộ liên quan đến rượu bia chiếm 20% tổng số người chết, bị thương vì tai nạn giao thông đường bộ. Trong số đó 80% là lỗi do người điều khiển phương tiện đã sử dụng rượu, bia gây ra. Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới cũng dẫn thêm các số liệu báo cáo mới nhất của Bộ Y tế về các thương vong, chấn thương, tỉ lệ nạn nhân chấn thương sọ não vì tai nạn giao thông đường bộ... 

Sau khi nghe báo cáo của UBTV Quốc hội, Đại biểu Trần Văn Tuấn - ĐBQH tỉnh Bắc Giang cho biết nhất trí với quy định trên nhằm mục đích phòng ngừa, làm giảm tai nạn giao thông, giảm những rủi ro, thiệt hại tiềm tàng do việc sử dụng rượu, bia gây ra đối với tính mạng, sức khỏe, tài sản của chính người điều khiển, người tham gia giao thông, làm ảnh hưởng đến cuộc sống của các gia đình và toàn xã hội.

Đồng tình với Đại biểu Trần Văn Tuấn, Đại biểu Huỳnh Thị Ánh Sương - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ngãi cho rằng việc quy định cấm tuyệt đối nồng độ cồn sẽ khả thi hơn so với quy định cho phép nồng độ cồn ở ngưỡng nhất định. Với quy định cấm tuyệt đối nồng độ cồn thì người dân không uống rượu bia trước khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông. 

Nếu quy định có ngưỡng nhất định thì người dân khó xác định uống bao nhiêu, nhất là khi uống vào khó làm chủ bản thân và bị vượt ngưỡng. Hơn nữa quy định này đã dần đi vào cuộc sống, nhiều người dân đã từng bước hình thành thói quen “đã uống rượu bia thì không lái xe”. Do vậy đại biểu bày tỏ thống nhất với quy định của dự thảo Luật.

Cần thêm cơ sở thuyết phục về quy định cấm tuyệt đối nồng độ cồn khi lái xe

Cho ý kiến trước Quốc hội, Đại biểu Nguyễn Quang Huân - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Dương cho biết tại Kỳ họp thứ 6 trong phiên thảo luận tổ, đại biểu đã đề nghị không nên quy định cứng nồng độ cồn bằng 0 khi lái xe vì cho rằng, chúng ta nên quy định cùng xu hướng của các nước trên thế giới và việc lực lượng cảnh sát giao thông theo dõi mức vượt 0 hoặc là vượt ngưỡng 0,025 mg/lít khí thở, hoặc thậm chí có thể áp dụng trắc nghiệm bằng công nghệ số để kiểm tra sự tỉnh táo của người tham gia giao thông có nồng độ cồn trước khi xử phạt.

Trong đợt tiếp xúc cử tri tại Kỳ họp thứ 7 và trước Kỳ họp thứ 7, đại biểu cho biết, có cử tri nêu ý kiến kiến nghị tiếp tục giữ quy định nồng độ cồn bằng 0 như hiện nay để đảm bảo an toàn giao thông. Nhưng cũng có ý kiến cho rằng cấm như vậy thì quá chặt.

Đại biểu Nguyễn Quang Huân nhận thấy, trong số các đại biểu Quốc hội vẫn còn 2 luồng ý kiến khác nhau về vấn đề này. Vì vậy, đại biểu Nguyễn Quang Huân đề nghị Ban soạn thảo bổ sung thêm các cơ sở thuyết phục để Quốc hội quyết định sao cho Luật thông qua sẽ thấu tình đạt lý, đáp ứng được nguyện vọng của đa số nhân dân.

“Ví dụ như, có bao nhiêu phần trăm số vụ tai nạn giao thông do rượu bia gây ra và trong số vụ tai nạn do rượu bia ấy, có bao nhiêu phần trăm vụ, chủ yếu ở độ tuổi nào, các đặc điểm chung của các nhóm đối tượng vi phạm… 

Nếu số lượng vụ vượt ngưỡng chiếm đa số các vụ tai nạn do rượu bia gây ra và chỉ tập trung vào một số nhóm đối tượng nào đó thì có thể phân tầng và và áp dụng các biện pháp giáo dục truyền thông, nâng cao nhận thức, nghĩa là không nên quy định nồng độ cồn bằng 0. 

Ngược lại, nếu số liệu thống kê cho thấy, loại hình tai nạn do rượu bia gây ra chiếm tỉ lệ lớn, phân bổ ở mọi đối tượng, thành phần, độ tuổi không kể vượt ngưỡng hay dưới ngưỡng thì phải đưa quy định nồng độ cồn bằng 0 vào Luật. Có như vậy thì Luật được thông qua sẽ đảm bảo tính nghiêm minh, khách quan”, đại biểu nêu dẫn chứng.

Góp ý về quy định nồng độ cồn, Đại biểu Nguyễn Văn Cảnh - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Định nhận thấy, thời gian qua nhiều người dân bức xúc vì Nghị định 100 phạt rất nặng, uống ít cũng bị tịch thu bằng lái. Vì vậy, để người dân đồng thuận phần lớn, đại biểu Nguyễn Văn Cảnh cho rằng, Luật sau khi thông qua thì cần sửa đổi Nghị định 100 và phân hóa nếu uống bia, rượu ở mức thấp thì chỉ cần xử phạt hành chính để nhắc nhở mà không thu bằng lái, qua đó sẽ giải quyết được bất cập hiện nay.

Xử lý thế nào với nồng độ cồn nội sinh?

Quan tâm tới quy định cấm hành vi điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn, Đại biểu Trần Khánh Thu - Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Bình đề nghị giao Bộ Y tế ban hành quy trình kỹ thuật định lượng ethanol máu, có quy định cụ thể về diễn giải kết quả và giá trị tham chiếu đối với những trường hợp tham gia giao thông cần định lượng nồng độ cồn. 

Trong nhận định kết quả, cần có quy định đối với trường hợp dưới ngưỡng phát hiện của máy xét nghiệm nhưng cao hơn 0 để phân biệt các trường hợp bình thường không uống rượu vẫn có nồng độ cồn trong máu.

Đại biểu Trần Văn Tuấn - ĐBQH tỉnh Bắc Giang cũng cho ý kiến thêm rằng, quy định cấm nêu trên đã thực sự đầy đủ, chặt chẽ hay chưa, liệu có dẫn đến việc có trường hợp bị xử lý oan sai hay không, nhất là đối với người điều khiển phương tiện tham giao thông đường bộ mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn nội sinh?

Trong báo cáo của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cũng đã khẳng định: “Về nồng độ cồn nội sinh đến thời điểm hiện nay chưa có căn cứ rõ ràng và thực tiễn phát hiện là rất hiếm, có thể trao đổi với lực lượng chức năng để kiểm tra lại qua xét nghiệm máu nhằm không làm sai lệnh kết quả xử lý”. 

Đại biểu Trần Văn Tuấn đề nghị cần bổ sung quy định trong Luật về việc giao cho Chính phủ quy định chi tiết trường hợp cần xác định và cách thức xác định nồng độ cồn nội sinh đối với người bị bệnh khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông; nhằm tránh việc xử lý oan sai đối với các trường hợp này.

Cùng chung quan điểm, Đại biểu Nguyễn Quốc Hận - Đoàn ĐBQH tỉnh Cà Mau chỉ rõ về thực trạng nhiều nguời sử dụng rượu bia từ hôm trước nhưng hôm sau vẫn còn nồng độ cồn trong hơi thở, thậm chí ăn một số loại trái cây có khả năng lên men thì trong hơi thở cũng có nồng độ cồn. Đại biểu cho rằng, Luật cần điều chỉnh để không cản trở các hoạt động bình thường của xã hội, từ văn hóa ứng xử đến phát triển kinh tế - xã hội.