Hà Nội sắp có hầm chống ngập 3 tầng, sâu 20m?

Các chuyên gia đến từ Malaysia vừa giới thiệu với Hà Nội mô hình đường hầm chống ngập thông minh có 3 tầng, dưới mặt đất 20 m, có cửa thoát lũ và thông khí. Ở điều kiện bình thường, khi ít mưa hoặc không mưa, đường hầm mở cửa cho các phương tiện qua lại.

Cũng theo các chuyên gia, địa hình khu nội thành Hà Nội chỉ cao hơn từ 6- 6,5m so với mực nước biển, độ dốc dưới 10% chiếm gần 55% diện tích toàn thủ đô. Đó là lý do vì sao sau mỗi trận mưa lớn Hà Nội không thể thoát nước một cách tự nhiên dẫn đến ngập úng sâu.

Bên cạnh đó, xu hướng bê tông hóa bề mặt và lượng nước thải tăng trên 3,5 lần so với những năm 1980, khiến hệ thống cống dù đã được đầu tư nhưng vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu – các chuyên gia đánh giá và chỉ ra những bất cập trong quy hoạch hệ thống trạm bơm tiêu thoát tại Hà Nội, chưa có hệ thống giám sát, cảnh báo và điều hành đồng bộ chống ngập…

Cũng trong cuộc họp do UBND TP Hà Nội tổ chức chiều qua, trước vấn đề giải quyết 26 điểm ngập của thành phố, các chuyên gia cho rằng Hà Nội cần một giải pháp tổng thể, như hoàn thiện và cải tạo hệ thống sông, kênh, hồ điều hòa, nâng cấp và mở rộng hệ thống thoát nước, xây dựng hệ thống quan trắc, cảnh báo, điều hành và đào tạo nhân lực.

Giáo sư Hong Yuan Lee, Giảng viên Khoa Công trình thủy lợi dân dụng (Đại học Đài Loan), người đã từng thiết kế hệ thống phòng chống lụt của Đài Bắc đề xuất phương pháp phòng chống ngập lụt: “Giữ nước thượng lưu, giảm ngập trung lưu, phòng chống ngập lụt hạ lưu”.

Theo vị giáo sư Đại học Đài Loan, nếu nhận được sự ủng bộ của Chính phủ, người dân và các tổ chức, giải pháp phòng chống ngập ông nêu có thể đưa Hà Nội trở thành đô thị sinh thái, phòng ngập lụt hiệu quả, bảo vệ vòng tuần hoàn nguồn nước bền vững, an toàn.

Còn các giáo sư đến từ Nhật Bản thì đưa ra lời khuyên, giải pháp chống ngập của Hà Nội cần đảm bảo tổng thể, phải triển khai ngay các giải pháp khẩn cấp, giải pháp ngắn, trung và dài hạn.

Với kinh nghiệm thiết kế hệ thống chống ngập tại Tokyo, các vị giáo sư đến từ Nhật Bản đề xuất, Hà Nội cần có giải pháp chống ngập khẩn cấp với các hầm trữ nước; xe bơm di động; hệ thống quan trắc và hệ thống cảnh báo ngập toàn diện, tổng thể; thành lập trung tâm Điều hành khẩn cấp (EOC) và kế hoạch điều hành công tác chống ngập. Đặc biệt, các chuyên gia cho rằng, Hà Nội cần xây dựng hệ thống cảnh báo sử dụng radar băng tần X hiện đại hàng đầu thế giới, chuyên để quan trắc mưa, có thể xây dựng các hình ảnh 3D giúp đo đạc chính xác các dữ liệu, phục vụ công tác dự báo…

Giới thiệu với Hà Nội mô hình đường hầm thông minh, các chuyên gia đến từ Malaysia cho rằng, cần kết hợp giao thông và chống ngập đặc biệt cho khu vực phía tây thủ đô (nơi tập trung nhiều khu đô thị mới, nhà cao tầng). Theo đó, các chuyên gia đề xuất sẽ làm đường hầm thông minh có 3 tầng, dưới mặt đất 20 m, có cửa thoát lũ và thông khí. Ở điều kiện bình thường, khi ít mưa hoặc không mưa, đường hầm mở cửa cho các phương tiện qua lại.

Nếu có mưa trung bình, chế độ thích hợp sẽ được kích hoạt, nước được dẫn vào đường hầm phụ ở dưới đường hầm chính và các phương tiện vẫn qua lại được. Khi có bão lũ, các trạm quan sát sẽ theo dõi việc đóng cửa đường hầm, khi đó, các cổng hầm tự động được mở để nước mưa tràn vào và thoát lũ ra hồ chứa. Sau bão lũ, hệ thống đường hầm này sẽ mở lại trong 48 giờ.

Chủ trì hội thảo, Chủ tịch UBND TP Nguyễn Đức Chung hứa sẽ tiếp thu các ý tưởng, mô hình chống ngập mà các chuyên gia “hiến kế”, giao các sở, ngành nghiên cứu trong thời gian tới.

Giải pháp của các chuyên gia đưa ra rất hữu ích tuy nhiên với cơ sở hạ tầng như ở Việt Nam liệu có khả thi. Để có đường hầm thoát nước 3 tầng sâu 20m hay đường hầm trữ nước, xe bơm di động,… đòi hỏi Hà Nội phải có cơ sở hạ tầng cực tốt, nguồn vốn đầu tư lớn, tốn kém rất nhiều kinh phí xây dựng, đền bù, giải tỏa và mất nhiều thời gian.

Trước Hà Nội, TP HCM cũng đã được chú trọng đầu tư các giải pháp chống ngập. Bởi, so với Hà Nội, TPHCM ít bị mưa ngập hơn nhưng lại phải đối mặt với tình trạng “ngập nặng” mỗi khi triều cường lên. Nhà nước và Thành Phố đã đầu tư “mạnh tay” để giải quyết vấn đề này. Tiêu biểu là công trình chống ngập dài gần 4km trên đường Kinh Dương Vương, trước cửa Bến xe miền Tây, thuộc phường An Lạc A, quận Bình Tân được TPHCM đầu tư hơn 300 tỷ đồng. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, công trình phải dừng lại thi công nhiều lần do thiếu tính toán khoa học ảnh hưởng lớn đến hàng nghìn hộ dân hai bên đường. Sự cố này cũng khiến chủ đầu tư dở khóc dở cười vì không biết bao giờ mới hoàn thành xong công trình.

Hay trước đó, tháng 9/2015, TP HCM đã quyết chi 950 tỷ đồng để xây dựng hồ điều tiết nhằm giải quyết tình trạng ngập ở khu trung tâm. Việc hồ điều tiết sẽ giúp tích trữ hàng chục triệu m3, giúp giảm được 30% tình trạng ngập úng cho thành phố, giải quyết được “di chuyển điểm ngập từ nơi này sang nơi khác”. Tuy nhiên, cho đến nay, sau nhiều thời gian mong ngóng, TP HCM sau mỗi trận chiều cường vẫn chịu thiệt hại nặng nề của ngập lụt.