Góc nhìn chuyên gia: Lãi suất giảm là "điều kiện cần", VN-Index vẫn cần thêm "điều kiện đủ" để đi lên

Thông tin giảm lãi suất lần thứ 4 của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) được kỳ vọng giúp thị trường chứng khoán khởi sắc. Dù vậy, khi đang tiến sát vùng đỉnh cũ, VN-Index đột ngột đảo chiều giảm sau tin hạ lãi suất công bố trong tuần qua.

Các chuyên gia đánh giá phản ứng của thị trường là bình thường vì “tin ra là bán”. Thêm vào đó, VN-Index đã có  một chuỗi tăng khá tốt trước đó nên áp lực chốt lời là không tránh khỏi. Dù nhận định lãi suất hạ nhiệt sẽ tác động tích cực đến thị trường trong dài hạn, song các chuyên gia đồng thuận quan điểm trong ngắn hạn thị trường sẽ khó bứt phá, thậm chí có thể xuất hiện nhịp điều chỉnh trước khi cân bằng trở lại.

VN-Index khó tiến xa hơn về mặt điểm số trong ngắn hạn

Bà Hồ Nguyễn Thuỷ Tiên - Giám đốc KHCN Chứng khoán Rồng Việt (VDSC)

Sau tin FED công bố dừng tăng lãi suất, Ngân hàng Nhà nước đã quyết định hạ một loạt lãi suất điều hành lần thứ 4 chỉ trong ba tháng. Ngoài ra, NHNN cũng đã bơm ròng 20.453 tỷ đồng ra thị trường trong tháng 5 nhằm hỗ trợ thanh khoản. Bên cạnh việc tiếp tục đưa ra chỉ đạo giải quyết nút thắt của ngành bất động sản như tháng trước, quy hoạch điện 8 đã được phê duyệt trong tháng 5 để giải quyết những điểm nghẽn trong việc phát triển ngành năng lượng Quốc Gia cũng như phát triển kinh tế. Hiện tại, lạm phát Việt Nam khá thấp. Thời gian tới, lạm phát có thể tăng lên, song vẫn trong tầm kiểm soát. Do đó có thể thấy, quan trọng nhất trong chính sách điều hành lúc này là ưu tiên tăng trưởng GDP.

Về diễn biến trái chiều của thị trường chứng khoán, chuyên gia VDSC cho biết thông tin đã phản ánh vào đà tăng trước đó của chỉ số. Điểm tích cực cho thị trường trong thời gian tới là dòng tiền đã có dấu hiệu quay trở lại trong bối cảnh trần lãi suất huy động ngắn hạn liên tục giảm trong ba tháng gần đây. Tuy nhiên, mức độ lan tỏa của dòng tiền tại nhóm vốn hóa lớn còn khá thấp do lo ngại các yếu tố nội tại của phần lớn các doanh nghiệp này chưa thực sự phục hồi rõ rệt trong quý 2.

Dù vậy, chuyên gia cho rằng lãi suất giảm sẽ giúp các doanh nghiệp sẽ ”dễ thở” hơn, đặc biệt là các doanh nghiệp có gánh nặng lãi vay cao. Nhóm ngành được hưởng lợi đầu tiên có thể kể đến là chứng khoán, ngân hàng, bất động sản, và các doanh nghiệp sản xuất.

Lãi suất giảm là “điều kiện cần”, xu hướng đi lên vẫn đang chờ đợi thêm các “điều kiện đủ” đến từ các tín hiệu cho thấy nền kinh tế trong nước thực sự “thẩm thấu” các chính sách tiền tệ và tài khóa mang tính hỗ trợ vừa qua, kết hợp với triển vọng tích cực hơn từ vĩ mô thế giới.

Chính phủ và SBV trong thời gian qua đã và đang sử dụng gần như tất cả các công cụ của mình để hỗ trợ môi trường kinh doanh nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Hiện tại, bối cảnh vĩ mô liên quan tới lạm phát, lãi suất và tỷ giá vẫn đang khá lành mạnh. Tuy nhiên, các động lực cho tăng trưởng kinh tế vẫn còn tương đối yếu và chưa ghi nhận biến chuyển tích cực nào rõ rệt.

Trong khi đó, cầu tín dụng vẫn còn tương đối yếu, tăng trưởng tín dụng còn khá chậm trong tháng hai tháng gần nhất. Nguyên nhân chính là do thực trạng thị trường bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp còn nhiều khó khăn cũng như các hoạt động sản xuất, thương mại còn khá ảm đạm, kéo theo thu nhập người dân bị ảnh hưởng.

Mặt khác, phía ngân hàng dường như cũng đang thận trọng hơn trong việc cho vay lo ngại rủi ro nợ xấu (tăng nhanh trong 2-3 quý gần đây, LLR giảm nhanh), trong bối cảnh tổng huy động thấp hơn tổng tín dụng. Thời điểm hiện tại vẫn còn quá sớm để nói rằng nền tăng trưởng kinh tế đã đi qua “vùng trũng”.

Chuyên gia kỳ vọng thị trường khó tiến xa hơn quá nhiều về mặt điểm số trong thời gian này. Trong ngắn hạn, thị trường nhiều khả năng tiếp tục xu hướng chính là đi ngang đến khi các tín hiệu rõ ràng hơn cho thấy (1) sự “hấp thụ” của những chính sách hỗ trợ lên nền kinh tế như thị trường bất động sản, trái phiếu được cải thiện, kéo theo tăng trưởng tín dụng và (2) bức tranh lạm phát thế giới dần hạ nhiệt, cùng sự phục hồi của sức mua và dòng thương mại của Việt Nam. Do đó, VN-Index có thể dao động trong khoảng 1.100-1.150 trong tháng 6 và xu hướng sẽ dần tích cực hơn trong nửa cuối năm nay.

Về chiến lược đầu tư, NĐT có thể phân bổ tài sản theo tỉ lệ 70% cổ phiếu, 30% tiền mặt. Danh mục nắm giữ ưu tiên lựa chọn doanh nghiệp có cơ bản tốt, đặc biệt các công ty đã đi qua vùng trũng trong quý 1 mà vẫn có lợi nhuận dương có thể sẽ tiếp tục có quý 2 khả quan hơn mặt bằng chung, điển hình ở một số nhóm ngành như điện, ngân hàng,..

Nhóm ngành hưởng lợi khi lãi suất hạ nhiệt

Ông Đào Tuấn Trung – Giám đốc Phân tích Chứng khoán Vietinbank (CTS)

Với thông tin NHNN giảm lãi suất điều hành lần thứ 4, nhìn từ góc độ tổ chức tín dụng (TCTD), lãi suất điều hành hạ nhiệt là điều kiện thuận lợi để tiếp cận nguồn vốn với chi phí rẻ, góp phần hạ nhiệt mặt bằng lãi suất huy động và lãi suất cho vay. Điều này dự kiến giúp gia tăng nhu cầu vay vốn, từ đó giúp cải thiện thu nhập từ hoạt động tín dụng và các dịch vụ liên quan. Ngoài ra, dòng tiền từ vay vốn khi được sử dụng hiệu quả cũng góp phần cải thiện tình hình tài chính của các doanh nghiệp, giúp giảm thiểu rủi ro trích lập chi phí dự phòng nợ xấu cho các TCTD.

Đứng từ góc độ doanh nghiệp, việc mặt bằng lãi suất cho vay hạ nhiệt giúp giảm bớt gánh nặng chi phí tài chính trong bối cảnh nhu cầu tiêu dùng sụt giảm mạnh. Đặc biệt, đối với doanh nghiệp có các khoản vay đã đáo hạn, hành động hạ lãi suất điều hành của NHNN là cơ hội để tiếp cận nguồn vốn mới với chi phí rẻ hơn, từ đó giúp hạ giá thành sản phẩm và kích thích nhu cầu tiêu dùng gia tăng trở lại

Việc thị trường vừa trải qua giai đoạn tăng mạnh từ đầu tháng 6 khiến nhu cầu chốt lãi gia tăng từ các nhà đầu tư. Trên thực tế, tính từ đầu năm 2023, VN-Index là chỉ số có mức tăng tốt nhất trong khu vực Đông Nam Á với mức tăng khoảng 11%. Bên cạnh đó, hành động hạ lãi suất điều hành lần này của NHNN cũng đã nằm trong dự báo của giới đầu tư với các tín hiệu phát đi sau các thông báo giảm lãi suất điều hành trước đó của NHNN. Điều này khiến hiệu ứng “tin ra là bán” và VN-Index đảo chiều trong phiên cuối tuần.

Tuy vậy, cần ghi nhận là dòng tiền bên ngoài tham gia rất tích cực, đẩy giá trị giao dịch trong phiên trên cả ba sàn vượt mốc 25.000 tỷ đồng. Việc dòng tiền tiếp tục chảy mạnh vào thị trường thực tế đã xảy ra từ đầu tháng 6 và có chiều hướng tăng mạnh trong hai tuần gần đây, khiến tần suất xuất hiện các phiên giao dịch tỷ USD trở nên thường xuyên hơn. Điều này được kỳ vọng giúp hấp thụ tốt áp lực chốt lãi trong tuần tới, với chỉ số VN-Index dự kiến dao động trong biên độ 1.100 – 1.130 điểm.

Bàn về chiến lược đầu tư, đối với nhà đầu tư ngắn hạn được khuyến nghị duy trì tỷ trọng cổ phiếu/tiền mặt ở mức 50/50 nhằm sẵn sàng cho các biến động mạnh của thị trường. Việc giải ngân được khuyến nghị nên thực hiện trong các giai đoạn giảm điểm của thị trường và tại các vùng hỗ trợ mạnh, với hai ngưỡng hỗ trợ gần nhất trong giai đoạn hiện nay lần lượt là 1.100 và 1.080 điểm.

Nhà đầu tư dài hạn được khuyến nghị áp dụng chiến lược tích sản cổ phiếu thuộc các ngành có triển vọng tăng trưởng trong các phiên điều chỉnh của thị trường, với kỳ vọng các chính sách hỗ trợ của NHNN thông qua các lần giảm lãi suất điều hành sẽ góp phần cải thiện KQKD năm 2023 của doanh nghiệp, đồng thời tuyệt đối không sử dụng margin. Cụ thể, chuyên gia đưa ra ba nhóm cổ phiếu hưởng lợi khi lãi suất hạ nhiệt.

Nhóm chứng khoán hưởng lợi nhất trong bối cảnh dòng tiền dịch chuyển từ tiền gửi tiết kiệm sang chứng khoán giúp cải thiện giá trị giao dịch trung bình mỗi phiên, từ đó đẩy mạnh hiệu quả hoạt động mảng môi giới. Cùng với đó, lợi nhuận từ hoạt động cho vay margin và tự doanh cũng dự kiến cải thiện đáng kể khi xu hướng tăng điểm của thị trường bắt đầu được xác nhận rõ nét từ đầu tháng 6.

Bên cạnh đó, việc mặt bằng lãi suất cho vay hạ nhiệt cũng tạo điều kiện thuận lợi cho sự hồi phục của thị trường bất động sản, từ đó tác động tích cực đến nhóm cổ phiếu BĐS.  Tuy vậy, nhà đầu tư cũng cần lưu ý chỉ nên giải ngân vào các doanh nghiệp bất động sản có nền tảng tài chính tốt, các dự án có pháp lý rõ ràng và có tiềm năng tăng trưởng từ việc bàn giao các sản phẩm ngay trong năm 2023.

Đối với các cổ phiếu ngân hàng, dù thông tin NHNN hạ lãi suất điều hành được kỳ vọng giúp cải thiện hiệu quả hoạt động của mảng tín dụng và các dịch vụ liên quan, nhà đầu tư chỉ nên tập trung giải ngân vào cổ phiếu các ngân hàng có khả năng quản trị rủi ro tốt, đã tiến hành trích lập dự phòng trong BCTC quý I với mức độ bao nợ xấu ở mức hợp lý. Các ngân hàng đáp ứng được tiêu chí này sẽ có khả năng hưởng lợi tốt hơn so với mặt bằng chung của hệ thống từ việc ban hành Thông tư 02 của NHNN về xử lý nợ xấu, từ đó giúp giảm chi phí trích lập dự phòng rủi ro và cải thiện kết quả kinh doanh.

Chờ nhịp điều chỉnh để giải ngân

Ông Đỗ Bảo Ngọc – Phó Giám đốc Chứng khoán Kiến Thiết

Việc giảm lãi suất lần thứ 4 liên tiếp của NHNN khá bất ngờ, vì nhiều dự báo cho rằng phải đến quý 3 mới có tiếp đợt giảm lãi suất. Mặc dù vậy, đây không phải thông tin quá mới nên "tin ra là bán" và bản chất thị trường cũng đã phản ánh từ trước đó khi liên tục tăng mạnh lên mức cao nhất từ đầu năm đến nay. Bên cạnh đó, vị chuyên gia cho rằng chỉ số vẫn đang gặp khó trước kháng cự 1.125 điểm và sau phiên cuối tuần này càng khẳng định đây là ngưỡng không dễ vượt qua.

Việc VN-Index áp lực bán vào cuối phiên, chỉ số phái sinh mất đến 20 điểm so với mức cao đi kèm với thanh khoản tăng cao cho thấy áp lực bán chủ động rất lớn. Theo ông Ngọc, thị trường đã chứng kiến hai phiên giao dịch tỷ đô và đều giảm về cuối phiên là những tín hiệu cho những nhịp điều chỉnh sắp tới sẽ diễn ra.

Theo chuyên gia, phiên giảm điểm bất ngờ từ trạng thái hưng phấn kèm lực bán mạnh gia tăng vào cuối phiên là dấu hiệu của phân phối đỉnh. Thị trường cần tích luỹ để tìm về vùng cân bằng hút lực cầu mới khi nhiều cổ phiếu đã tăng nóng. Khả năng VN-Index đã xác lập đỉnh ngắn hạn và chỉ số có thể tìm về vùng 1.080 – 1.100 trong thời gian tới.

Tuy nhiên, nhìn về dài hạn lãi suất giảm là chất xúc tác giúp thị trường chứng khoán tích cực hơn trong dài hạn. Dòng tiền tiết kiệm đang dần chuyển dịch vào kênh chứng khoán khi lãi suất tiền gửi đang kém phần hấp dẫn. Bên cạnh đó, các kênh đầu tư khác cũng không có nhiều cơ hội tốt khi nền kinh tế đang gặp nhiều khó khăn.

Về chiến lược đầu tư, trong ngắn hạn, chuyên gia cho rằng nhà đầu tư nên ưu tiên giảm tỷ trọng, chờ thị trường tìm về các ngưỡng hỗ trợ để xem xét giải ngân trở lại. Còn nhà đầu tư dài hạn nên tìm các doanh nghiệp có tăng trưởng lợi nhuận tốt, định giá phù hợp để chờ cơ hội tham gia. Sau KQKD không mấy sáng sủa được công bố, thị trường sẽ có nhịp điều chỉnh phù hợp để tham gia.