Giải mã chiến thắng của Donald Trump qua 8 biểu đồ

Đã lâu, bầu cử Mỹ không thu hút nhiều sự tập trung vào số liệu bầu cử như năm nay. Bởi trong khi mọi cuộc thăm dò sớm, dự đoán của thị trường và giới học giả cho rằng bà Hillary Clinton sẽ giành chiến thắng, kết quả hôm 8/11 đã nói điều ngược lại.

Bằng cách nghiên cứu về sự thay đổi trong cấu trúc cử tri trong năm nay, các chuyên gia phân tích tại FT đã trả lời câu hỏi mà rất nhiều người thắc mắc: Chiến thắng vang dội của ứng viên Đảng cộng hòa đến từ đâu?

Tầm quan trọng của Đại cử tri

Xét trên cả nước, bà Clinton nhận được nhiều phiếu phổ thông hơn ông Trump, tuy nhiên Trump vẫn chiến thắng nhờ phiếu Đại cử tri - được xác định bằng cách ứng viên nào thắng ở mỗi bang sẽ giành được phiếu của toàn bộ đại cử tri của bang đó (trừ Maine và Nebraska).

Năm 2000 và 2016 là 2 kỳ bầu cử duy nhất kể từ năm 1888 mà ứng viên giành được nhiều phiếu hơn lại không thắng cử. Đó không phải là một sự trùng hợp xảy ra gần đây mà khoảng cách lên tới 16 năm. Trong thập kỷ trước, khi cử tri ít phân cực chính trị như hiện nay, việc cử tri thay đổi quan điểm ủng hộ giữa các đảng là bình thường. Do đó, sự khác biệt giữa trong nhóm cử tri phổ thông lớn hơn.

Phân cực chính trị ngày càng tăng thì khoảng cách giữa cử tri phổ thông và Đại cử tri ngày càng lớn. Phiếu phổ thông hiện nay có vẻ chỉ quyết định một vài %. Điều này làm xảy ra hiện tượng một ứng viên thắng phiếu phổ thông, nhưng một ứng viên thắng cử tổng thống.

Nông thôn vs Thành thị

Khoảng cách giữa nông thôn và thành thị trong kỳ bầu cử năm 2016 lớn hơn năm 2012. Trong khi khu vực thành thị - đông dân nhất bỏ phiếu cho Đảng Dân chủ thì khu vực nông thôn - thưa dân lại bỏ phiếu cho Đảng Cộng hòa. Tuy nhiên chiến thắng của bà Clinton tại những thành phố như Philadelphia, Detroit, Miami và Milwaukee không đủ để bù đắp lực lượng ủng hộ Trump đông đảo tại những vùng quê như Pennsylvania, Michigan, Florida và Wisconsin.

Sức mạnh của nam giới

Gia đình Clinton vẫn giữ được sự ủng hộ từ nhóm cử tri nữ như thời ông Obama năm 2012: bà Clinton nhận được khoảng 54% phiếu bầu của cử tri nữ, trong khi ông Obama nhận được 55%.

Tuy nhiên, duy trì là không đủ để bù lại lực lượng ủng hộ đông đảo từ nhóm cử tri nam dành cho ông Trump. Tỷ lệ cử tri nam ủng hộ cho Đảng Cộng hòa cao hơn nhóm cử tri nữ ủng hộ đảng dân chủ trong kỳ bầu cử năm 2012 chỉ là 7%, năm nay con số này đã lên tới 12%. Điều đó đồng nghĩa với việc khác biệt giới tính đã tạo ra một lợi thế có ý nghĩa đặc biệt đối với Donald Trump.

Trump giành được sự ủng hộ từ nhóm cử tri thu nhập thấp

Từ trước đến nay, cử tri có thu nhập 50.000 USD/năm thường bỏ phiếu cho Đảng Dân chủ, trong khi nhóm cử tri có thu nhập trên 50.000 USD/năm thường bỏ phiếu cho Đảng Cộng hòa.

Trong kỳ bầu cử năm nay, điều này lại xảy ra ngược lại. Trong khi tranh cử, Trump đặc biệt chú ý đến nhóm cử tri da trắng thu nhập thấp và do đó đã chiếm được cảm tình từ nhóm người này.

Người ủng hộ Đảng Dân chủ ở nhà, người ủng hộ Đảng Cộng hòa đi bỏ phiếu

Trên cả nước, tỷ lệ người dân đi bỏ phiếu năm nay giảm khoảng 2% so với năm 2012. Nhưng xét riêng từng đảng, tỷ lệ người dân đi bầu cho Đảng Cộng hòa tăng trong khi tỷ lệ dân đi bầu cho Đảng Dân chủ giảm khoảng 9%.

Tỷ lệ dân đi bầu giảm ở hầu hết những bang không ảnh hưởng đến kết quả bỏ phiếu cuối cùng. Ví dụ, tỷ lệ đi bầu giảm 10% tại California và Hawaii - cả hai đều là bang 'ruột' của Đảng Dân chủ.

Trong khi tỷ lệ đi bầu là rất quan trọng, tại những bang chiến trường đem lại chiến thắng cho Donald Trump, tỷ lệ này không giảm nhiều. Ví dụ như tại Floria, tỷ lệ dân đi bầu cho Đảng Dân chủ chỉ giảm 0,5%.