Đôi cánh Vietnam Airlines "trĩu nặng" trong năm 2017?

Năm 2016, tuy tỷ giá không còn ảnh hưởng mạnh mẽ như 2015 tới lợi nhuận của HVN nhưng vẫn có ảnh hưởng đáng kể. Chiến thắng tháng 11 của Donald Trump hứa hẹn các chính sách cứng rắn mà ông sẽ thực hiện trong nhiệm kì sắp tới của mình. Bên cạnh đó, đi kèm với quyết định nâng lãi suất trong năm qua, Fed cũng đã công bố kế hoạch nâng lãi suất 3 lần vào năm 2017 sắp tới, mỗi lần tăng 0.25%. Nếu lộ trình trên được thực hiện, nếu kinh tế Mỹ phục hồi, đồng USD chắc chắn sẽ “mạnh” lên tương đối. Nhìn vào biểu đồ dưới đây để thấy, dù chỉ là nhận định tạm thời, chỉ số Dollar Index đã chính thức phá đỉnh 14 năm trở lại đây.

Hiện tại, Vietnam Airlines đang “khá thong dong” khi chỉ thực hiện biện pháp phòng ngừa ngắn hạn (dưới 3 tháng) cho những khoản chắc chắn phải trả. Tính đến cuối quý 2/2016, HVN đang gánh 5.360 tỷ nợ ngắn hạn, 55.000 tỷ vay và nợ thuê tài chính dài hạn. Trong đó, vay nợ bằng đồng USD đang “ôm trọn chiếc bánh” với gần 2.5 tỷ USD, chiếm tới 98%.

Trong viễn cảnh đồng USD tăng giá, kịch bản tăng 1% sẽ phần nào khiến cho doanh nghiệp lao đao bởi gánh thêm khoảng 1.100 tỷ do lỗ tỷ giá từ khoản vay nợ gốc gần 2,5 tỷ USD. 6 tháng đầu năm 2016, HVN đã phải ghi nhận 660 tỷ lãi vay và khoản lỗ 1033 tỷ do chênh lệch tỷ giá.

Không chỉ vậy, dòng tiền của Tổng công ty Hàng Không đang phụ thuộc rất nhiều vào tỷ giá. Ước tính, chi phí bằng USD chiếm 70% và doanh thu bằng ngoại tệ này chiếm khoảng 15% của Vietnam Airlines. Hiện hãng hàng không này cũng thực hiện nghiệp vụ sale and lease back tương tự Vietjet. Nghiệp vụ này giúp hãng hàng không giảm vay nợ ngoại tệ đáng kể nhưng vẫn phát triển được đội bay. Ngoại trừ năm “sale” máy bay cho các công ty thuê lại (leasing company) HVN ghi nhận lợi nhuận khủng, thì những năm “leaseback” HVN luôn phát sinh một khoản ngoại tệ để trả tiền thuê máy bay cho công ty này.

Hiện tại chủ trương của Vietnam Airlines sẽ thay mới toàn bộ máy bay. Từ dàn máy bay cũ Boeing 777 và Airbus 330 sẽ nâng cấp lên Boeing 787 và Airbus 350. Tính đến thời điểm cuối năm 21016, tổng công ty đã nhận 5 chiếc Airbus 350 và 9 chiếc Boeing 787 gia nhập vào đội tàu bay hiện đại thế hệ mới của Hãng. Số còn lại sẽ tiếp tục được bàn giao dần đến năm 2019. Trong số này, có 3 máy bay 350 sẽ “sale and leaseback” với công ty cho thuê máy bay toàn cầu Dubai Aerospace Enterprise (DAE). Theo thỏa thuận đã ký với DAE, Vietnam Airlines sẽ thực hiện bán và thuê lại 03 chiếc A350-900, trong đó 2 chiếc còn lại dự kiến được Airbus chuyển giao cuối năm 2016, đầu năm 2017.