Việt Nam thiếu muối, đường?
Sản lượng đường và muối sản xuất hàng năm của Việt Nam đều cao hơn nhu cầu tiêu thụ trong nước, tuy nhiên, các DN vẫn được và đề nghị được nhập khẩu những mặt hàng này về để sản xuất và tiêu thụ.
Việt Nam thiếu muối?
Theo Thông tư 04/2013/TT-BCT quy định về nguyên tắc điều hành hạn ngạch thuế quan NK đối với mặt hàng đường, muối, trứng gia cầm năm 2013 ngày 20-5-2013 của Bộ Công Thương, hạn ngạch thuế quan muối NK của năm 2013 là 102.000 tấn, trong đó có 51.000 tấn muối công nghiệp. Hiện số lượng muối công nghiệp này đã được cấp hạn ngạch cho 3 công ty là: Công ty TNHH MTV hóa chất cơ bản miền Nam (20.000 tấn), Công ty CP hóa chất Việt Trì (10.000 tấn) và Công ty Vedan Việt Nam (21.000 tấn).
Trong một văn bản gửi Bộ Tài chính gần đây, Công ty CP Tập đoàn muối Miền Nam (Sosal Group) cho biết năm nay do thời tiết trong nước không thuận lợi cho sản xuất nên DN này cũng phải NK 24.200 tấn muối công nghiệp để bù đắp lượng hàng thiếu hụt.
Trong khi đó, số liệu từ Bộ NN & PTNN cho biết trong 10 tháng của năm 2013, Việt Nam đã sản xuất đạt khoảng 976.171 tấn muối, tăng hơn 28% so với cùng kỳ năm 2012 và bằng 97,6% kế hoạch của cả năm 2013. Diện tích sản xuất muối cả nước là gần 14.190 ha, trong đó, có 3.394 ha sản xuất muối công nghiệp.
Lượng muối tồn kho vào khoảng 118.146 tấn, trong đó, các tỉnh phía Nam có lượng tồn lớn nhất khi có gần 50.000 tấn đang nằm trong các kho, tiếp đến là các tỉnh miền Trung là gần 37.000 tấn, còn lại ở các tỉnh phía Bắc.
Theo các chuyên gia trong ngành muối, việc NK muối đang tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây mất ổn định thị trường và ảnh hưởng đến lợi ích của diêm dân. DN NK có thể lợi dụng chính sách để trục lợi. Trên thực tế, năm 2011 Cục Điều tra chống buôn lậu- Tổng cục Hải quan đã phát hiện vụ việc Công ty TNHH Hóa chất cơ bản miền Nam lợi dụng cơ chế ưu đãi thuế để NK muối về làm muối công nghiệp, sau đó đã bán 23.000 tấn ra thị trường làm muối ăn.
NK đường ngoài hạn ngạch
Bộ Công Thương vừa có công văn gửi Bộ NN & PTNT, Bộ Kế hoạch Đầu tư, Bộ Tài chính và Bộ Ngoại giao ngày 30-10 về việc giải quyết hạn ngạch NK đường về VN do Công ty CP Hoàng Anh Gia Lai sản xuất ở Lào.
Theo đó, vào ngày 23-9-2013, Phó Thủ tướng Lào đã gửi Công thư cho Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị Chính phủ Việt Nam chỉ đạo các bộ, ngành liên quan xem xét, giải quyết hạn ngạch NK 40.000 tấn đường do Hoàng Anh Gia Lai sản xuất tại tỉnh Attapeu (Lào) về Việt Nam trong niên vụ 2013 - 2014 và sẽ tăng theo mức độ hàng năm, qua đó góp phần nâng kim ngạch thương mại giữa 2 nước, nhằm đạt mục tiêu mà hai bên đã đề ra.
Ngày 25-9-2013, Công ty CP Đường Biên Hòa gửi công văn đề nghị Bộ Công Thương cho Công ty này được NK đường thô từ Công ty TNHH Mía đường Hoàng Anh Attapeu (là Công ty do Hoàng Anh Gia Lai đầu tư để sản xuất mía ở Lào) nhằm tận dụng công suất dư thừa để sản xuất, gia công sau đó XK sang Trung Quốc.
Ngày 30-9-2013, Hoàng Anh Gia Lai có công văn đề nghị Bộ Công Thương chấp thuận cho Công ty này bán 30.000 tấn đường thô do Công ty TNHH Mía đường Hoành Anh Attapeu sản xuất ở Lào cho Công ty CP Đường Biên Hòa qua lối mở biên giới/cửa khẩu phụ trong niên vụ 2013-2014.
Trong khi đó, theo quy định tại Thông tư số 04/2013/TT-BCT thì Hoàng Anh Gia Lai không thuộc đối tượng được phân giao hạn ngạch thuế quan đường. Vì thế, để có cơ sở báo cáo Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc xem xét phương án giải quyết NK đường về Việt Nam do Công ty CP Hoàng Anh Gia Lai sản xuất ở Lào, Bộ Công Thương đề nghị các bộ nói trên tham gia ý kiến với kiến nghị của Phó Thủ tướng Lào và các Công ty CP Hoàng Anh Gia Lai, Công ty CP Đường Biên Hòa.
Theo Bộ NN & PTNT, lượng đường tồn tại kho các nhà máy đến ngày 15-10 là 159.500 tấn, cao hơn cùng kỳ năm trước 49.100 tấn.
Theo Duy Quang