Sếp Bảo Việt "dính" lao lý vì… 4,5 tỷ đồng?

Tỷ lệ hoa hồng cụ thể được áp dụng với từng loại sản phẩm BH, như BH hàng không, BH xe cơ giới, BH thân tàu và trách nhiệm dân sự của chủ tàu… nhưng không được vượt quá quy định của Luật Kinh doanh BH.

Nhưng để cạnh tranh và thúc doanh thu trong bối cảnh khó khăn, nhiều công ty bảo hiểm đã phải tăng tỷ lệ hoa hồng cho đại lý, doanh nghiệp môi giới bảo hiểm. Dĩ nhiên, thỏa thuận "ăn chia" diễn ra bên ngoài những bản hợp đồng, "lách" dưới nhiều hình thức.

Vì chạy đua doanh số

Chị Ng vốn là một nhân viên bán bảo hiểm xông xáo của công ty BH A tại Hải Phòng, vừa phải xin nghỉ việc. Lý do chính vì áp lực chỉ tiêu doanh thu quá lớn, khó đạt được mà thu nhập lại phụ thuộc vào tiền hoa hồng bán BH.

Theo chị Ng, với mỗi khách hàng mua BH, chị sẽ được hưởng từ 10 - 40% giá trị hợp đồng. Nếu kết quả kinh doanh tốt, đạt doanh thu cao thì công ty sẽ thưởng thêm cho nhân viên, tính ra tỷ lệ hoa hồng có thể lên tới 50%.

Dù vậy, mấy năm gần đây, chị Ng rất chật vật mới đảm bảo đủ doanh thu bán BH. Chưa kể, doanh thu chung của chi nhánh bị sụt giảm nên các khoản thưởng, hoa hồng cũng "chẳng bõ bèn gì" so với công sức, chi phí để kí được hợp đồng BH.

Từ năm 2009 trở về trước, Công ty vận tải biển M là khách hàng thân thiết của nhiều hãng bảo hiểm. Hàng năm, công ty thường mua nhiều loại BH, đơn cử: BH thân tàu với mức phí từ 0,65 - 1% giá trị tàu. Loại BH P&I (trách nhiệm dân sự chủ tàu) với mức phí từ 9 - 14 USD/DWT (trọng tải), một tàu cỡ 5.000 DWT sẽ phải chi khoảng 46.000 USD/năm tiền bảo hiểm.

Hay BH cho thuyền viên với các mức phí từ 10.000 - 15.000 USD/người, tùy theo phạm vi hoạt động của tàu biển (ở vùng biển Việt Nam, Đông Nam Á, Đông Bắc Á, toàn cầu…) Tổng số tiền chi mua BH cho tàu và thuyền viên mỗi năm thường khá lớn, lên tới vài tỷ đồng.

Theo một lãnh đạo công ty M, do mức bồi thường đối với các loại BH tàu biển, thuyền viên rất lớn nên đa phần các công ty BH trong nước thường tái BH cho công ty nước ngoài. Họ chỉ đóng vai trò là đại lý trung gian, "ăn" tiền hoa hồng chiết khấu vài phần trăm. Lãnh đạo này cho hay "Công ty BH cũng có chiết khấu lại cho chúng tôi một ít (tính trên giá trị hợp đồng - PV), nhưng khấu trừ luôn vào hóa đơn".

Vận tải tàu biển chính là nhóm khách hàng "màu mỡ" nhất của các hãng bảo hiểm

Theo quy định về an toàn hoạt động hàng hải, các công ty vận tải tàu biển bắt buộc phải mua BH. Đây chính là nhóm khách hàng "màu mỡ" nhất mà các hãng BH trong và ngoài nước đều cạnh tranh giành giật, chấp nhận tăng chiết khấu, tỷ lệ hoa hồng…

Nhưng mức chi hoa hồng cho đại lý, doanh nghiệp môi giới BH đều bị khống chế. Theo quy định của Thông tư 124 của Bộ Tài chính, tỷ lệ chi hoa hồng tối đa đối với bảo hiểm thân tàu và trách nhiệm dân sự chủ tàu biển, tàu pha sông biển là 5%, với tàu sông và tàu cá không quá 15%, bảo hiểm hàng hóa không quá 10%...

Chỉ là lỗi nhỏ?

Đầu tháng 4 vừa qua, vụ án chi sai quy định về hoa hồng đại lý xảy ra tại Công ty BH Bến Tre - công ty thành viên của Tổng Công ty BH Bảo Việt (thuộc Tập đoàn Bảo Việt), gây xôn xao dư luận.

Theo thông tin ban đầu, ông Trần Trọng Phúc, nguyên Tổng Giám đốc Tập đoàn Bảo Việt kiêm Tổng Giám đốc Tổng Công ty BH Bảo Việt và 2 thuộc cấp bị cáo buộc tội danh "thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" liên quan đến việc chi vượt hoa hồng đại lý tại Bến Tre, gây thiệt hại cho Nhà nước 4,5 tỷ đồng.

Sai phạm này đã xảy ra suốt thời gian dài (từ năm 2009 - 2011) nhưng lãnh đạo cấp trên, mà trực tiếp là ông Phúc, không nắm bắt tình hình, xử lý, và từ đó gây thiệt hại cho Nhà nước. Hiện, vụ việc đang được điều tra, làm rõ sai phạm cũng như xác định con số thiệt hại chính xác.
Trong thực tế kinh doanh BH phi nhân thọ, việc chi "vượt rào" tỷ lệ hoa hồng đại lý BH là có, song diễn ra "âm thầm" và theo thỏa thuận "ngầm" giữa công ty BH và đại lý, môi giới.

Tổng Công ty BH Bảo Việt hiện đang dẫn đầu thị trường BH phi nhân thọ Việt Nam với doanh thu phí BH gốc năm 2013 đạt hơn 5.663 tỷ đồng. Doanh nghiệp có vốn điều lệ 2.000 tỷ đồng, có mạng lưới gồm 67 công ty thành viên và 300 phòng giao dịch, cung ứng đa dạng sản phẩm như BH hàng không, bảo hiểm tàu biển, tàu sông, bảo hiểm xe cơ giới…

Theo Thu Hằng