DN đứng sau dự án 'thung lũng Silicon' hoang vắng tại Đà Nẵng: Sở hữu khối tài sản 100.000 tỷ, rót gần 50.000 tỷ cho 9 DA điện và loay hoay với khối trái phiếu khổng lồ

“Thung lũng silicon” hay còn được gọi là “Silicon Valley” – là nơi tọa lạc và khởi nguồn của các công ty công nghệ hàng đầu thế giới Alphabet ( Google), Chevron, Systems, Apple, Facebook,... Tính đến năm 2024, đã có gần 40 công ty trong danh sách Fortune 1000 có trụ sở chính đặt tại thung lũng silicon.

Ở Việt Nam, rất nhiều người cũng đã kỳ vọng sẽ có một “Thung lũng silicon” như vậy để có thể là nơi chắp cánh cho các công ty công nghệ trong nước. Và trên thực tế Việt Nam cũng đã có một vài khu công nghệ cao như vậy như Hòa Lạc hay Danang IT Park. Trong đó, dự án Danang IT Park cũng được kỳ vọng trở thành thung lũng Silicon của Việt Nam. 

Tuy nhiên, khu công nghệ thông tin tập trung Đà Nẵng lại đang rơi vào tình trạng đìu hiu, cỏ mọc um tùm, thậm chí nhiều tuyến đường trở thành nơi chăn thả bò. Theo tìm hiểu, dự án này năm xã Hòa Liên, Huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng. Dự án có tổng diện tích 341ha, tổng vốn đầu tư 2.744 tỷ đồng. Trong đó, giai đoạn 1 là 131ha (đã hoàn thành và sẵn sàng phục vụ các nhà đầu tư), giai đoạn 2 là 210ha dự kiến xây dựng trong vòng 5 năm (từ 2020 - 2025).

Tuy nhiên, khu công nghệ thông tin tập trung Đà Nẵng hiện khá vắng vẻ và đìu hiu. Một số tuyến đường thuộc dự án đã trở thành nơi chăn thả bò, cây cỏ dại mọc um tùm. Một số công trình đang trong tình trạng xây dựng dang dở, máy móc phục vụ việc xây dựng cũng trong tình trạng "đắp chiếu".

Được biết, chủ đầu tư của dự án là CTCP Phát triển khu công nghệ thông tin Đà Nẵng - được giới thiệu là một thành viên của tập đoàn Trung Nam Group. Ông Nguyễn Tâm Thịnh, Chủ tịch HĐQT Trung Nam Group từng là người đại diện theo pháp luật kiêm Chủ tịch HĐQT của Danang IT Park Development. Tuy nhiên, hiện nay chức vụ này đã được chuyển giao cho bà Đào Thị Minh Huệ. Doanh nghiệp có vốn điều lệ 777 tỷ đồng. 

Đầu năm 2022, lãnh đạo Trungnam Group cho biết, Danang IT Park đã thu hút được 3 nhà đầu tư, trong đó có 1 dự án FDI và 2 dự án trong nước. Danang IT Park cũng đã ký kết hợp tác thông qua hình thức trực tuyến với một đối tác từ Singapore về hợp tác đầu tư và phát triển 1 Data Center xanh với tiêu chuẩn và quy mô xứng tầm khu vực…

Đầu tháng 8/2024, CTCP Phát triển Khu công nghệ thông tin Đà Nẵng đã phát hành lô trái phiếu DTPCB2427001, với khối lượng 5.000 trái phiếu. Lô trái phiếu này có mệnh giá 100 triệu đồng/trái phiếu và giá trị theo mệnh giá phát hành là 500 tỷ đồng. Lô trái phiếu mới phát hành của Khu công nghệ thông tin Đà Nẵng được phát hành và hoàn tất trong ngày 16/7/2024, kỳ hạn 30 tháng. Lô trái phiếu sẽ đáo hạn vào ngày 16/1/2028.

Tài sản đảm bảo là 100 triệu cổ phần phổ thông phát hành bởi CTCP Năng lượng tái tạo Trung Nam. Trong đó, hơn 79,6 triệu cổ phần thuộc sở hữu của CTCP Đầu tư và Phát triển Năng lượng Trung Nam và hơn 20,4 triệu cổ phần thuộc sở hữu của ông Nguyễn Tâm Tiến.

TRUNG NAM GROUP - ÔNG TRÙM NĂNG LƯỢNG TÁI TẠO NHƯNG CÓ SỐ NỢ VAY KHỔNG LỒ

Về chủ sở hữu của CTCP Phát triển khu công nghệ thông tin Đà Nẵng, Trung Nam Group - công ty được thành lập vào 2004, xuất phát điểm là đơn vị trong lĩnh vực xây dựng. Công ty này được gây dựng bởi hai anh em doanh nhân nổi tiếng là ông Nguyễn Tâm Thịnh (sinh năm 1973) và ông Nguyễn Tâm Tiến (sinh năm 1967). 

Sau 20 năm hoạt động, hai vị doanh nhân này đã biến Trung Nam Group thành tập đoàn đa ngành hoạt động chính trong 5 lĩnh vực gồm năng lượng, hạ tầng - xây dựng, bất động sản, công nghiệp thông tin điện tử.

Lĩnh vực làm nên tên tuổi của Trung Nam Group là mảng năng lượng tái tạo. Theo thống kê, tập đoàn này có 9 dự án điện với tổng công suất thiết kế là 1.406 MW, sản lượng gần 4 tỷ kWH. Số tiền mà doanh nghiệp này đã bỏ ra để đầu tư vào các dự án trên lên đến hơn 48.200 tỷ đồng.

Thống kê từ VNDirect Research, hiện Trung Nam Group đang là nhà phát triển năng lượng tái tạo lớn nhất tại Việt Nam. Hai dự án lớn nhất của tập đoàn là điện mặt trời Trung Nam Thuận Nam sản lượng 1,2 tỷ kWh, tổng đầu tư 12.000 tỷ đồng và dự án điện gió Ea Nam, sản lượng 1,1 tỷ kWh, tổng đầu tư 16.500 tỷ đồng.

Để đáp ứng nhu cầu đầu tư lớn cho mảng năng lượng tái tạo, Trung Nam Group cần một nguồn vốn lớn để có thể thực hiện các dự án của mình. Theo đó, tập đoàn này đã liên tục tăng vốn và đi vay nợ trong những năm qua để đảm bảo dòng tiền.

Doanh nghiệp đã liên tục tăng vốn điều lệ từ 1.886 tỷ đồng lên 20.940 tỷ đồng chỉ trong 7 năm, tương ứng với mức tăng hơn 11 lần. 

 Đi cùng với việc tăng vốn, Trung Nam Group cũng tăng đi vay nợ trong những năm qua. Kênh đi vay ưa thích của doanh nghiệp này chính là phát hành trái phiếu. Tính đến cuối năm, toàn bộ nhóm Trung Nam vẫn còn 24.200 tỷ trái phiếu đang lưu hành. Trong đó, CTCP Điện gió Trung Nam Đăk Lăk 1 có một lô phát hành năm 2021 hiện còn đang lưu hành gần 9.500 tỷ đồng là lô lớn nhất.

Huy động một lượng trái phiếu lớn là "con dao hai lưỡi' khiến Trung Nam Group đang gặp nhiều khó khăn trong giai đoạn hiện nay. Thị trường trái phiếu gặp nhiều biến động vào năm 2022 đã khiến nhiều nhà đầu tư quay lưng bán lại lượng lớn trái phiếu mà doanh nghiệp này phát hành. Công ty này cũng đã nhiều lần công bố việc chậm trả trái phiếu. 

Nguyên nhân lớn nhất phải kể đến cho những khó khăn này là một số dự án điện của doanh nghiệp này đang vướng vào các khúc mắc pháp lý. Điển hình, dự án điện mặt trời Trung Nam - Thuận Nam bị EVN dừng huy động từ tháng 9/2022 với lý do không đáp ứng quy định hưởng giá FIT (giá bán điện cố định). Bởi, trong 172 MW hiện đang hoạt động có 86 MW trên diện tích đất (khoảng 108 ha) được chủ đầu tư thực hiện không đúng quy định pháp luật, tức đất chưa được chấp thuận, chưa đánh giá tác động môi trường, chưa nghiệm thu phòng cháy chữa cháy. Vì vậy, số điện trên diện tích đất thừa ra này không được EVN thanh toán tiền. 

Với những khó khăn nêu trên, các thành viên của Trung Nam Group đều báo lãi sụt giảm trong kỳ BCTC gần nhất họ công bố. 

Theo BCTC hợp nhất của Trung Nam Group năm 2022, tổng tài sản của công ty ở mức hơn 96.000 tỷ đồng; vốn chủ sở hữu đạt 27.914 tỷ đồng. Tuy nhiên, hệ số nợ phải trả trên vốn chủ sở hữu là 2,44 lần, tương ứng giá trị nợ phải trả ở mức 68.110 tỷ đồng, tăng 5,5% so với hồi đầu năm. Dư nợ trái phiếu tại thời điểm cuối năm là hơn 24.200 tỷ đồng, chiếm gần 36% tổng nợ. 

Vào tháng 7/2024, CTCP Năng Lượng Tái Tạo Trung Nam đã chuyển nhượng 19,9 triệu cổ phần của CTCP Điện mặt trời Trung Nam trong một thương vụ dàn xếp liên quan đến trái phiếu. Bên nhận chuyển nhượng bao gồm công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Năng Lượng Tái Tạo Á Châu (18 triệu cổ phần) và ông Nguyễn Thanh Bình (1,9 triệu cổ phần).

Về các bên sẽ tham gia nhận chuyển nhượng cổ phần CTCP Điện Mặt Trời Trung Nam, một trong những pháp nhân sẽ tham gia vào thương vụ là công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Năng Lượng Tái Tạo Á Châu. Được biết, doanh nghiệp này là công ty con của CTCP Kỹ thuật Công nghiệp Á Châu (ACIT).

Ngoài ra, ông Nguyễn Đăng Khoa - người cũng sẽ nhận chuyển nhượng 100.000 cổ phần Điện Mặt Trời Trung Nam cũng là là người có liên quan đến ACIT. Cụ thể, vị doanh nhân này hiện là Phó Tổng giám đốc của ACIT.

Theo giới thiệu, ACIT đã sở hữu 49% cổ phần của Nhà máy Điện Mặt trời Trung Nam từ năm 2021. Trong khi đó, Điện Mặt Trời Trung Nam có vốn điều lệ là 1.000 tỷ đồng. Như vậy, với việc công ty con nhận chuyển nhượng thêm 18 triệu cổ phần (tương đương 18% vốn) của Điện Mặt Trời Trung Nam, ACIT có thể ghi nhận công ty này là công ty con, còn nhóm Trung Nam có thể sẽ mất quyền kiểm soát Điện Mặt Trời Trung Nam.