Để được miễn thuế TNCN khi bán căn nhà duy nhất là cả chặng đường đầy gian khó

Quy định tưởng chừng rất cụ thể nhưng trên thực tế để người dân được miễn khoản thuế TNCN khi bán căn nhà duy nhất là cả một chặng đường đầy khó khăn. Có rất nhiều người phải từ bỏ, tặc lưỡi nộp khoản thuế oan vì cứ phải chạy đi chạy lại với những thủ tục rắc rối.

Cách đây không lâu vợ chồng chị Hoàng Thị Lan quyết định bán căn nhà ở Đông Anh, Hà Nội để mua một căn hộ chung cư tại Linh đàm. Sau khi làm xong thủ tục công chứng với bên mua chị Lan mang hồ sơ đến Phòng Tài nguyên và môi trường của huyện để kê khai và nộp các khoản thuế cho nhà nước.

Trước đó, qua tìm hiểu luật thuế TNCN từ chuyển nhượng nhà ở, chị biết rất rõ mình được miễn khoản thuế này vì đây là căn nhà duy nhất của chị. Chị Lan đã hỏi cán bộ tiếp nhận hồ sơ ở Phòng Tài nguyên môi trường và được họ giới thiệu tới Chi cục thuế của huyện.

Chị Lan sang Chi cục thuế và được cán bộ thuế hướng dẫn là phải làm một bản cam kết có xác nhận của chính quyền xã trong đó phải ghi rõ nội dung: Yêu cầu xác nhận căn nhà trong hồ sơ là căn nhà duy nhất và có quyền sở hữu nhà ở, quyền sử dụng đất ở tính đến thời điểm chuyển nhượng tối thiểu là 183 ngày và cam kết chuyển nhượng toàn bộ nhà ở, đất ở. Hồ sơ kèm theo còn có sổ hộ khẩu, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất công chứng thì họ sẽ làm thủ tục miễn thuế TNCN cho chị.

Nghe lời cán bố thuế chị Lan về làm bản cam kết với nội dung như trên và mang tới UBND xã để xin xác nhận. Tuy nhiên, tại đây họ không xác nhận cho chị và nói rằng họ chỉ xác nhận vợ chồng chị là người dân ở xã và đang có hộ khẩu thường trú tại đây còn nội dung trên họ cương quyết không xác nhận với lý do làm sao họ biết được chị có 1 căn nhà duy nhất hay không...

Dù đã giải thích nhiều và nói khó này nọ nhưng cuối cùng chị cũng đành phải ra về. Chị Lan quyết định quay lại Chi cục thuế trình bày khó khăn nhưng nhân viên thuế khẳng định một câu như đinh đóng cột rằng nếu không xin xác nhận được thì họ sẽ không thể giải quyết và chỉ còn cách nộp thuế.

Những thủ tục răc rối khiến người nộp thuế rơi vào tình trạng bế tắc mà không biết phải kêu ai.

Mất mấy ngày trời chờ đợi, hỏi han, chạy đi chạy lại vất vả chỉ vì mỗi một chữ ký xin xác nhận của chính quyền địa phương mà không thành. Mệt mỏi, chán nản lại mất cả việc chị đành nhắm mắt nộp khoản thuế TNCN là 2% trên giá trị hợp đồng trong uất ức.

Trường hợp của chị Lan chỉ là một ví dụ điển hình, trên thực tế có rất nhiều người cũng rơi vào cảnh ngộ tương tự. Việc chứng minh mảnh đất là sở hữu duy nhất cho đến nay vẫn chưa có một quy định cụ thể nào vì có rất nhiều trường hợp khác nhau. Chính vì vậy tùy từng địa phương, chi cục thuế sẽ có những yêu cầu khác nhau và người bán nhà cần phải thực hiện theo.

Có một điều boăn khoăn và rất cần có câu trả lời thỏa đáng của người dân đó là tại sao Luật quy định rõ người nộp thuế TNCN tự khai, tự chịu trách nhiệm và nếu sau này cơ quan thuế kiểm tra phát hiện người nộp thuế có hành vi khai khống, sở hữu nhiều hơn một căn nhà tại thời điểm chuyển nhượng thì sẽ phạt người nộp thuế.

Vậy tại sao người dân vẫn phải làm cả núi thủ tục lằng nhằng, quy định mỗi nơi một kiểu khiến người dân rơi vào tình trạng dở khóc dở cười mà không biết phải kêu ai.