Giá cá tôm tăng khi xuất khẩu thủy sản ấm dần

Trong tháng 11/2020, giá tôm nguyên liệu tại ĐBSCL tiếp tục tăng thêm 10 – 15% so với tháng 10/2020 do xuất khẩu thuận lợi, hàng tồn kho giảm. Hiện giá tôm thẻ chân trắng loại 22-25 con/kg giá 176.000 đồng, loại 26-30 con/kg giá 162.000 đồng/kg, loại 35-40 con/kg 135.000 đồng/kg, loại 55-60 con/kg giá 122.000 đồng/kg; tôm sú loại 20 con/kg giá 250.000 đồng/kg, loại 30 con/kg 215.000 đồng/kg.

Xuất khẩu tôm đang là điểm sáng khi tăng trưởng hai con số từ tháng 6 và tăng mạnh 25% trong tháng 9 và tháng 10, sang tháng 11 tiếp tục tăng 28% khi đạt 395 triệu USD. Tính đến hết tháng 11/2020, XK tôm đạt khoảng 3,5 tỷ USD, tăng gần 14% so với cùng kỳ năm 2019. Với mức duy trì tốt như hiện nay, XK tôm năm 2020 dự kiến đạt trên 3,85 tỷ USD, tăng 15% so với năm 2019.

Xuất khẩu tôm đang có nhiều cơ hội tăng thị phần tại hầu hết các thị trường khi nguồn cung tôm của nhiều quốc gia trên thế giới đang bị ảnh hưởng vì dịch COVID-19.

Tuy nhiên, bên cạnh các lợi thế đến từ các hiệp định thương mại tự do song phương và đa phương và lợi thế do việc kiểm soát tốt dịch bệnh COVID-19 tạo ra tính ổn định trong hoạt động nuôi trồng, chế biến và xuất khẩu, tôm Việt Nam cũng chịu cạnh tranh lớn từ Indonesia tại các thị trường Hoa Kỳ, EU, với Ấn Độ tại thị trường Nhật Bản…, nếu không đảm bảo chất lượng ổn định thì khó có thể duy trì bền vững những lợi thế hiện có.

Giá cá tra nguyên liệu tại ĐBSCL sau khi bắt đầu phục hồi từ tháng 10 cũng tiếp tục tăng trong tháng 11/2020 và hiện nay đang ở mức 22.000-22.500 đồng/kg (cá tra loại I từ 700-900g/con), tăng 4.000 - 6.000 đồng/kg so với những tháng đầu năm 2020 và tăng 2.000 - 3.000 đồng/kg so với cùng kỳ năm 2019. Giá cá tra giống cũng tăng lên mức 29.000 - 30.000 đồng/kg.

Nguyên nhân giá tăng do thị trường xuất khẩu khởi sắc, nhiều doanh nghiệp cũng tăng cường mua cá tra nguyên liệu để chế biến, chuẩn bị phục vụ nhu cầu thị trường được dự báo tăng cao dịp Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán 2021. Ngoài ra, nguồn cung cá tra nguyên liệu tại nhiều địa phương có phần hạn chế vì thời gian qua giá ở mức quá thấp, nhiều hộ nuôi đã giảm diện tích nuôi hoặc nuôi với mật độ thấp.

Xuất khẩu cá tra sau khi giảm sâu trong giai đoạn tháng 3-9/2020 với mức giảm từ 17-35% so với cùng kỳ năm trước, thì bắt đầu hồi phục từ tháng 10, với kim ngạch xuất khẩu tháng 10 tăng mạnh so với những tháng trước dù vẫn giảm 5% so với cùng kỳ; sang tháng 11 còn giảm 4%. Tính đến cuối tháng 11/2020, xuất khẩu cá tra đạt 1,34 tỷ USD, giảm 24% và ước cả năm nay sẽ đạt khoảng 1,54 tỷ USD, giảm 23% so với năm 2019.

Do ảnh hưởng của dịch COVID-19, xuất khẩu thủy hải sản các loại của Việt Nam giảm liên tục trong hai quý đầu năm nay. Bước sang quý III, xuất khẩu thủy sản bắt đầu hồi phục với mức tăng trong tháng 9/2020 đạt trên 12% so với cùng kỳ năm ngoái, sau khi sụt giảm liên tục từ đầu năm do tác động của dịch Covid 19. Lý do bởi kể từ cuối quí 3/2020, tình hình nhập khẩu cá tra ở một số thị trường lớn đã tích cực trở lại, trong đó một trong những nguyên nhân chính từ thị trường Trung Quốc đại lục và – đặc khu hành chính Hồng Kông, nhất là ở Trung Quốc, do dịch COVID-19 ở nước này đã được kiểm soát tương đối tốt, các hoạt động nhà hàng trở lại, nhu cầu tăng trở lại, và mùa lễ hội đang đến gần. Nhờ vậy cũng một phần thúc đẩy giá cá tra nguyên liệu tại ĐBSCL tăng.

Xuất khẩu thủy sản của cả nước trong tháng 10/2020 tiếp tục đà tăng 11,2% so với tháng 9/2020 và tăng 10,3% so với tháng 10/2019, đạt 918,86 triệu USD; tiếp tục hồi phục trong tháng 11/2020 khi tăng 13% so với cùng kỳ năm 2019, đạt 868 triệu USD.

Tuy nhiên, xuất khẩu trong 11 tháng đầu năm so với cùng kỳ năm ngoái vẫn giảm nhẹ, ở mức 7,75 tỷ USD, giảm 0,9% so với cùng kỳ năm 2019. Trong nhóm các mặt hàng thủy sản xuất khẩu, các sản phẩm như tôm; cua, ghẹ và giáp xác; nhuyễn thể vẫn có sự tăng trưởng tốt ở mức hai con số; song sản phẩm cá tra và cá ngừ vẫn còn giảm nhẹ.

Trong 6 thị trường xuất khẩu thủy sản lớn nhất của Việt Nam, thị trường Mỹ, EU và Trung Quốc đều đạt tăng trưởng dương lần lượt là 25%, 30% và 15% trong tháng 11. Đến hết tháng 11, xuất khẩu thủy sản sang Mỹ đạt trên 1,5 tỷ USD, tăng 11% so với cùng kỳ năm 2019, dự báo cả năm 2020 xuất khẩu thủy sảnsang thị trường này đạt 1,65 tỷ USD, tăng 12% so với năm 2019.

Thị trường EU cũng hồi phục mạnh từ tháng 9 với mức tăng 19-30%. Tính hết tháng 11, xuất khẩu sang EU đạt 900 triệu USD (giảm 3,8%) và cả năm 2020 đạt khoảng 992 triệu USD, giảm 2,4% so với năm 2019.

Xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc 11 tháng đầu năm 2020 đạt 1,3 tỷ USD, tăng 3,4% và cả năm 2020 ước đạt 1,48 tỷ USD, tăng gần 5%. Mặc dù thị trường Trung Quốc rất lớn song hiện nay họ vẫn chỉ mua cầm chừng chứ chưa mua ào ạt. Nhưng nếu tình hình này còn tiếp diễn thì sẽ rất thuận lợi đối với ngành  thủy sản Việt Nam, nhất là ngành cá tra. Ngoài ra, Trung Quốc đang có động thái kiểm soát chặt việc nhập khẩu thủy hải sản do lo sợ lây nhiễm COVID-19, do vậy, mức tăng xuất khẩu sang thị trường này dự báo thấp hơn trong những tháng tới.

Trong khi đó, xuất khẩu thủy sản sang Nhật Bản 11 tháng qua đạt gần 1,3 tỷ USD, giảm 4,3% và cả năm 2020 ước đạt 1,4 tỷ USD, giảm 3,6%. Thị trường Hàn Quốc thì ước đạt 700 triệu USD trong 11 tháng đầu năm, giảm gần 2% và dự báo cả năm 2020 đạt 770 triệu USD, giảm 1,6%.

Riêng thị trường ASEAN liên tục giảm hai con số trong những tháng qua, đạt 519 triệu USD trong 11 tháng, giảm 18%, ước tính cả năm đạt 569 triệu USD, giảm 18%.

Với tình hình hiện tại, dự báo xuất khẩu thủy sản trong cả năm 2020 sẽ đạt 8,58 tỷ USD, tương đương năm 2019.