Tỏi mất mùa, nông dân lỗ nặng

Nguyên nhân tỏi mất mùa do nắng hạn kéo dài cộng với sâu bệnh hoành hành khiến tỏi giảm năng suất, chỉ còn đạt 400-500 kg/sào, giảm gần nửa so với năm ngoái.

Chúng tôi về xã Ninh Phước, vựa tỏi Khánh Hòa những ngày nay khi nông dân đang bước vào mùa thu hoạch tỏi đầu vụ. Vừa tới đầu thôn Ninh Yểng mùi hương của tỏi cay nồng phảng phất khắp đường làng.

Ghé thăm ruộng tỏi nhà bà Lê Thị Bảy, người ở thôn này, nhìn ruộng tỏi thưa thớt, lá cháy khô, cây đổ xiên vẹo hiện chỉ có duy nhất một mình bà đang cặm cụi nhổ củ. Gặp chúng tôi, bà Bảy cho biết, năm qua thời tiết nắng hạn gay gắt cộng với sâu bênh hoành hành trên cây tỏi nên hầu hết các vườn tỏi đều mất mùa.

Như mọi năm vườn tỏi gia đình bà đang thu hoạch ai din gang qua nhìn cũng ứng ý, bởi cây mọc sum suê, tươi tốt, khi thu hoạch nhổ lên củ nào củ nấy to, đều, chắc thịt, còn năm nay ruộng tỏi khô lá, củ lép, báo hiệu một vụ mùa thất thu nhất từ trước đến nay.

Theo bà Bảy, vụ tỏi năm nay gia đình bà trồng gần 3 sào, với giá đầu tư hơn 15 triệu đồng/sào, chưa kể tiền giống. Tuy nhiên năng suất thu hoạch ước đạt 200-300 kg/sào, thấp hơn 700-800 kg/sào so với năm ngoái. Do tỏi mất mùa nên nhưng ngày qua bà cùng gia đình thay nhau thu hoạch chứ không dám mướn công lao động, vì sợ thu không đủ chi.

“Mọi năm, gần 3 sào tỏi, ít nhất tôi kiếm được 30 triệu. Năm nay, mặc dù giá tỏi cao dao động từ 25-35 ngàn đ/kg (tùy loại) tăng 5-10 ngàn/kg so với năm ngoái. Nhưng tính lượng tỏi thu hoạch được từ diện tích này không đủ bù chi phí chăm sóc nữa huống chí mướn thêm công động phải trả 150 ngàn đ/người/ngày, thì càng thêm lộ ”, bà Hạnh than thở.

Đồng cảnh ngộ với bà Bảy và nhiều hộ dân trồng tỏi trong xã, gia đình chị Lê Thị Lý, thôn Mỹ Giang cũng đang thu hoạch tỏi kém vui vì tỏi mất mùa, thua lỗ nặng.

Theo chị Lý, năm ngoái, một sào tỏi gia định chị có thể thu được 1,2 tấn, còn năm nay mỗi sào thu được chưa tới 500 kg. Như vậy, với tất cả 8 sào tỏi, vụ này gia đình chị nhẩm tính lỗ trên dưới 50 triệu đồng.

Trong câu chuyện với chị Lý và những người trồng tỏi, được biết, những năm tỏi được mùa, được giá, hiệu quả cây tỏi mang lại cho người dân nơi đây rất lớn, không có cây trồng nào bằng. Tuy nhiên, những vụ tỏi gần đây dường như nông dân trồng tỏi cảm thấy thu hoạch cây trồng này bấp bênh; bởi năm nào được mùa thì mất giá, còn được giá thì lại mất mùa.

Ông Đặng Văn An, một người trồng tỏi có thâm niên ở thôn Ninh Yểng bộc bạch: 3 năm nay việc trồng tỏi gia đình tôi không còn thuận lợi hơn trước. Nếu như trước đây với diện tích gần 1 ha, mỗi năm thu hoạch sau khi trừ chi phí gia đình tôi lãi khoảng 200 triệu đồng. Còn bây giờ trồng tỏi không còn có lãi nữa.

Nguyên nhân là do thời tiết ngày càng biến đổi, nắng hạn ngày càng trở nên gay gắt trong khi cây tỏi lại ưa thời tiết lạnh hơn nên thời vụ nông dân xuống giống khoảng tháng 10 (âm lịch) rất phù hợp. Ngoài ra, sâu bệnh trên cây tỏi những vụ gầy đây cũng hay bùng phát đẩy chi phí đầu tư nâng cao nhưng năng suất lại giảm, nên hiệu quả kinh tế mang lại thấp.

“Vụ tỏi năm nay tôi cũng trồng chừng diện tích trên mạc dù đã xuống giống muốn hơn 1 năm để né hạn; nhưng lại “dính’ sâu bệnh nên dự kiến năng suất giảm khoảng 60%”, giọng ông An buồn nói.

Ông An cho biết, nếu tỏi được mùa, được giá không có cây trồng gì sánh bằng

Còn ông Phan Phùng, Chủ tịch Hội Nông dân xã Ninh Phước cho biết, vụ tỏi năm nay toàn xã trồng 95 ha, giảm 25 ha so với năm ngoái. Nguyên nhân là do vụ tỏi năm ngoái giá tỏi thấp nên nông dân chuyển sang trồng màu.

Thời điểm khi nông dân xuống giống vụ tỏi hơn một tháng, khắp xã đâu đâu cũng thấy màu xanh ngắt của tỏi. Nhìn những đám tỏi tươi tốt, nhiều người phấn khởi mừng thầm sẽ có một vụ tỏi được mùa bội thu.

Thế nhưng khi tỏi chuẩn bị bước sang giai đoạn tạo củ thì dịch bệnh, rầy nâu tấn công liên tục làm cháy lá. Cùng với đó là những đợt hạn gay gắt, thiếu nước tưới khiến cây tỏi bị kiệt quệ, ngã đổ, gốc tỏi bị xé bẹ, củ tỏi bị lép. Năng suất vụ tỏi năm nay ước 4-5 tấn/ha, giảm gần khoảng 50%, so với năm ngoái.

Tương tự tại xã Ninh Vân hiện nông dân đơn đây cũng đang bắt đầu bước vào mùa thu hoạch tỏi, song hầu hết bà con đều mất mùa.

Ông Nguyễn Văn Ánh, Chủ tịch Hội Nông dân xã Ninh Vân cho hay, vụ tỏi năm nay năng suất giảm mạnh từ 50-70% so với năm ngoái; có nơi gần như mất trắng. Đây là vụ tỏi thứ 2 liên tiếp nông dân trồng tỏi nơi đây mất mùa.