Giá thép xây dựng có dấu hiệu tăng bất thường cần kiểm soát

Ông Nguyễn Xuân Thành

Giảng viên Chính sách Công- Giám đốc Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright và Nhà nghiên cứu của Viện Rajawali về Châu Á tại Trường Harvard Kennedy

24 bài viết

• Cách điều hành chính sách tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước là không để đồng Việt Nam mất giá mạnh với đồng USD như đồng NDT mất giá so với USD
  Tại: Tiền Trung Quốc thấp kỷ lục, tiền Việt có ảnh hưởng?
• Nhìn vào 2019, trước mắt phải đợi động thái của NHNN trước áp lực này liệu có điều chỉnh chính sách lãi suất hay không. Nếu có điều chỉnh thì tôi nghĩ cũng ở mức khiêm tốn
  Tại: Fed tăng lãi suất, lãi suất VND có tăng?

Theo các chuyên gia, việc giá nguyên vật liệu chịu tác động tăng-giảm theo mặt bằng chung của khu vực là bình thường, nhưng giá thép tăng cao liên tục thời gian gần đây có dấu hiệu bất thường. Giải pháp hiện nay là cần kiểm soát chặt thị trường và tránh đầu cơ, trục lợi.

Trong công văn gửi các bộ, ngành, địa phương, Bộ Xây dựng đánh giá: Thời gian gần đây, dịch bệnh Covid-19 tiếp tục có những diễn biến phức tạp, khó lường và giá một số vật liệu xây dựng chủ yếu có xu hướng tăng cao, nhất là giá thép tăng đột biến, không theo quy luật tăng giá thông thường đã tác động tiêu cực đến các hoạt động đầu tư xây dựng. Việc giá thép xây dựng tăng liên tục trong thời gian qua đang khiến hàng loạt doanh nghiệp trong ngành xây dựng lao đao, thậm chí có thể phá sản nếu giá cả nguyên vật liệu tiếp tục tăng trong thời gian tới.

Giá thép xây dựng có dấu hiệu tăng bất thường cần kiểm soát. (Ảnh: KT)

Công ty TNHH Xây dựng Thanh Lịch đang triển khai dự án xây dựng trường học tại huyện Ba Vì, Hà Nội. Chỉ trong 3 tháng trong quá trình thi công, nhà thầu đã phải mua thép với 3 lần tăng giá và hiện nay vẫn chưa có xu hướng ngừng tăng. Dù hết sức nỗ lực nhưng nhà thầu vẫn bị lỗ hàng tỷ đồng.

Ông Đỗ Văn Lịch, Giám đốc Công ty TNHH Xây dựng Thanh Lịch cho biết: “Giá dự toán của công trình là 12.500 đồng/kg nhưng hiện nay chúng tôi phải mua với giá 19.900 đồng/kg và chúng tôi lại tiếp tục nhận được báo giá tăng thêm 5.000 đồng/kg”.

Khó khăn, thua lỗ cũng là tình trạng chung của doanh nghiệp xây dựng trong thời điểm này, bởi hầu hết các dự án, công trình đều được thỏa thuận từ trước. Giá cả nguyên vật liệu tăng quá cao khiến các doanh nghiệp không kịp trở tay.

“Đồng thời với giá sắt thì giá ống nước cũng tăng 20%. Giá dây điện, cát đá cũng đều leo thang khiến chúng tôi đang chịu lỗ nặng. Rất mong có giải pháp của Chính phủ và các chủ đầu tư để điều chỉnh giá nguyên vật liệu sao cho phù hợp, chúng tôi gặp rất nhiều khó khăn” - ông Kiều Thanh Tùng, Giám đốc Công ty xây dựng Tùng Lâm nói.

Năm 2021, dự kiến thép xây dựng của Việt Nam sẽ tăng khoảng 2-3% so với năm 2020, tương đương khoảng 11 triệu tấn. Trong khi đó, năng lực sản xuất trong nước khoảng 14 triệu tấn, đảm bảo nhu cầu tiêu dùng trong nước. Theo Hiệp hội Thép Việt Nam, dù nguồn cung không thiếu, nhưng giá thép vẫn liên tục tăng trong thời gian qua, có thể do một số nhà đầu cơ tích trữ nguồn thép và có sự tăng giá đồng loạt.

Để ổn định cung-cầu trong thời gian tới và không để giá thép gây ra tâm lý lo lắng trong dư luận xã hội, Hiệp hội Thép Việt Nam cho biết đã có công văn gửi các doanh nghiệp thành viên khuyến nghị tiếp tục phát huy công suất, đẩy mạnh sản xuất các sản phẩm thép, tổ chức hệ thống phân phối hợp lý để ổn định nguồn cung trong nước, đáp ứng đủ nhu cầu thị trường.

Ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch Hiệp hội nhà thầu xây dựng Việt Nam cho kiến nghị: “Cũng có những tác động nhất định từ thị trường thép trong khu vực, nhưng việc tăng đến 40% thì chúng tôi cho rằng con số này cần phải được chính các nhà sản xuất thép cung cấp. Chúng tôi cho rằng, hiện nay gần như là sự tăng giá đồng loạt, vì vậy cần có biện pháp hữu hiệu từ các cơ quan quản lý”.

Vấn đề hiện nay là các cơ quan quản lý Nhà nước cần có giải pháp hữu hiệu để giảm giá thép, góp phần tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và cũng là giải pháp để kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô. Tuy nhiên, những giải pháp hành chính được đưa ra phải phù hợp với diễn biến chung của thị trường trong nước và khu vực.

Tiến sỹ Nguyễn Xuân Thành, Giảng viên trường chính sách công và quản lý Fulbright Việt Nam cho rằng: “Đợt sốt giá thép vừa rồi không phải mang tính lâu dài, cũng không phải là căn cứ để ta phải điều chỉnh chính sách ngay lập tức. Biến động giá thép nó mang tính lâu dài. Nếu giá tiếp tục tăng lên thì cũng cần sự điều chỉnh về chính sách thuế nhập khẩu để làm sao cho giá trong nước tăng chậm hơn giá thế giới”.

Theo đánh giá của Bộ Xây dựng, tại nhiều địa phương, các sở xây dựng công bố giá vật liệu xây dựng còn chậm, chưa cập nhật kịp thời biến động giá hoặc đã cập nhật nhưng chưa sát diễn biến thị trường. Trước tình hình trên, Bộ Xây dựng đề nghị UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo các sở xây dựng phối hợp với các cơ quan liên quan thường xuyên theo dõi, bám sát diễn biến của thị trường để kịp thời cập nhật, điều chỉnh công bố giá vật liệu xây dựng, chỉ số giá xây dựng cho phù hợp mặt bằng giá mới, tránh tác động của các hiện tượng đầu cơ, thổi giá vật liệu xây dựng.

Đối với các loại vật liệu chủ yếu, có biến động giá lớn như thép, trường hợp cần thiết phải công bố giá vật liệu xây dựng hằng tháng hoặc sớm hơn, đáp ứng yêu cầu quản lý chi phí đầu tư xây dựng, hợp đồng xây dựng trên địa bàn./.