Đến lượt Toyota, Honda, Mazda dính bê bối - 'vết nhơ' của ngành công nghiệp ô tô Nhật Bản?

Vụ bê bối mới nhất xung quanh các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản đã lan đến cả những công ty trước đây chưa bị ảnh hưởng, bao gồm cả Toyota Motor, làm suy yếu thêm danh tiếng về chất lượng của ngành công nghiệp ô tô Nhật Bản - vốn được xem là trụ cột trong lĩnh vực sản xuất của quốc gia này.

Toyota, Mazda Motor và nhà sản xuất xe máy Yamaha Motor đã đình chỉ việc bàn giao 6 mẫu xe do vi phạm quy định về kiểm tra an toàn do chính phủ yêu cầu.

Bộ Đất đai, Cơ sở hạ tầng, Giao thông và Du lịch Nhật Bản đã bắt đầu kiểm tra tại chỗ trụ sở chính của Toyota vào ngày 3/6. Bộ sẽ phân tích bối cảnh và điều kiện thực tế của các cuộc kiểm tra bằng cách thu thập tài liệu và tiến hành điều tra những người liên quan.

“Những hành vi này làm lung lay nền tảng của hệ thống chứng nhận và với tư cách là một nhà sản xuất ô tô, chúng tôi tin rằng đó là hành vi không bao giờ nên được thực hiện”, Chủ tịch Toyota Akio Toyoda cho biết trong một cuộc họp báo hôm 2/6.

Nhà sản xuất này chuẩn bị đóng cửa 2 dây chuyền sản xuất do công ty con Toyota Motor East Japan điều hành vào ngày 5/6, có khả năng ảnh hưởng đến hơn 1.000 nhà cung cấp. Toyota sẽ đàm phán bồi thường với từng công ty riêng lẻ về mọi tổn thất phải gánh chịu.

Những tín hiệu bất thường đã xuất hiện từ năm 2014. Tính đến cuối tháng 4, Toyota đã xuất xưởng tổng cộng khoảng 1,7 triệu chiếc xe nằm trong nhóm 7 mẫu xe có vấn đề. Một số trong đó đã bị ngừng sản xuất. Cuộc điều tra đang diễn ra và sẽ có kết quả đầy đủ vào cuối tháng 6. Có thể sẽ có thêm những mẫu xe khác bị ảnh hưởng.

Trong 8 năm kể từ khi các vấn đề về chất lượng bắt đầu phát sinh tại các nhà sản xuất ô tô lớn của Nhật Bản, Toyota và Honda đều khẳng định không có hành vi sai trái nào. Bộ Giao thông vận tải đã ra lệnh cho các công ty này tiến hành điều tra mỗi khi phát hiện vấn đề, cho thấy các công ty này đều “chưa nghiêm túc” trong việc tự điều tra.

Trong hơn 2 năm qua, một loạt vụ bê bối đã xảy ra tại các công ty thuộc tập đoàn Toyota là Hino Motors, Toyota Industries và Daihatsu Motor.

Daihatdu đã tiến hành cải tổ quản lý vào tháng 3 và đưa ra các biện pháp nhằm ngăn chặn những sự cố tương tự trong tương lai. Trong giai đoạn đó, các vấn đề của Toyota vẫn chưa được đưa ra ánh sáng.

Một trong những mẫu xe mà Toyota đang tạm dừng sản xuất, Yaris Cross, ra mắt vào năm 2020, đồng nghĩa nó được phát triển khi các bê bối về chất lượng đang nổi lên ở một số công ty như Nissan Motor hay Subaru. Tuy nhiên, Toyota vẫn gửi dữ liệu thử nghiệm không đầy đủ để đảm bảo chứng nhận cho chiếc xe.

2 mẫu xe khác bị dừng sản xuất trước đó là Crown và Isis gặp vấn đề về bộ đếm thời gian túi khí.

Trong cuộc đàm phán về lượng hồi đầu năm, đại diện công đoàn đã phàn nàn với ban quản lý rằng công ty đang quá chú trọng vào việc tung ra các mẫu xe theo đúng lịch trình. Trong cuộc họp báo hôm 2/6, ông Toyoda thừa nhận “chúng tôi đã làm đi làm lại mọi thứ trong một khoảng thời gian ngắn”, điều mà “cuối cùng có thể đặt gánh nặng lớn lên các công nhân tại nhà máy”.

Vị chủ tịch này nói hồi tháng 1, sau vụ bê bối của Daihatsu rằng, ông sẽ đích thân “lãnh đạo quá trình chuyển đổi của tập đoàn”. Hôm 2/6, ông này không đề cập đến trách nhiệm của ban lãnh đạo Toyota, gồm cả chính ông, về những sự cố mới nhất.

Ngành ô tô là 1 phần cốt lõi trong lĩnh vực sản xuất của Nhật Bản, chiếm khoảng 20% giá trị xuất khẩu. Đặc biệt, Toyota trở thành công ty đầu tiên đạt lợi nhuận hoạt động hàng năm đạt 5.000 tỷ yen (32 tỷ USD) trong năm tài chính kết thúc vào tháng 3.

Hãng này dẫn đầu thế giới về doanh số bán hàng trong năm 2023, với 10,3 triệu xe – hơn Volkswagen 1 triệu xe.

Nguồn: Nikkei