Đừng "bào mòn" giá trị bản thân bằng việc so sánh với người khác: 1 giờ làm việc chú tâm bằng cả 1 ngày ngó nghiêng rồi phán xét

Dù đã đạt tới đỉnh cao sự nghiệp song Agnes de Mille vẫn cảm thấy bối rối.

Bà là một vũ công, đồng thời cũng là một biên đạo múa. Trong giai đoạn đầu của sự nghiệp, de Mille đã tạo ra vũ đạo cho một vở ballet có tên là Three Virgins and a Devil. Bà nghĩ rằng đó là một tác phẩm tuyệt vời, nhưng những người khác thì không.

Vài năm sau, de Mille biên đạo cho một vở ballet khác có tên là Rodeo. Lần này bà cũng nghĩ đó là một tác phẩm rất tốt, nhưng sự thực là vở ballet không thành công lắm về mặt thương mại.

Sau đó, de Mille biên đạo cho Oklahoma! - một show nhạc kịch của 2 tác giả Rodgers và Hammerstein - và thành công tức thì. Trong những năm sau đó, Oklahoma! đã được biểu diễn 2212 lần, ở cả trong nước lẫn quốc tế. Năm 1955, phiên bản phim chuyển thể đã thắng giải Oscar.

Agnes de Mille

Thành công của Oklahoma! Khiến bà trở nên bối rối. Bà đã nghĩ rằng bài biên đạo mình dành cho Oklahoma! là quá tầm thường, so với các tác phẩm khác. Bà cho biết: "Sau ngày công diễn Oklahoma!, tôi tự dưng trở nên nổi tiếng nhờ tác phẩm mà tôi nghĩ chỉ ổn thôi chứ chưa tốt bằng những tác phẩm trước kia. Tôi đã hoảng loạn và nghi ngờ tiêu chí đánh giá của chính mình."

Sự vô dụng của việc phán xét bản thân

Trong 2 năm qua, cứ đến thứ Hai và thứ Năm tôi lại đăng bài trên trang của mình. Có những ngày tôi cảm thấy việc viết thật dễ dàng, có những lúc tôi lại trải qua cảm giác giống như de Mille.

"Đây là một bài viết thú vị mà. Tại sao mọi người lại không thích nó?" Đôi khi, những bài tôi viết chơi chơi lại được đọc nhiều nhất tháng. Dù kết quả như thế nào thì tôi cũng đã nhận ra một điều: Chúng ta không thể nào đánh giá chính xác thành quả của mình."

Chính vì thế, đừng bao giờ phán xét bản thân. Bạn chẳng có quyền gì mà so sánh thành quả của mình với người khác. Bạn không có trách nhiệm phải xác định giá trị của nó. Bạn không có quyền nói "không" với bản thân.

Thay vào đó, trách nhiệm của bạn là sáng tạo. Việc bạn cần làm là chia sẻ những điều mình có.

Ai trên Trái đất này cũng là một người nghệ sĩ, biến mỗi ngày làm việc của mình trở thành tác phẩm nghệ thuật, bằng cách đổ mồ hôi công sức ra lao động. Tác phẩm của bạn sẽ được đánh giá bởi những người nghệ sĩ khác. Quan trọng là, bạn không được để cho những phán xét của bản thân ngăn cản mình làm việc cần làm. Chỉ những người chuyên nghiệp mới biết hành động đúng cách.

Hãy chú tâm vào công việc

Hồi còn đi học, tôi nhớ cô giáo mình đã nói thế này khi đi phát bài tập cho học sinh: "Đừng nhìn bài bạn, hãy chú tâm vào bài của chính các em."

Có lẽ cô ấy chỉ muốn dạy đứa trẻ 8 tuổi không gian lận, nhưng ẩn sau lời nói đó là một thông điệp sâu sắc vô cùng quan trọng: Bạn không cần quan tâm xem người bên cạnh đang viết gì. Đây là cuộc đua của bạn. Đây là bài tập bạn cần hoàn thành. Đây là câu trả lời bạn cần đưa ra. Việc bạn làm khác người ta cũng chẳng quan trọng, vấn đề là bạn phải làm cho xong nhiệm vụ của mình.

Công việc hiện tại của bạn cũng như vậy. Dù bạn muốn dành thời gian của mình như thế nào, mỗi sáng bạn đều cần thức dậy và hoàn thành công việc của mình.

Nếu những điều bạn làm không đáp ứng được kỳ vọng của người khác, bạn cũng chẳng cần bận tâm. Họ phán xét những điều bạn lầm dựa trên kinh nghiệm (thứ bạn không thể kiểm soát), thị hiếu và sở thích (thứ bạn không thể dự đoán), và kỳ vọng (thứ bạn không đặt ra) của riêng họ. Nếu sự lựa chọn của bạn không giống họ, bạn cũng không có nghĩa vụ phải quan tâm.

Việc bạn cần làm là hoàn thành công việc của mình, không phải phán xét nó. Hãy chú tâm vào công việc của mình, đừng mất công so sánh thành quả của mình với người khác.

Bài chia sẻ của James Clear - doanh nhân, nhiếp ảnh gia người Mỹ, đồng thời là tác giả của nhiều bài viết về lối sống, tiềm năng con người, phát triển bản thân,... Tác phẩm nổi tiếng nhất của ông là Atomic Habits.