Doanh nghiệp Nhôm Việt “vui tin mới không quên nhiệm vụ”

Theo quyết định mới đây của Bộ Công Thương, Việt Nam sẽ áp thuế chống bán phá giá tạm thời (không quá 120 ngày) đối với một số sản phẩm nhôm thanh đùn ép có xuất xứ từ Trung Quốc với mức thuế từ 2,46% -35,58%. Trước quyết định này, các doanh nghiệp sản xuất nhôm trong nước đều đánh giá cao và cho rằng đây là một quyết định quan trọng, cần thiết và kịp thời để các doanh nghiệp trong ngành yên tâm, đặt niềm tin vào sự đồng hành cũng như sự cam kết của Chính phủ.

Khó khăn cộng hưởng

Có thể nói, thời gian qua các doanh nghiệp sản xuất nhôm trong nước đã gặp phải những khó khăn rất lớn khi khi các sản phẩm nhôm giá rẻ, không rõ ràng về tiêu chuẩn chất lượng từ Trung Quốc ồ ạt tràn vào thị trường Việt Nam khiến cán cân thị thị phần giữa nhôm Trung Quốc và nhôm trong nước quay ngược hoàn toàn. Nếu như năm 2017, nhôm trong nước chiếm 70%, nhôm Trung Quốc chiếm khoảng 30% thì đến nay nhôm Trung Quốc đã hoàn toàn áp đảo với 70% thị phần và nhôm trong nước chỉ còn vỏn cẹn khoảng 30%.

Theo ông Trần Dũng - Giám đốc Công ty CP Nhôm Ngọc Diệp thì thời gian qua, các doanh nghiệp đã gặp phải những thách thức "chưa bao giờ có" khi các khó khăn dường như cộng hưởng nhau.

Đầu tiên là việc phía Trung Quốc đang áp dụng chinh sách hoàn thuế cho doanh nghiệp xuất khẩu nhôm từ 13-17% tạo ra lợi thế quá lớn về mặt giá cả.

Tiếp theo là việc hàng Trung Quốc tràn vào trong khi chúng ta chưa có hàng rào kỹ thuật về chất lượng nên không thể ngăn chặn từ gốc các sản phẩm chất lượng kém tràn vào thị trường. Cộng với việc công tác tuyên truyền chưa đảm bảo nên người tiêu dùng rất dễ đánh đồng các sản phẩm với nhau, không phân biệt được đâu là sản phẩm tốt, sản phẩm kém chất lượng. Trong khi các doanh nghiệp trong nước phải tuân thủ các tiêu chuẩn chất lượng rất khắt khe của Bộ Xây dựng và Tổng Cục tiêu chuẩn đo lường chất lượng thì hầu hết các sản phẩm nhôm nhập khẩu Trung Quốc lại không theo một quy chuẩn nào cả.

Thứ ba,sự "thua thiệt" của doanh nghiệp nhôm trong nước xuất phát từ việc có hiện tượng các sản phẩm nhôm có xuất xứ Trung Quốc được nhập lậu trốn thuế theo đường tiểu ngạch vào Việt Nam.

Như vậy, các sản phẩm nhôm Trung Quốc đã được hoàn thuế lại có một phần được nhập lậu trốn thuế đã dẫn đến tình trạng các doanh nghiệp nhôm trong nước đang gặp phải sự "cộng hưởng khó khăn". Việc này đã dẫn đến tình trạng nhiều doanh nghiệp trong nước đứng trước nguy cơ phá sản khi sản phẩm làm ra không tiêu thụ được, phải chấp nhận bán dưới giá thành sản xuất, thua lỗ kéo dài.

Do đó, ông Trần Dũng cho rằngviệc Bộ Công thương ban hành Quyết định 1480/QĐ-BCT là rất kịp thời, giúp các doanh nghiệp trong nước bước đầu cảm thấy yên tâm về sự đồng hành, hỗ trợ của chính phủ, từ đó các doanh nghiệp sẽ lấy lại niềm tin, khởi động lại quá trình sản xuất, đầu tư mở rộng quy mô.

Doanh nghiệp phải "tự cứu mình"

Bên cạnh những tác động tiêu cực, những diễn biến vừa qua của thị trường nhôm cũngcũng đã róng lên hồi chuông cảnh báo nghiêm túc để các doanh nghiệp sản xuất nhôm trong nước tự đánh giá lại năng lực cạnh tranh của mình. Quyết định 1480/QĐ-BCTcủa Bộ Công thương không phải là một chiếc phao hay một cái ô để các doanh nghiệp cố thủ bám vào.

Như vậy, các biện pháp phòng vệ thương mại chỉ có mục tiêu tạo ra một thị trường cạnh tranh cho mọi doanh nghiệp phát triển kinh doanh. Đối với các doanh nghiệp nhôm trong nước, việc phải tự đổi mới liên tục, cập nhật khoa học kỹ thuật, cải tiến quản trị nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm giá thành được xem là chìa khóa để giành thị phần.

"Khó khăn khách quan là không thể tránh khỏi, trong "nguy" lại có "cơ", trước những diễn biến tiêu cực vừa qua, doanh nghiệp đã xác định đi chậm nhưng chắc, chú trọng đầu tư công nghệ, nghiên cứu sản phẩm mới, nâng cao hiệu suất sản xuất cũng như tìm hướng xuất khẩu sản phẩm sang các thị trường như Mỹ, Canada, Hàn Quốc với nhiều hình thức linh động", ông Trần Dũng, Giám đốc công ty nhôm Ngọc Diệp chia sẻ.

Dây chuyền sản xuất hiện đại tại nhà máy nhôm Dinostar - Công ty CP Nhôm Ngọc Diệp.

Việc các doanh nghiệp sản xuất nhôm trong nước tìm đường tiếp cận thị trường quốc tế, đặc biệt là các thị trường khó tính, yêu cầu cao về chất lượng cũng là một hướng đi được đánh giá cao nhằm nâng cao giá trị gia tăng của sản phẩm.

Có thể dẫn ra ví dụ như đối với các sản phẩm của công ty Ngọc Diệp mới đây vừa kết nối xuất được sang Mỹ, Canada thì doanh nghiệp này đều phải thực hiện kiểm soát rất chặt đầu vào của các nguồn nguyên vật liệu, thậm chí mời trực tiếp đối tác sang tận nhà máy cùng kiểm soát nhằm minh bạch hóa nguồn gốc sản phẩm. Ngoài ra thì doanh nghiệp này cũng phải chủ động linh hoạt, đa dạng trong các hình thức hợp tác như vừa xuất sản phẩm mang thương hiệu DINOSTAR song song với hình thức hợp tác gia công với đối tác quốc tế.